background image
82
l
Neuron
·
Vol 16
·
Nr 3
·
2011
N1522N_2011
De lijst van genetische oorzaken van CVA moet nu worden uitgebreid met aan-
doeningen die te wijten zijn aan mutaties van het COL4A1-gen, die de basale
membraan van de bloedvaten aantasten: de basalemembraanziekten. Het gaat
om autosomaal dominante type I-porencefalie met aantasting van de kleine her-
senvaten, bloedingen en het HANAC-syndroom.
Inleiding
Monogene oorzaken van CVA zijn zeldzaam. Het zijn modellen die een beter inzicht
geven in de pathofysiologie van cerebrovasculair lijden.
Belangrijke genetische oorzaken van CVA zijn CADASIL, bloedvataandoeningen van
het netvlies met leukodystrofie waaronder het HERNS-syndroom, amyloïde angiopa-
thie en familiale cavernomatose. Die lijst moet nu worden aangevuld met mutaties
van het COL4A1-gen. Er zijn drie fenotypes beschreven bij mutaties van het COL4A1
Sonia Alamowitch
Dienst Neurologie, Neurovasculaire eenheid,
Hôpital Tenon, AP-HP, Parijs; Université Pierre
et Marie Curie, Parijs VI
DOSSIER NEUROLOGIES 2010-2011: DEEL 4
e
en
nieuwe
groep
collageenziekten
:
aandoeningen
van
type
iv a1-
collageen
of
basaleMeMbraanziekten
Keywords:
collagenopathies ­
basalopathy ­ HANAC
syndrome ­ stroke ­ cerebral
haemorrhage ­ porencephaly
­ intracranial aneurysm
Autosomaal dominante overdracht
Autosomaal dominante porencefalie
· Neonataal lijden, vroeggeboorte, infantiele hemiparese, epilepsie, psychomotorische
achterstand
· Vroege hersenbloedingen (kinderen, jongvolwassenen), spontaan of uitgelokt
· Minder vaak subcorticaal herseninfarct
· Porencefalie
· Microangiopathie van de hersenen
· Cataract, aantasting van de arterioli van het netvlies, Axenfeld-Rieger
Microangiopathie van de hersenen met bloedingen
· Vroege hersenbloedingen (kinderen, jongvolwassenen), spontaan of uitgelokt
· Microangiopathie van de hersenen
· Cataract
HANAC-syndroom (Hereditary Angiopathy with Nephropathy, Aneurysm and Cramps)
· Hematurie, niercysten, lichte nierinsufficiëntie
· Krampen (begin in de kinderjaren), spierpijn, matige CK-stijging
· Raynaudsyndroom
· Supraventriculaire ritmestoornissen
· Paucisymptomatische microangiopathie van de hersenen (vooral leukopathie)
· Intracraniale aneurysmata (carotissifon)
· Kronkelige arterioli van het netvlies met recidiverende goedaardige bloedingen
Tabel 1: Belangrijkste fenotypes bij mutaties van COL IVA1.