background image
OrthO-rheumatO | VOL 11 | Nr 1 | 2013
27
bIedt echo MeerWaarde bIj dIagnose
en folloW-up reuMatoïde artrItIs?
Volgens een Nederlandse studie die verscheen in Arthritis Research & Therapy kan echografie een toegevoegde
waarde bieden bovenop het klinisch onderzoek voor de diagnose van reumatoïde artritis en ter evaluatie van
remissie. De onderzoekers geven ook aan welke gewrichten in beide gevallen bij voorkeur echografisch worden
onderzocht.
De behandeling van reumatoïde artritis kende de voorbije
decennia een opvallende vooruitgang dankzij het vroeg-
tijdig en intensief inzetten van conventionele disease-
modifying antirheumatic drugs
(DMARDs) en de intro-
ductie van biofarmaca. Behandelstrategieën op maat van
de individuele patiënt, met als streefdoel een lage ziekte-
activiteit of bij voorkeur zelfs remissie te bekomen, worden
vandaag ingezet in de aanpak van vroegtijdige reumatoïde
artritis. We nemen immers aan dat effectief behandelen in
de vroege fase van reumatoïde artritis de ziekte-uitkomst
op lange termijn gunstig kan beïnvloeden. Een dergelijke
strategie noopt natuurlijk tot vroegdiagnose van reuma-
toïde artritis.
Recent werden nieuwe classificatiecriteria en remissie-
criteria gepubliceerd. Deze nieuwe classificatiecriteria
suggereren dat beeldvormingstechnieken zoals echografie
bijkomende informatie kunnen leveren over klinisch
verdachte gewrichten. Ook toont een aanzienlijk aantal
patiënten in klinische remissie op basis van klinische
criteria, tekenen van inflammatie op echografie. Dat laat
uitschij nen dat echografie een toegevoegde waarde kan
hebben, bovenop het klinisch onderzoek, voor de diag-
nose van reumatoïde artritis en de evaluatie van remissie.
Alle gewrichten echografisch bekijken, zou te tijdrovend
zijn. Het komt er dus op aan een selectie te maken van een
aantal gewrichten die bij voorkeur echografisch worden
nagekeken.
David Ten Cate (Erasmusziekenhuis, Nederland) en col-
lega's voerden een systematische review om na te gaan of
echografie inderdaad een toegevoegde waarde heeft boven-
op het klinische onderzoek, en welke de gewrichten zijn
die je in dat opzicht het best onderwerpt aan echografie.
Napluizen van de literatuur leverde zes studies op over de
toegevoegde waarde van echo in de diagnose van reuma-
toïde artritis en elf papers over het nut van deze beeld-
vormingstechniek voor de evaluatie van remissie.
Ten Cate en zijn team kwamen tot de bevinding dat echo-
grafie nuttige bijkomende diagnostische informatie op-
levert bovenop het klinische onderzoek, als je ten minste
MCP-gewrichten, pols en MTP-gewrichten scant. Bij de
evaluatie van remissie biedt de techniek volgens de auteurs
een toegevoegde waarde als je minstens pols en MCP-
gewrichten van de dominante hand echografisch scant.
In beide gevallen verdient dopplerechografie volgens Ten
Cate de voorkeur.
ook dat studies naar familiale aggregatie een gemeen-
schappelijke genetische basis suggereerden voor verschil-
lende SpA-fenotypes. Bovendien brachten bevindingen uit
onder meer diermodellen en immunopathologische ana-
lyses geen fundamentele verschillen in pathofysiologie aan
het licht tussen de verschillende SpA-fenotypes.
De beschikbare evidentie suggereert een gemeenschappe-
lijke pathofysiologische basis voor SpA als een entiteit en
ondersteunt het concept dat SpA één enkele aandoening is
met een heterogeen fenotype. Wel wijzen de auteurs erop
dat de inzichten in de cellulaire en moleculaire mechanis-
men die tussenkomen in de pathogenese van SpA vandaag
nog erg beperkt zijn. In deze context merken ze ook op
dat recente gegevens uit immunopathologische studies
en klinische studies suggereren dat er licht verschillende
mechanismen tussenkomen bij axiale en perifere ziekte,
wat dan weer de huidige classificatie op basis van aanwe-
zigheid van axiaal of perifeer gewrichtslijden ondersteunt.
Deze nieuwe classificatie is dus mogelijk interessant, niet
alleen voor klinische studies maar ook voor genetische en
pathofysiologische studies, zo concluderen Baeten en zijn
team.
Ten Cate df, luime jj, swen na, et al. role of ultrasonography in diagnosing early rheumatoid
arthritis and remission of rheumatoid arthritis ­ a systematic review of the literature. arthritis
res Ther 2013; online publicatie 8 januari 2013.
baeten d, breban m, lories r, et al. are spondylarthritides related but distinct conditions or a
single disease with a heterogeneous phenotype? arthritis rheum 2013;65:12-20.