312
BAfi A/RISI VE A/RI
A / R I
A¤r>lar nosiseptif (nöral dokular d>fl>ndaki dokular>n hastal>¤> ya da hasar>na ba¤l>) ve-
ya nöropatik (nöral dokular>n hastal>¤> yada fonksiyon bozuklu¤una ba¤l>) a¤r> olarak
s>n>fland>r>labilir. Tablo 19-1 a¤r> için kullan>lan ilaçlar> özetlemektedir.
Tan>mlar
Analjezi: A¤r>l> uyaranla a¤r> duyumunun olmamas>
Anestezi: Hiçbir duyumun olmamas>
Allodini: A¤r>s>z uyaranla a¤r> duyumunun olmas>
Hiperaljezi: A¤r>l> uyarana
duyarl>l>k
Hipoestezi: Uyarana
duyarl>l>k
Parestezi: Kendili¤inden ya da uyar>larak oluflan anormal duyumlar
Dizestezi: Kendili¤inden ya da uyar>larak oluflan nahofl duyumlar
Nosiseptif a¤r>
Nöral olmayan dokularda inflamasyon, yaralanma, irritasyon veya infeksiyonla ha-
sara ba¤l> a¤r>d>r. S>k görüldü¤ü bölgeler cilt, kaslar, kemik, ligament ve iç organ-
lard>r
Küçük, ince miyelinli A-delta ve miyelinsiz C sinir lifleri taraf>ndan iletilir.
Opiyoitler veya non-steroid antienflamatuar (NSAID) ilaçlara yan>t verir.
Nöropatik A¤r>
Birincil periferik sinir sistemi veya merkezi sinir sistemi hasarlar>na ba¤l> oluflan a¤r>-
d>r. Sürekli ya da paroksismal olabilir. S>kl>kla "yan>c>", "elektrik hissi veren", "kar>n-
calanma", "s>zlama" fleklindedir. Afla¤>dakiler özgül nöropatik a¤r> sendromlar>na baz>
örneklerdir.
P
OSTHERPET
N
ÖRALJ<
(PHN)
3 aydan daha fazla süren dermatomal a¤r> olarak tan>mlan>r. Hipoestezi, allodini
ve/veya hiperaljezi olabilir.
Yafll>larda ve immun yetmezli¤i olan kiflilerde risk artm>flt>r.
Su çiçe¤i hastal>¤> olan kiflilerin %10-15'inde PHN bulunur.
Su çiçe¤i virüsü reaktivasyonunun ilk 72 saati içinde yap>lan antiviral tedavi PHN
riskini azaltabilir.
T
R
N
ÖRALJ<
("T
D
OULOUREX
")
36 yafl>nda bir kad>n sol yana¤>nda k>sa, keskin duyumlar fleklinde a¤r> tarif
etmektedir. A¤r> çi¤neme ve telefonda konuflmayla tetiklenmektedir. Muh-
temel tan> nedir? Hangi testler istenmelidir ve neden istenmelidir?
Trigeminal nöralji. MRI multipl sklerozis ve beyin sap> patolojilerinin d>fllanmas>na
yard>mc> olacakt>r.
NÖROLOJ< KONULARI