28 tabl. x 10 mg 122,74
28 tabl. x 15 mg 122,74
28 tabl. x 30 mg 141,99
ABILIFY
®
is geïndiceerd voor de behandeling van schizofrenie bij
volwassenen en jongeren van 15 jaar en ouder, alsook voor de
behandeling van matige tot ernstige manische episodes in bipolaire
I stoornissen en voor de preventie van een nieuwe manische
episode bij patiënten van wie de manische episodes reageerden
op een behandeling met ABILIFY
®
1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL: ABILIFY
®
10mg tabletten. ABILIFY
®
15mg tabletten. ABILIFY
®
30mg tabletten. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING: Elke
tablet van 10mg bevat 10mg aripiprazole. Elke tablet van 15mg bevat 15mg aripiprazole. Elke tablet van 30mg bevat 30mg aripiprazole. Voor hulpstoffen, zie rubriek 6.1. 3. FARMACEU-
TISCHE VORM: Tablet: De tabletten van 10mg zijn rechthoekig en roze, met inscriptie A-008 en 10 aan één zijde. De tabletten van 15mg zijn rond en geel, met inscriptie A-009 en 15 aan
één zijde. De tabletten van 30mg zijn rond en roze, met inscriptie A-011 en 30 aan één zijde. 4. KLINISCHE GEGEVENS: 4.1 Therapeutische indicaties: ABILFY
®
is geïndiceerd voor de
behandeling van schizofrenie bij volwassenen en jongeren van 15 jaar en ouder. ABILIFY
®
is geïndiceerd voor de behandeling van matig tot ernstige manische episodes bij een bipolaire I
stoornis en voor de preventie van een nieuwe manische episode bij patiënten die voorheen voornamelijk manische episodes hadden en bij wie deze manische episodes reageerden op de behan-
deling met aripiprazole (zie rubriek 5.1). 4.2 Dosering: Volwassenen: Schizofrenie: de aanbevolen aanvangsdosering voor ABILIFY
®
is 10 of 15mg per dag, met een onderhoudsdosering van 15mg/dag, éénmaal daags
toegediend, onafhankelijk van maaltijden. ABILIFY
®
is effectief in een doseringsbereik van 10 tot 30mg/dag. Verhoogde werkzaamheid bij doseringen hoger dan een dagelijkse dosis van 15mg is niet aangetoond, hoewel
individuele patiënten voordeel kunnen hebben van een hogere dosis. De maximale dagdosering mag de 30mg niet overschrijden. Manische episodes: de aanbevolen aanvangsdosering voor ABILIFY
®
is eenmaal daags 15mg
als monotherapie of als combinatietherapie, onafhankelijk van maaltijden (zie rubriek 5.1). Sommige patiënten kunnen voordeel hebben van een hogere dosis. De maximale dagdosering mag de 30mg niet overschrijden.
Preventie van recidiverende manische episodes bij bipolaire I stoornis: voor de preventie van recidiverende manische episodes bij patiënten die aripiprazole hebben gehad dient de therapie te worden voortgezet met dezelfde
dosering. Aanpassing van de dagelijkse dosering, inclusief een dosisreductie, dient te worden overwogen op basis van de klinische status. Pediatrische patiënten: Schizofrenie bij jongeren vanaf 15 jaar en ouder: de aanbe-
volen dosering voor ABILFY
®
is 10mg/dag toegediend op een éénmaal daags schema, onafhankelijk van maaltijden. De behandeling dient gestart te worden met 2mg (door ABILIFY
®
orale suspensie 1mg/ml te gebruiken)
gedurende 2 dagen, getitreerd naar 5mg gedurende de 2 opeenvolgende dagen, om tenslotte de aanbevolen dosering van éénmaal daags 10mg te bereiken. Indien van toepassing, dienen dosisverhogingen toegediend te
worden in stappen van 5mg zonder de maximale dagelijkse dosis van 30mg te overschrijden (zie rubriek 5.1). ABILIFY
®
is werkzaam bij een dosis van 10 tot 30mg/dag. Verbeterde werkzaamheid bij een hogere dosis dan
de dagelijkse 10mg is niet vastgesteld bij jongeren hoewel individuele patiënten mogelijk baat hebben bij een hogere dosis. ABILIFY
®
wordt niet aanbevolen voor gebruik bij patiënten jonger dan 15 jaar vanwege gebrek aan
gegevens over de veiligheid en werkzaamheid (zie rubriek 4.8 en 5.1). Prikkelbaarheid gerelateerd aan autistische stoornis:de veiligheid en werkzaamheid van ABILIFY
®
bij kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar zijn
nog niet vastgesteld. De huidige beschikbare gegevens worden beschreven in rubriek 5.1, maar er kan geen dosisaanbeveling worden gedaan. Patiënten met leverfunctiestoornissen: er is geen dosisaanpassing nodig bij
patiënten met milde tot matige leverfunctiestoornissen. Voor patiënten met ernstige leverfunctiestoornissen zijn er onvoldoende gegevens beschikbaar om aanbevelingen vast te stellen. Bij deze patiënten dient de dosering
voorzichtig te worden gehanteerd. Echter bij pa-
tiënten met ernstige leverfunctiestoornissen dient
de maximale dagdosering van 30mg met voor-
zichtigheid te worden toegepast (zie rubriek 5.2).
Patiënten met nierfunctiestoornissen: er is geen
dosisaanpassing nodig bij patiënten met nierfunc-
tiestoornissen. Ouderen: de effectiviteit van ABI-
LIFY
®
voor de behandeling van schizofrenie en bi-
polaire I stoornis bij patiënten ouder dan 65 jaar
is niet vastgesteld. Als gevolg van een grotere
gevoeligheid van deze populatie dient, wanneer
klinische factoren dit rechtvaardigen, een lagere
aanvangsdosering te worden overwogen (zie ru-
briek 4.4). Geslacht: ten opzichte van mannelijke
patiënten is er geen dosisaanpassing nodig voor
vrouwelijke patiënten (zie rubriek 5.2). Rokerssta-
tus: voor rokers is er, gezien de metabolisatieroute
van ABILIFY
®
, geen dosisaanpassing nodig (zie
rubriek 4.5). Dosisaanpassing vanwege interac-
ties: bij gelijktijdig gebruik van aripiprazole met
krachtige CYP3A4 of CYP2D6 remmers, dient de
dosering van aripiprazole te worden verlaagd.
Wanneer de CYP3A4 of CYP2D6 remmer uit de
combinatietherapie achterwege wordt gelaten,
dan dient de aripiprazole dosering te worden
verhoogd (zie rubriek 4.5). Bij gelijktijdig gebruik
van aripiprazole met krachtige CYP3A4 inducto-
ren, dient de dosering van aripiprazole te wor-
den verhoogd. Wanneer de CYP3A4 inductor uit
de combinatietherapie achterwege wordt gela-
ten, dan dient de aripiprazole dosering te worden
verlaagd tot de aanbevolen dosering (zie rubriek
4.5). Wijze van toediening ABILIFY
®
tabletten zijn
voor oraal gebruik 4.3 Contra-indicaties: overge-
voeligheid voor aripiprazole of voor één van de
hulpstoffen. 4.8 Bijwerkingen: De meest voorko-
mende bijwerkingen in placebogecontroleerde
studies zijn akathisie en nausea, allemaal voorko-
mend in meer dan 3% van de patiënten
behandeld met oraal aripiprazole. De volgende
bijwerkingen kwamen vaker (1/100) voor dan
bij placebo, of werden geïdentifi ceerd als moge-
lijk medisch relevante ongewenste geneesmid-
delreacties (*): de frequentie zoals hieronder ver-
meld is gedefi nieerd met gebruikmaking van de
volgende conventie: vaak ( 1/100, < 1/10) en
soms ( 1/1.000, < 1/100); Hartaandoeningen.
Soms: tachycardie*. Zenuwstelselaandoeningen.
Vaak: extrapiramidale stoornis, hoofdpijn, duize-
ligheid, akathisie, slaperigheid, sedatie, tremor.
Oogaandoeningen. Vaak: wazig zien. Maag-
darmstelselaandoeningen. Vaak: misselijkheid,
braken, obstipatie, dyspepsie, speekselvloed.
Bloedvataandoeningen. Soms: orthostatische hy-
potensie*. Algemene aandoeningen en toedie-
ningsplaatsstoornissen. Vaak: vermoeidheid. Psy-
chische stoornissen. Vaak: slapeloosheid, ruste-
loosheid, angst. Soms: depressie*. Extrapyrami-
dale symptomen (EPS): Schizofrenie - in een lange
termijn 52-weken durende gecontroleerde studie
hadden met aripiprazole behandelde patiënten
een totaal lagere incidentie (25,8%) van EPS,
waaronder parkinsonisme, akathisie, dystonie en
dyskinesie, vergeleken met haloperidol behan-
delde patiënten (57,3%). In een lange termijn
26-weken durende placebogecontroleerde stu-
die, was de incidentie van EPS voor met aripipra-
zole behandelde patiënten 19% en voor met pla-
cebo behandelde patiënten 13,1%. In een andere
lange termijn 26-weken durende gecontroleerde
studie was de incidentie van EPS 14,8% voor met
aripiprazole behandelde patiënten en 15,1%
voor met olanzapine behandelde patiënten. Ma-
nische episodes bij bipolaire 1 stoornis - in een
12-weken durend gecontroleerd onderzoek was
de incidentie van EPS 23,5% bij de met aripipra-
zole behandelde patiënten en 53,3% bij de met
haloperidol behandelde patiënten. In een ander
12-weken durend onderzoek, was de incidentie
van EPS 26,6% bij patiënten behandeld met ari-
piprazole en 17,6% bij met lithium behandelde
patiënten. In de langetermijn 26-weken durende
onderhoudsfase van een placebogecontroleerde
studie was de EPS-incidentie 18,2% voor de met
aripiprazole behandelde patiënten en 15,7%
voor de placebogroep. In placebogecontroleerde
studies was de incidentie van akathisie bij bipo-
laire patiënten 12,1% met aripiprazole en 3,2%
bij placebo. Bij schizofrenie patiënten was de
incidentie van akathisie 6,2% bij aripiprazole en
3,0% bij placebo. Dystonie: klasse-effect: Symp-
tomen van dystonie, geprolongeerde abnormale
samentrekkingen van spiergroepen, kunnen
voorkomen bij gevoelige individuen gedurende
de eerste paar dagen van de behandeling. Dys-
toniesymptomen omvatten: spasmen van de
nekspieren, soms leidend tot vernauwing van de
keel, slikproblemen, ademhalingsproblemen en/
of het uitsteken van de tong. Hoewel deze symptomen kunnen voorkomen bij lage doseringen, treden deze vaker en met grotere heftigheid op bij hoge potenties en hogere doseringen van eerste generatie antipsychotica. Een
verhoogd risico op acute dystonie is waargenomen bij mannen en in jongere leeftijdsgroepen. Vergelijkingen tussen aripiprazole en placebo wat betreft de aantallen patiënten die potentieel klinisch signifi cante veranderingen
in routine laboratorium- en vetstoffenparameters vertoonden, lieten geen medisch belangrijke verschillen zien (zie rubriek 5.1). Verhogingen van CPK (creatinefosfokinase), in het algemeen voorbijgaand en asymptomatisch,
werden bij 3,5% van de met aripiprazole behandelde patiënten waargenomen ten op zichte van 2,0% bij patiënten die placebo kregen. Andere bevindingen: Bijwerkingen waarvan bekend is dat ze verband houden met de
behandeling met antipsychotica en die ook gemeld zijn tijdens de behandeling met aripiprazole zijn: maligne neuroleptica syndroom, tardieve dyskinesie, convulsies, cerebrovasculaire bijwerkingen en verhoogde mortaliteit
bij oudere patiënten met dementie, hyperglykemie en diabetes mellitus (zie rubriek 4.4). Pediatrische patiënten: In een korte termijn placebogecontroleerde klinische studie met 302 jongeren (13-17 jaar) met schizofrenie,
waren de frequentie en type bijwerkingen vergelijkbaar met die bij volwassenen, behalve in de volgende gevallen die vaker werden gemeld bij jongeren dan bij volwassenen die aripiprazole toegediend kregen (en vaker dan
placebo): slapeloosheid/sedatie en extrapyramidale symptomen werden zeer vaak (1/10) gemeld, en droge mond, toegenomen eetlust en orthostatische hypotensie werden vaak gemeld (1/100, <1/10). Het veiligheids-
profi el in een 26-weken open-label verlengde studie was gelijk aan die van de korte termijn, placebo gecontroleerde studie. In de gepoolde adolescentie schizofreniepopulatie (13-17 jaar) die tot 2 jaar werd blootgesteld, was
de incidentie van laag serum prolactinespiegels bij vrouwen (<3ng/ml) en bij mannen (<2ng/ml) respectievelijk 29,5% en 48,3%) Post-Marketing: de volgende bijwerkingen zijn gemeld tijdens post-marketing observaties. De
frequentie van deze bijwerkingen wordt onbekend verondersteld (kan niet afgeleid worden van de beschikbare gegevens). Onderzoeken: verhoogd creatinefosfokinase, verhoogd bloedglucose, bloed-glucosefl uctuaties,
verhoogd geglycosyleerd hemoglobine. Hartaandoeningen: QT-verlenging, ventriculaire aritmieën, plotseling onverklaarbaar overlijden, hartstilstand, torsades de pointes, bradycardie. Bloed- en lymfestelselaandoeningen:
leukopenie, neutropenie, trombocytopenie. Zenuwstelselaandoeningen: spraakstoornissen, Maligne Neuroleptica Syndroom (MNS), grand mal convulsies. Ademhalingsstelsel-, borstkas- en mediastinumaandoeningen: orofa-
ryngeale spasmen, laryngospasmen, aspiratiepneumonie. Maagdarmstelselaandoeningen: pancreatitis, dysfagie, abdominaal ongemak, onrustige maag, diarree. Nier- en urinewegaandoeningen: urine-incontinentie, urine-
retentie. Huid- en onderhuidaandoeningen: huiduitslag, fotosensitiviteitsreactie, alopecia, hyperhidrose. Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen: rabdomyolyse, myalgie, stijfheid. Endocriene aandoeningen: hypergly-
kemie, diabetes mellitus, diabetische ketoacidose, diabetisch hyperosmolair coma. Voedings- en stofwisselingsstoornissen: gewichtstoename, gewichtsafname, anorexia, hyponatriëmie. Bloedvataandoeningen: syncope,
hypertensie, veneuze trombo-embolie (waaronder pulmonaire embolie en diep veneuze trombose). Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen: stoornis in de temperatuurregulatie (bijv. hyperthermie, pyrexie),
pijn op de borst, perifeer oedeem. Immuunsysteemaandoeningen: allergische reactie (bijv. anafylactische reactie, angio-oedeem inclusief gezwollen tong, tongoedeem, gezichtsoedeem, pruritis, of urticaria). Lever- en galaan-
doeningen: geelzucht, hepatitis, verhoogd Alanine Aminotransferase (ALT), verhoogd Aspartaat Aminotransferase (AST), verhoogd Gamma Glutamyl Transferase (GGT), verhoogd alkalische fosfatase. Voortplantingsstelsel- en
borstaandoeningen: priapisme. Psychische stoornissen: agitatie, nervositeit; suïcidepogingen, suïcidale gedachten en suïcide (zie rubriek 4.4). 6. FARMACEUTISCHE GEGEVENS: 6.1 Lijst van hulpstoffen: Lactose monohy-
draat, Maïszetmeel, Microkristallijne cellulose, Hydroxypropylcellulose, Magnesiumstearaat, Rood ijzeroxide E172 (ABILIFY
®
10mg en 30mg), Geel ijzeroxide E172 (ABILIFY
®
15mg) 7. HOUDER VAN DE VERGUNNING
VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN: Otsuka Pharmaceutical Europe Ltd. Hunton House Highbridge Business Park, Oxford Road Uxbridge - Middlesex UB8 1HU - Verenigd Koninkrijk. Lokale vertegenwoordig van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen: BRISTOL-MYERS SQUIBB BELGIUM N.V. 8. NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN: ABILIFY
®
10mg: EU/1/04/276/007.
ABILIFY
®
15mg: EU/1/04/276/012. ABILIFY
®
30mg: EU/1/04/276/017. 9. DATUM VAN EERSTE VERGUNNING / HERNIEUWING VAN DE VERGUNNING: Datum van eerste vergunning: 4 juni 2004. Datum
laatste hernieuwing: 4 juni 2009. 10. DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST: 5 november 2010. Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europese Geneesmiddelen
Bureau http://www.ema.europa.eu/ 11. AFLEVERINGSWIJZE: op medisch voorschrift. De volledige samenvatting van de produktkenmerken is beschikbaar op aanvraag.
0233_Ann_A4_Adapt_NL_DD.indd 1
25/11/10 09:28