manier dan ook blijven vechten tegen de ziekte
en wanneer ze beseffen dat ze ongeneeslijk
ziek zijn, is het belangrijk voor hen om zelf nog
bepaalde beslissingen te kunnen nemen met
betrekking tot hun verzorging. Een patiënt die
lijdt aan kanker heeft over het algemeen reeds
veel verlies geleden en over een groot aantal
aspecten van hun leven hebben ze reeds geen
controle meer: vrienden komen niet meer langs,
familie haakt af, de vertrouwde werkomgeving
valt weg... Voor een bedlegerige kankerpatiënt
onder chemotherapie vormt het drukknopje
dat hem toelaat zelfstandig de verpleegster
te roepen, bijv oorbeeld voor een glas water,
soms de enige vorm van autonomie die hem
of haar nog rest. Door medicatie tegen angst te
geven, loopt men vaak het risico op desoriën-
tatie bij de patiënt waardoor het kleine stukje
reste rende controle nog wegvalt en de angst
nog zal toenemen. Voor personen die nog een
actief beroepsleven hebben en al behoorlijk
onder stress staan door andere factoren zo-
als gezin en werk, is de confrontatie met een
ingrijpend gebeuren als de diagnose en be-
handeling van kanker extra stresserend. Bij
deze mensen zal men eerder geneigd zijn om
de angst medicamenteus aan te pakken met
de bedoeling hun dagelijkse functioneren te
bevorderen."
te controleren op een niet-medicamenteuze
manier door middel van relaxatie- en adem-
halingstechnieken, bijvoorbeeld ter gelegen-
heid van een raadpleging waarbij nieuwe,
eventueel bedreigende elementen van het
ziekte proces zullen besproken worden.
Deze technieken kunnen aangeleerd worden
door kinesisten of psychologen. In het kader
van het kankerplan van minister Onkelinx
werden in de Belgische oncologische centra
250 psychologen aangesteld die als twee-
delijns zorgverlener beschikbaar zijn. Het
is nog steeds aan de oncoloog of verpleeg-
kundige om de courante psychosociale pro-
blematiek van de kankerpatiënt op te vangen,
maar voor complexere gevallen kan worden