kennis blijft het voor de ergotherapeut en
zijn cliënt vooral zoeken naar compensa-
tiemechanismen en leidt therapie nog
steeds in mindere mate tot herstel of recu-
peratie. De laatste decennia hebben we
door maatschappelijke en technologische
veranderingen een grote vlucht gekend in
enerzijds compensatiemethoden en an-
derzijds de manier waarmee ergothera-
peut en cliënt hiermee omgaan.
deringen zijn patiënten veel mondiger
en kritischer geworden. Hierdoor aan-
vaarden zij niet meer onvoorwaardelijk
de richtlijnen van een team. Patiënten
willen actief mee participeren in het
therapeutische gebeuren en willen dit
mee sturen. De ergotherapeut moet
cliëntgericht werken en proberen zijn
aanbod telkens aan te passen aan de
specifieke verlangens van de cliënt.
is het verlangen naar een kwaliteitsvoller
leven. Ook personen met een beperking
willen maximaal participeren in het
maatschappelijke gebeuren (8). Uiteraard
is deze vraag terecht. Ze stelt de ergothe-
rapeut voor de uitdaging om een oplossing
te zoeken voor beperkingen in participa-
tie, niet alleen thuis, maar ook bv. op het
werk, in sport, vrije tijd, als ouder...
De technologische ontwikkelingen van
de afgelopen decennia resulteren in een
enorme toename van hulpmiddelen.
Door het gebruik van nieuwe materialen
en technieken (informatica, domotica...)
komen er producten op de markt die
nieuwe mogelijkheden scheppen voor
de paraplegiepatiënt, maar ook voor
patiënten met hoge dwarslaesies,
patiënten met multipele beperkingen en
ziektes, oudere en zwakkere patiënten,
tetraplegiepatiënten die ventilatie be-
hoeven, enz.
De vergroting en mondialisering van de
markt voor hulpmiddelen en het verschij-
een stukje van deze koek willen meepik-
ken, doet het beschikbare gamma verder
toenemen.
De technische bagage van de ergothera-
peut speelt heden ten dage ongetwijfeld
een grote rol bij de succesvolle revalida-
tie van de dwarslaesiepatiënt. Produ-
centen en verstrekkers vervolledigen het
revalidatieteam.
het terugwinnen van de verloren mobili-
teit de primaire doelstelling. Concreet
betekent dit meestal: zorgen voor een
goede rolstoel die mobiliteit in en rond
de woning garandeert, aangepast fietsen
voor de verplaatsingen op middellange
afstand en ter recreatie, autorijden voor
langere afstanden en een goede sociale
integratie.
een ware metamorfose ondergaan.
De huidige actieve rolstoel is wend-
baarder en heeft een veel groter rende-
ment door zijn compactheid, solide
structuur, individuele aanpasbaarheid en
bepaalde technieken als Spinergy
is gebruiksvriendelijker geworden door
het gebruik van lichtere materialen zoals
aluminium, titanium, carbon en hoe-
wel nog zeer beperkt verkrijgbaar mag-
nesium. Ook het herdenken van het rol-
stoelconcept heeft het gewicht omlaag
gedreven: zo weinig mogelijk buizen en
kader, minder schroeven en meer las-
naden, kleding in kunststof in plaats van
katoen, onderdelen in carbon...
De aandacht van fabrikanten en gebrui-
kers voor design en uiterlijk hebben van
de rolstoel een persoonlijk gebruiksvoor-
werp gemaakt dat past bij de smaak van
de gebruiker en hem op de eerste plaats
profileert als een actief en goed functio-
nerend persoon (Figuur 3).
had bij de technologische vooruitgang. De
rijden: de gebruiker kan er in staan, liggen
of rusten. Door liftsystemen wordt de om-
geving voor de gebruiker vanuit het zitele-
ment bereikbaarder, wordt interactie met
de omgeving gemakkelijker en kunnen
bepaalde taken zonder hulp worden uitge-
voerd. De aandacht voor de ergonomie
van het zitgedeelte en nieuwe besturings-
systemen (bijvoorbeeld joysticks die met
minimale restfuncties bedienbaar zijn)
dragen bij tot het comfort en de perfor-
mantie van de elektrische rolstoel.
fietsen, handbikes, trackers, ligfietsen...
is niet bij te houden. Fabrikanten zijn
massaal op de wens van de gebruikers
ingegaan om invulling te geven aan het
verlangen naar een zinvolle vrijetijds-
besteding en de behoefte om net als
valide personen aan sport te doen. Voor
de ergotherapeut zijn vooral de model-
len en aanpassingen interessant die ook
personen met minder kracht en moge-
lijkheden in staat stellen om te fietsen en
zich recreatief met vrienden of familie
buiten te verplaatsen. Denken we maar
aan ligfietsen en handbikes met hulpmo-
tor en aangepaste handgrepen.
gen is mee geëvolueerd, zowel voor de
mechanische rolstoel die in de auto
moet getrokken worden, als voor de elek-
trische rolstoel waarmee de patiënt de
auto binnenrijdt. Ook de bediening van
de auto kan worden aangepast, zodat
deze geschikt wordt voor personen met
een verminderde functie van zowel
onderste ledematen als van het bovenste
lidmaat: sturen met een joystick of syste-
men als Space Drive
geving door gebruik te maken van tech-
nieken uit de gsm-telefonie en de domotica
zorgen voor een grotere zelfstandigheid.
De bediening vanuit rolstoel en bed