![]() rak yüzlercesi belirtilmifl olsa da en çok bilinenler ko- kain ve amfetamin türevlerini içermektedirler. Son za- manlarda yap>lan çal>flmalar, deneysel olarak efedrin ve ektazinin (3,4 metilendioksimetamfetamin, MDMA) iskelet kas>nda göstermifl, böylece bu olgularda gözlenen rabdomiyo- liz ve hipertermi birlikteli¤ini aç>klam>flt>r. görülen nedenlerindendir. Bu yan etki statin monote- rapisi ile oluflabilir fakat fibrik asit türevleri, siklospo- rin, nikotinik asit veya eritromisin gibi birçok ilaç ile birlikte kullan>m> halinde daha belirginleflir. Bu ilaç- lar ve statin, kaslarda ve karaci¤erde ayn> enzim siste- mi (P4O3A4) ile metabolize edilirler, böylece statin konsantrasyonunu toksik düzeylere yükseltirler. Miyo- sit hasar> riskini art>rd>¤> bilinen yasal ilaçlar> kulla- nan hastalarda rabdomiyolizin önlenmesi daha güç bir sorundur. Baz> hastalar statin tedavisi s>ras>nda CK düzeylerinde >l>ml> bir art>fl gösterir fakat ne yak>nma- lar> ne de klinik yan etkileri bulunmaz. Bununla bera- ber, belirtiler gösterenlerin veya CK düzeylerinde 10 kat (2500 IU/L) veya daha fazla art>fl olanlar>n ilac> kesmeleri önerilmektedir. ve HIV direkt olarak miyopatik olabilirler ve ciddi rabdomiyolize neden olabilirler. Pnömokoksal pnömo- ni, gazl> gangren, sistemik streptokok infeksiyonlar> ve Lejyonella gibi belirli bakteriyel infeksiyonlar da iyi bilinen nedenlerdir. sokmalar>ndan sonra, zehirdeki proteolitik enzimlere ba¤l> olarak ciddi rabdomiyoliz oluflur. Tatl> maydanoz tohumu yiyen b>ld>rc>n etinin tüketimi sonras> iskelet kas>nda biriken myotoksin taraf>ndan da oluflturulabi- lir. Hipotiroidizm sürekli olarak yüksek CK düzeyleri- ne neden olur ve bazen belirgin rabdomiyolize yol açar. Akut dermatomiyozitis seyrek olarak rabdomiyolize neden olabilir. Son olarak, kas tipi kreatin kinaz (cre- atine kinase, muscle type, CKMM) düzeylerinde orta derecede art>fllar; hipoksi, konjestif kalp yetmezli¤i ve sepsis gibi çeflitli ciddi hastal>klarda ortaya ç>kabilir. olup, akut ataklar fleklinde kas rijiditesi, hipoksi, art- m>fl CO Genellikle genel anestezi s>ras>nda ortaya ç>kar ve sük- sinil kolin ve uçucu anestetikler taraf>ndan oluflturu- lur. Derhal tan>nmaz ve dantrolen ile önlenmez veya tedavi edilmezse ölümcüldür. Nöroleptik malign sen- drom; kas rijiditesi, distoni ve baz> olgularda atefl ile karakterize olan bir durumdur. Koma ile birlikte uzam>fl bas>nç Elektrik floku Termal yan>klar Donma Konvülsif nöbet Ceza egzersizleri Karntin palmitoltransferaz eksikli¤i Diyabetik ketasidoz Potasyum eksikli¤i Fosfor eksikli¤i ile birlikte akut hipofosfatemi Alkolizm Akut hiponatremi Vasküler oklüzyon Ateromatöz emboli Kompartman sendromu Efedra içerikleri Amfetamin türevleri 3-hidroksi-3 metilglutaril koredüktaz inhibitörleri Lejyonella Steptokok infeksiyonu Srafilokok minfeksiyonu Pnömokoksal pnömoni HIV Mantar zehirlenmesi Tatl> maydanoz tohumu ile beslenmifl b>ld>rc>n Bal>k zehirlenmesi (Haff hastal>¤>) Nöroleptik malign sendrom |