background image
KISIM I
114
BÖLÜM 14
Anormal Eylem ve Doum
Distosi zor doum anlamina gelir ve eylemin anormal derecede yava ilerleme-
siyle karakterizedir. Genel bir kural olarak, fetusun prezente olan kismi ile do-
um kanali arasinda orantisizlik olan her durumda anormal eylem siktir. Distosi
tek baina veya kombinasyon halinde olabilen dört farkli anormalliin bir sonu-
cudur (
Tablo 14-1
).
Distosi; seviks, uterus, fetus veya maternal kemik pelvisi ilgilendiren çeitli
anormalliklerin veya doum kanalindaki dier obstrüksiyonlarin bir sonucu
olabilir. Bu anormalllikler 3 kategoriye ayrilmitir: (1) itici güçlerin anormal-
likleri (uterus kontraktilitesi ve maternal itici efor), (2) yolun anormallikleri
(pelvis) veya (3) yolcuyu ilgilendiren anormallikler (fetus). Bu eylem anormal-
liklerinin görüldüü kadinlardaki ortak klinik bulgular
Tablo 14-2
'de özetlen-
mitir.
NORMAL EYLEM
Distosi oldukça karmaiktir ve tanimi--eylemde anormal ilerleme--basit gö-
rünmesine ramen, anormal ilerlemenin ne anlama geldiine dair bir konsen-
sus yoktur. Eylemin kesin bir tanimlamasi--serviksin gösterilebilir silinme ve
dilatasyonuna yol açan uterus kontraksiyonlari--klinisyene her zaman yardimci
olmaz çünkü tani sadece doumun gerçeklemesi ile dorulanabilir.
Birleik Devletler'de, gerçek eylemin tanimi siklikla arili kontraksiyonlarin
elik ettii dilatasyonun derecesine balidir. Gebe kadin membranlar rüptüre
olmadan bavurduunda, 3-4 cm veya daha fazla servikal dilatasyon gerçek ey-
lemin tanisi için güvenilir bir eik deer olarak kabul edilmektedir. Bu durumda
eylemin balangici doumhaneye kabul ile balamitir. Gerçek eylem tanisini
koymadaki bu metod servikal dilatasyonun erken evreleri sirasinda eylem tani-
sinin koyulmasindaki bir çok belirsizlii ortadan kaldirir.
Eylemin Birinci Evresi
Eylemin normal ilerlemesini tanimlamak için Friedman bilimsel bir yaklaim
izlemitir. Friedman
ekil 14-1
'de gösterilen karakteristik eylem erisini tarif
etmitir. Bu grafik eylemin birinci evresinin hem bir hazirlik (veya latent faz)
hem de bir dilatasyon (veya aktif faz) fazini gösterir. Grafikte ayni zamanda fetal
TABLO 14-1.
Anormal Eylemin Potansiyel Sebepleri
1. tici kuvvetlerin anomalileri, ya uterus kuvvetleri yeterli derecede güçlü deil ya da serviksin
dilatasyonu ve silinmesi için uygunsuz bir biçimde koordine edilmi (uterus disfonksiyonu)
veya eylemin ikinci evresi sirasinda yeterli olmayan istemli kas eforu
2. Maternal kemik pelvisin anomalileri
3. Prezentasyon, pozisyon veya fetal gelime anomalileri
4. Fetal inie bir engel oluturan üreme sistemi yumuak dokularinin anomalileri