akut böbrek yetmezli¤inin s>k görülen nedenlerinden
biridir. KBN insidensi düflük olmas>na karfl>n, intra-
venöz kontrast madde uygulanan hasta say>s> çok faz-
lad>r ve toplumun yafl> ilerledikçe ve daha fazla say>da
hasta intravasküler kontrast gerektiren tan> ve tedavi-
ye yönelik ifllemlere tabi tutuldukça bunun daha da
artmas> beklenmektedir.
ne içi mortalitenin KBN geliflmeyen karfl>tlar>na göre
önemli derecede yüksek oldu¤unu göstermifltir. Ko-
morbit durumlardaki bazal farkl>l>klar>n>n düzeltildi-
¤i çok de¤iflkenli regeresyon analizleri gerçekte
KBN'nin mortalitenin ba¤>ms>z bir belirleyicisi oldu-
¤unu göstermifltir.
faktörler aras>nda daha önceden kronik böbrek yet-
mezli¤inin (KBY) var olmas> en güçlü risk faktörü
olarak kabul edilmektedir. KBN geliflen hastalar>n
yaklafl>k %60'>nda bazalde KBY bulunmaktad>r ve
KBN insidensi önceden var olan böbrek yetmezli¤inin
fliddeti ile paralelik göstermektedir. Diyabetes melli-
tus KBN geliflme riskini, yaln>zca beraberinde KBY'si
denle; KBY ve diyabetes mellitusu olan hastalarda
KBN riski en fazla iken, diyabeti olmayan KBY'li has-
talarda daha düflük ve diyabetik durumlar> ne olursa
olsun önceden KBY'si olmayan hastalarda en düflük-
tür. Benzer flekilde; KBY ve diyabetes mellitusu olan
hastalar oligürik akut böbrek yetmezli¤i geliflmesi ve
diyaliz gereksinimi yönünden en yüksek riskli hasta-
lard>r. KBN geliflen ve diyalize gereksinimi olan has-
talarda hastanede ölüm riski oldukça yüksektir.
risk faktörleri olarak belirtilmektedir, fakat bunlar
muhtemelen asl>nda gerçek bir risk faktörü olan düflük
glomerüler filtrasyon h>z>n> (GFH) iflaret etmektedir-
ler. Beraberinde nonsteroidal antiinflamatuar ajanlar
gibi nefrotoksinlerin kullan>lmas> da KBN riskini ar-
t>rmaktad>r.
kontrast ajanlar>n kullan>ld>¤> son çal>flmalar, kontrast
uyguland>¤> dönemde volüm aç>s>ndan doygun olma-
lar> flart>yla multipl myelomal> hastalar>n daha fazla
riskli olmad>klar>n> göstermifltir.
lu¤u, daha fazla volümde kontrast maddeye maruz ka-
l>nmas>n>n KBN'ye yatk>nl>¤> art>rd>¤>n> belirtmifller-
dir. Ek olarak, kontrast maddenin tipi (özellikle osmo-
lalitesi) KBN geliflmesini etkilemektedir. Kontrast
madde formülasyonlar> üç tiptedir: yaklafl>k 2000
mOsm/L osmolalitesi olan yüksek osmolarl> kontrast
madde (iyonik olarak da adland>r>l>r), 600-900
mOsm/L osmolalitesi olan düflük osmolarl> kontrast
madde (non iyonik olarak da adland>r>l>r) ve 300
mOsm/L osmolalitesi olan izoosmolar kontrast madde
(ayn> zamanda non iyonik bileflimdir) (fiekil 12-1).
Kronik böbrek yetmezlikli yüksek riskli hastalarda ya-
p>lan bir çok çal>flma düflük osmolarl> kontrast madde-
nin yüksek osmolarl> kontrast maddeye göre daha az
KBN'ye neden oldu¤unu göstermifltir ve ayr>ca izoos-
molar kontrast maddenin düflük osmolarl> kontrast
maddeye göre daha az nefrotoksik olabilece¤ini göste-
ren baz> bulgular vard>r.
saat içerisinde serum kreatinin de¤erinin
5 günde zirve yapar, 7-10 günde tam düzelme
oluflur.
primer olarak ciddi kronik böbrek yetmezli¤i
olan diyabetik hastalarda görülür.