background image
Çocukluk ça¤>ndaki oküler morbiditenin en önemli sebeplerinden biri travmad>r. Pediat-
rik göz cerrahisi nedenleri aras>nda sadece flafl>l>¤>n s>kl>¤> daha fazlad>r, ve sadece amb-
liyopi daha erken monoküler görme kayb>ndan sorumludur. 11-15 yafl aras>ndaki çocuk-
larda, di¤er yafl gruplar>na oranla ciddi göz yaralanmas> oran> özellikle daha yüksektir.
Yaralanm>fl erkek çocuklar>n k>zlara oran> 3 ya da 4'e 1'dir.
Küçük yafltaki çocuklarda ço¤u oküler travma di¤er çocuklarla gündelik oyunlar esnas>n-
da ortaya ç>kar. Daha büyük yafltaki çocuklar ve adolesanlar ise daha çok spor yaparken ya-
ralanmaya e¤ilimlidir. Bu yüzden, prensip olarak ciddi çocukluk ça¤> göz yaralanmalar>n>n
büyük ço¤unlu¤u uygun eriflkin denetimi ve spor için de düzenli olarak koruyucu gözlük
kullan>m> ile azalt>labilir. Havai fiflekler ve haval> tüfekler pediatrik oküler travman>n daha
az s>kl>kta görülen nedenleri aras>ndad>r ama bunlar ciddi yaralanmalara sebep olabilirler.
Çok küçük çocuklarda oküler travman>n yönetimi özel birkaç durumun göz önünde
bulundurulmas>n> gerektirir. Birincisi, de¤erlendirme ve tedavinin zorlu¤u genelde yeter-
siz uyum ile iyice artar. Yaralanman>n gerginli¤i ile okul ça¤> çocuklar> bile göze yap>la-
cak herhangi bir yaklafl>ma ciddi direnç gösterebilirler. Çocu¤un direncini güçle yenmeye
çal>flmak delici yaran>n veya künt darbenin oluflturdu¤u zedelenmenin kötüleflmesi riski-
ni artt>r>r. Üç yafl>ndan büyük bir çocukta güç kullan>lan bir yaklafl>m daha sonraki teda-
vilerde gerekli olan dostça bir iliflki kurulmas>n> afl>r> derecede güçlefltirir. Topikal aneste-
tik damlatmak ve çocu¤un sesiz bir ortamda sakinleflmesine f>rsat vermek küçük bir ya-
ralanmas> olmas> muhtemel hastalarda muayeneyi kolaylaflt>r>r. tedavinin gerekli olabilece¤ini ortaya koyuyorsa daha detayl> muayenenin ameliyathane-
de genel anestezi alt>nda yap>lmak üzere ertelenmesi uygun olacakt>r.
Göz travmal> bir çocu¤un de¤erlendirilmesinde ikinci bir nokta ise yaralanman>n ve-
ya bunun tedavisinin ambliyopi nedeni ile görme kayb>na neden olma potansiyelidir. Befl
yafl>ndan küçük çocuklarda travmatik katarakt veya ortam opasitesi ile iliflkili olan depri-
vasyon ambliyopisinin orijinal fiziksel hasara göre ciddi uzun dönem görme azl>¤>na ne-
den olmas> daha muhtemeldir. Yaralanma ve optimal ortam saydaml>¤> ve opti¤in sa¤lan-
mas> aras>nda geçecek sürenin, uygun afakik refraktif düzeltme dahil, k>salt>lmas> önem-
li bir öncelik olmal>d>r. Yaralanma sonras> monoküler oklüzyon da en az düzeyde tutul-
mal>d>r; oklüzyon tedavisinden beklenen fayda çok küçük bir çocukta binoküler fonksi-
yonun bozulmas> ve ambliyopinin indüklenmesi riskine a¤>r basmal>d>r.
American Academy of Pediatrics, Committee on Sports and Fitness; American Academy of
Ophthalmology, Eye Health and Public Information Task Force. Protective eyewear for young
athletes. Ophthalmology. 2004;111(3):600-603.
30
Çocukluk Ça¤>nda Oküler
Travma
Çeviri: Dr. Nihal Demir Ulus
403
B Ö L Ü M