background image
5
3
önemlidir. Proksimal femur kiriklarinda radyografi ba-
zen tamamen normal olabilir. Özellikle bu durum bain
hemen altindaki femur boyun kiriklarinda ve pelvis yet-
mezlik kiriklarinda daha sik görülmektedir.
Bu tür durumlardan üphelenildii zaman radyogra-
fide kukulu ise, özellikle osteoporotoik hastalarda MR
görüntüleme yöntemi olarak mutlaka seçilmelidir. Bil-
gisayarli tomografi (BT) yüksek hizli pelvik travmalarda
standard haline gelmitir. Gelimi görüntüleme sistem-
leri varliinda, yüksek çözünürlüklü kemik BT visseral
travmalar varliinda yumuak doku hakkinda da fikir
verir. Pelvis BT deerlendirmede hastanin pelvisine ait
koronal ve sagital yönde ve 3D teknikte reformatlar alin-
masi hastanin kiriini ayirt etmeye ve femoroasetabuler
sikima ve asetabuler displazi gibi varyantlari gösterme-
de oldukça kullanilidir.
Ortopedik metal setlerinde, metal BT protokolleri,
artan foton akimi ile beraber daha yüksek mAs olu-
turmakta, daha büyük kesitler çakimakta ve tanjansi-
yel olarak alinan planlar metal kemik araliinda daha
yüksek çözünürlüe sebep olmaktadir. BT metal olarak
yetmezlik, incelme, dev hücreli granülamatöz yanit ya
da özel hastaliklarin tanisinda en iyi görüntüleme yön-
temidir.
Ultrason pelvisteki kas-tendon yaralanmalari deer-
lendirmede oldukça önemli bir görüntüleme yöntemi
haline gelmitir. Dinamik manevralar gerçekletirilirken
ultrasonunun kas-tendon patolojilerini görüntüleyebil-
me yetenei esiz bir özelliktir. Kas iskelet sistemi radyo-
loglari ise artan oranda ultrason becerilerini kinematik
kas-tendon lezyonlarinda ve perkutan olarak yapilan
tedavi teknikleri için artiracaklardir.
Manyetik rezonans (MR) pelvisteki spor yaralanma-
larinda ve ayni zamanda eklem hastaliklarinda ve prok-
simal femuru da içeren dejeneratif koullarda en fazla
çaliilan modalitedir. Standard pratikte kalça ve pelvis
lezyonlari için oldukça çeitli MR protokolleri bulun-
maktadir. Geni vücut kisimlarinda, homojen olarak ya
en iyi STIR sekanslar ile yapilmaktadir. Kas iskelet siste-
mi MR protokollerinde genellikle bir lezyonu tanimla-
mak için simfizis pubis, büyük trokanter ve iliak krista
ile arasindaki mesafe kullanilmaktadir. Bu nedenle MR
protokollerinde T2A ya baskili sekanslar tüm pelvisi
kapsamalidir ve geni bir T1A sekans ise kemik lezyonla-
rin dilanmasini ve kemik iliinin infiltre olduu süreç-
leri dilamak için kullanilmalidir.
Kontrastsiz kemik pelvis MR hizli ve oldukça kolay
bir yöntemdir, ayni zamanda çeitli kemik, kas, tendon
lezyonlar tanimlanabilmektedir. Arili lezyonlar gelii-
minde, radyografik olarak gelien kalça kirii dahil stres,
avulziyon kirii ya da osteonekroz gibi durumlarda MR
en yararli görüntülemedir. Üç ya da dört kemik pelvis
sekansi acil serviste ilk planda yapilan deerlendirmede
ya da yatan hastalarda youn bir MR takvimi varsa ter-
cih edilebilir.
Bir atletik pubalji MR protokolünde santral olarak
pubik simfizisin alindii geni bir alanda görüntülerin
elde edildii yüksek çözünürlüklü bir pelvis görüntü-
lemesi yapilmalidir. Bu kontrastsiz protokolde koronal
oblik görüntüleme, anterior iliak kanat düzleminde ve
yüksek çözünürlüklü sagital görüntülerde pubik simfi-
zisten yapilmaktadir. Görüntüleme stratejisi daha ge-
limi olarak rektus abdominis/adduktor aponevroz ve
genç hastalardaki kasik arisi ile klinik atletik pubalji
gibi lezyonlarin taninmasina imkan tanimaktadir.
Kalçanin içerisinde yer alan düzensizlii tanimlama-
da MR artrografi altin standard görüntüleme yöntemi-
dir. MR artrografide younluklu olarak T1A ya baskili
spin eko sekanslar ile beraber üç planda görüntüler elde
etmektedir. Ayni zamanda koronal ve aksiyel olarak
geni bir pencereden global olarak pelvis izlenebilmek-
tedir. Oblik aksiyel imajlar çounlukla anterosuperior
femur boyun bai bilekesini deerlendirmektedir. Art-
rografi sirasinda eklem içi anestezik enjekte edilmesi,
semptomlarda provokatif manevralar sirasinda deime
meydana getirirse, daha ileri ölçüde tani için fikir verir.
Tedavi
Yeni görüntüleme yöntemlerinin gelitirilmesi ile
tedavilerde de ilerleme olmutur. Benzer olarak, yeni
görüntüleme yöntemleri daha yaratici tedavi yöntem-
lerinin oluturulmasina yardimci olabilir. Bir asetabu-
ler labral yirtiin net bir ekilde tanimlanmasi cerraha
primer labral onarim ya da labrum ve kikirdak debrit-
mani ya da femur bai boynu arasindaki kesi için fikir
verebilir. Kalça pelviste bulunan kas-tendon lezyonlari
için ultrason eliinde yapilan giriimsel yöntemler gi-
derek artmaktadir. Ultrasonografi (US) tek bir oturumda
tendona ait lezyonu tanimlayabilir, direkt olarak ten-
don yaralanmasini gösterir. ne eliinde terapötik te-
notomi yerletirilebilir, steroid enjeksiyonu yapilabilir,
trombositten zengin plazma tedavisi yapilabilir. O halde
kalça ve pelvise ait tendinopatilerin tedavisinde radyo-
loglar oldukça önemli rol üstlenebilirler.
Seçilmi Kaynaklar
1. Hodnett PA et al: MR imaging of overuse injuries of thi hip.
Magn Reson Imaging Clin N. Am. 17(4):667-79, vi 2009
2. Omar IM et al: Athletic pubalgia and "sporst hernia": op-
timal MR imaging technique and findings. Radiographics.
28(5):1415-38, 2008
3. Pfirrmann CW et al: MR arthrography of acetabular carti-
lage delamination in femoroacetabular cam impingement.
Radiology. 249(1):236-41, 2008
4. Parvizi J et al: Pemoroacetabular impingement. J Am Acad
Orthop Surg. 15(9):561-70, 2007
Uyluk ve Pelvis:

Giri v
e
Genel Baki
UYLUK VE PELVS GENEL BAKI