van David Barker, die in 1989 vaststelde dat hoe lager het geboorte
gewicht is, hoe groter de kans op hart en vaatziekten later in het
leven. Het concept van `programmering' zou aan de basis ervan lig
gen. Persisterende veranderingen van structuur en functie zouden
dan een gevolg zijn van omgevingsstimuli die ingrijpen op kritieke
momenten van de vroege ontwikkeling.
bevindingen van David Barker, nagegaan wat de invloed is van het
geboortegewicht op de botmassa op volwassen leeftijd.
Uit de bevindingen van een metaanalyse bleek dat een hoger
geboortegewicht geassocieerd is met een grotere botmineraal
dichtheid van de lumbale wervelkolom en heup bij volwassenen (1).
De resultaten van een retrospectieve studie van 631 personen ge
boren tussen 1931 en 1939 in Hertfordshire toonden in deze con
text ook een verband aan tussen het geboortegewicht of het gewicht
op de leeftijd van één jaar en de botsterkte later in het leven (2).
Verder longitudinaal onderzoek in GrootBrittannië bracht aan het
licht dat er een associatie bestaat tussen de vitamine Dconcentratie
bij de moeder tijdens de zwangerschap en de botmassa van haar
kind op de leeftijd van negen jaar. Ook voor de calciumconcentratie
in het navelstrengbloed was dit het geval (Figuur) (3).
Botonderzoek van de foetus met driedimensionale hogeresolutie
echografie toonde aan dat er reeds een invloed was van een lage
vitamine Dstatus van de moeder op de foetus bij een zwanger
schapsduur van 19 weken.
studie, gaat nu prospectief en placebogecontroleerd na wat het
effect is van toediening van vitamine Dsuppletie bij zwangere
vrouwen met vitamine Dconcentraties tussen 25 en 100nmol/l op
de botmassa van de kinderen, dit zowel na de geboorte als op de
leeftijd van vier jaar (4).
op kinderen en adolescenten. Hij benadrukte onder meer dat naast
fysieke activiteit, een voeding rijk aan calcium en vitamine D heel
belangrijk voor hen is. Dit wordt onderbouwd door de resultaten van
verschillende studies.
Uit de vaststellingen van een gecontroleerde studie bleek bijvoor
beeld dat prepubertaire meisjes die één jaar met calcium verrijkte
voeding hadden gegeten, een hogere botmineraaldichtheid en
botmineraalinhoud verwierven, ten opzichte van meisjes die niet
verrijkte voeding voorgeschoteld kregen (5). Bij kinderen die hadden
geparticipeerd aan een interventieprogramma met fysieke activi
teit op een lagere school, kon eveneens een hogere botmineraal
inhoud en dichtheid waargenomen worden in vergelijking met de
nietparticiperende kinderen (6).
Club stonden meerdere sprekers stil bij het belang van vitamine D en
calcium in de verschillende fasen van het gehele leven. Ook het belang
van eiwitten in de voeding en de rol van fysieke activiteit werden
toegelicht. Een samenvatting van enkele lezingen, gevolgd door een
toelichting van prof. Serge Rozenberg (gynaecologie, UMC St-Pieter,
Brussel en voorzitter van de Belgian Bone Club).