psikiyatri yeterlik Page 17

B < P O L A R A F E K T < F B O Z U K L U K ( B P A B )

Bipolar afektif bozukluk, di¤er ismiyle manik-depresyon, duygudurum bozukluklar>
kategorisinde yer alan bir psikiyatrik tan>d>r. Yüksek ucu mani en düflük ucu depres-
yon olan, bunlar>n aras>ndaki afl>r> duygudurum dalgalanmalar> fleklinde tan>mlan>r.
BPAB nedeni bilinmeyen karmafl>k, kronik ve zorlay>c> bir psikiyatrik hastal>kt>r. Ge-
nellikle tan>s> konmaz veya tedavi edilmez. BPAB'un duygudurum, biliflsel ve davra-
n>flsal belirtileri kiflisel iliflkileri bozabilir, okul ve iflteki ifllevselli¤i azaltabilir ve kendi-
ne zarar verme ya da intihara yol açabilir.

Bir kiflinin BPAB tan>s> almas> için "manik" veya "hipomanik" bir epizod geçirmesi

gereklidir. Bir hastada e¤er sadece depresif epizod geçirmiflse, bu tan> için gerekli kri-
terleri karfl>lamaz.

Mani veya hipomani belirtileri depresif epizodlar aras>nda olabilir. Baz> hastalarda

mani/hipomani ve depresyon belirtilerinin ayn> anda ortaya ç>kt>¤> karma epizodlar
görülebilir. Ço¤u kiflide bipolar epizodlar normal veya ötimik duygudurum dönemleri

22 yafl>nda bir erkek, son bir haftad>r çökkün hissetti¤ini ifade ederek acil
servise baflvurur. Ayr>ca uyuma zorlu¤u, ifltahs>zl>k, enerji azl>¤>, konsantras-
yon azl>¤>, sosyal ortamlara karfl> isteksizlik ve intihar düflünceleri oldu¤unu

da belirtmektedir.

lda hasta benzeri depresif dönemlerinin oldu-

¤unu belirtmifltir. Bu epizodlar> yaklafl>k 1 ay sürmektedir.

Ayr>ca son birkaç y>l içinde 2-3 kez olan ve 4-5 günde sonlanan, yükselmifl duy-

gudurum ve enerji art>fl> da tariflemektedir. Bu epizodlar boyunca hasta geceleri 2-
3 saat uykuya ra¤men kendini çok iyi hissetti¤ini söylemektedir. Okulla ilgili iflleri-
ni yapabilmifl ve hatta 2 gün içinde bir roman yazm>flt>r. Hasta ayr>ca bu epizodlar
boyunca durmak bilmeyen düflüncelerin zihninde doland>¤>n> hat>rlam>flt>r. Çok faz-
la alkol ald>¤>n>, gelifli güzel cinsel iliflkiye girdi¤ini, afl>r> biçimde kumar oynad>¤>n>
söylemifltir. Bu davran>fllar>n kendisi için s>rad>fl> oldu¤unu düflünmesine ra¤men, bu
epizodlar boyunca ifllevselli¤inin iyi oldu¤u konusunda >srar etmektedir.

Madde kullan>m> sorguland>¤>nda, ayda iki kez afl>r> miktarda içti¤ini belirtmifl-

tir. Arada s>rada esrar ve kokain kulland>¤>n> da eklemifltir. Ancak bu esrar ve koka-
in kullan>mlar>n>n yaflad>¤> depresyon ve anksiyete dönemleri boyunca bir çeflit
"kendi kendini tedavi" etme giriflimi oldu¤unu aç>klam>flt>r. Hastan>n tan>s> nedir?

Bipolar bozukluk tip II, flimdiki epizod depresyon. Ay>r>c> tan>da düflünülmesi ge-

rekenler bipolar bozukluk tip I, baflka türlü adland>r>lamayan duygudurum bozuk-
lu¤u, maddeye ba¤l> göstergeleri duygudurum bozuklu¤u ve siklotimidir. Hipoma-
nik epizodlar>na ek olarak depresif epizodlar>n>n olmas> bipolar bozukluk tip II'yi
iflaret etmektedir. Hipomani göstergeleri; kendine güvende art>fl, uyku ihtiyac>n>n
azalmas>, hedefe yönelik etkinliklerde art>fl, hedefe yönelik etkinliklere afl>r> kat>l>m,
birbiriyle yar>flan düflünceler ve bas>nçl> konuflmad>r. Hastan>n madde kullan>m>n>n
hipomanilerin bafllang>c>yla zamansal iliflkisi var gibi görünmemektedir. Siklotimi
ölçütlerini karfl>lamamaktad>r çünkü bir seferde 2 aydan uzun süre depresyon ve hi-
pomanisinin olmad>¤> dönem bulunmaktad>r.

BOZUKLUK