liggende mechanisme voor deze pro-
blematiek nog onvoldoende bekend is.
Wel is het zo dat de laatste jaren in de
wetenschappelijke wereld de overtui-
ging groeit dat proprioceptie, motorische
controle en coördinatie in de lumbosa-
crale regio een heel belangrijke rol spe-
len in het optimale functioneren van de
wervelkolom (3, 4). Om dit verder te il-
lustreren is het noodzakelijk eerst wat
duidelijkheid te scheppen over het nor-
male kinesiologische gedrag van de
wervelkolom.
subsystemen
als proprioceptie en posturale controle, is
het noodzakelijk om het bekken en de
wervelkolom te zien als één geheel be-
staande uit drie subsystemen (Figuur 1):
tussenwervelschijven, facetgewrichten,
ligamenten, gewrichtskapsels en de
visco-elastische eigenschappen van de
van dit systeem bestaan uit het geven van
een passieve steunfunctie aan de romp
en bescherming van de neurale struc-
turen (ruggenmerg, zenuwwortels). Ter
hoogte van dit passieve systeem worden
met behulp van medische beeldvorming
(RX, CT, NMR) zeer frequent letsels
waargenomen, maar deze anatomische
veranderingen blijken niet altijd verant-
rapporteerde symptomen (1).
ren rond de lumbosacrale wervelkolom.
Deze kunnen in twee grote groepen in-
gedeeld worden: het algemene en het
lokale spiersysteem (6).
schreven worden als de oppervlakkige
spieren die meerdere segmenten over-
bruggen. Zij kunnen veel kracht generen,
maar hebben een kleine uithoudings-
capaciteit en vervullen vooral een bewe-
gingsfunctie. Het betreft de m. erector
spinae, m. rectus abdominis, m. obliquus
externus abdominis, m. iliopsoas, m. lat-
tisimus dorsi en m. quadratus lumborum.
diep gelegen segmentale spieren. Zij
hebben een grote uithoudingscapaciteit
en vervullen vooral een stabilisatiefunc-
tie. Het zijn de m. multifidus, m. trans-
versus abdominis en m. obliquus inter-
nus abdominis. Hiernaast spelen ook de
bekkenbodemspieren en het diafragma
een belangrijke rol in de stabilisatie van
de lumbosacrale wervelkolom.
In het verleden werd er vaak van uit-
gegaan dat lagerugpijn ontstaat door een
beperking in het passieve of actieve sub-
systeem. De laatste jaren werd echter
aangetoond dat een beperking van het
controlesubsysteem eerder aan de basis
ligt van het ontstaan en de instandhou-
ding van lagerugpijn. Een probleem dat
in oorsprong zuiver mechanisch lijkt, is
in feite een sensorisch probleem waarbij
sturing en bijsturing (controle) niet opti-
maal gebeurt.
uit de hogere neurale controlecentra en
de kracht- en bewegingsreceptoren in