B
EL
B
ULGULAR
Belirtiler, lezyon ya da lezyonlar>n beyin, spinal kord ve optik sinirlerdeki yerleflimine
ba¤l>d>r. Bafllang>çtaki inflamasyon ataklar> ve merkezi sinir sistemi (MSS) ifllev bozuk-
lu¤u genellikle tam olarak iyileflir, ancak zaman içinde hasarlar kal>c> olabilir. Ataklar
genelde birkaç günde kötüleflir, bir plato döneminin ard>ndan günler ya da haftalar
içinde iyileflir.
En s>k belirtiler:
Görsel / okülomotor rahats>zl>klar (%49)
Bacakta parezi/paresteziler (%42)
Serebellar ataksi (%24)
Biliflsel bozulma (%4)
Di¤er belirtiler:
Lhermitte fenomeni: Boyun fleksiyonuyla ortaya ç>kan elektriksel paresteziler.
Uthoff fenomeni: Vücut s>cakl>¤>n>n
ile (dufl alma, egzersiz) belirti ve bulgu-
larda kötüleflme.
Nöropatik a¤r>.
Halsizlik.
P
ATOLOJ<
Önceleri bir ak madde hastal>¤> olarak kabul edilmifl olsa da, güncel veriler ek ola-
rak nörodejenerasyonun ve gri maddenin birincil olarak tutulumunun varl>¤>n> ile-
ri sürmektedirler. Virüsler, MS patogenezinde rol oynayabilirler.
Epstein-Barr virüsü (EBV) ve insan herpes virüsü 6 (HHV6) en çok ve en gün-
cel sorumlu tutulan ajanlard>r.
Di¤er olas>l>klar: K>zam>k, k>zam>kç>k, kabakulak, koronavirüs, parainfluenza,
herpes simpleks virüs tip I (HSV-I), vaksinia, insan T-lenfotrofik virüsü tip 1
(HTLV-1).
Enflammasyon bir immunolojik kaskad ile karakterizedir:
1. Periferik immun sistemde CD+ otoreaktif T hücrelerinin aktivasyonu.
2. Th1 hücrelerinin MSS'ne göçü.
3. Miyelin antijeni taraf>ndan in-situ reaktivasyon.
4. B hücreleri ve makrofajlar>n aktivasyonu ve pro-enflammatuar sitokinlerin ve
antikorlar>n salg>lan>m>.
5. Tipik patoloji: Enflammasyon, demiyelinizasyon, aksonal bozulma/kay>p, atro-
fi/nörodejenerasyon.
Makroskopik patoloji:
Genellikle normal olsa da atrofi, lateral ve üçüncü ventriküllerde büyümenin
efllik etti¤i sulkuslarda geniflleme görülebilir.
Spinal kord hafifçe küçülmüfl ve pia ve araknoid kal>nlaflm>fl olabilir.
Kesitler "MS plaklar>n>" gösterir:
Eski lezyonlarda çok say>da küçük, düzensiz gri renk de¤ifliklikleri.
Akut lezyonlarda pembe alanlar.
Periventriküler ak maddede belirgin.
Lateral ventrikül gövdesinin süperolateral köflesi s>kl>kla etkilenir.
Optik sinirler küçülmüfl gibi görünebilir.
H
Mikroskopik:
MS lezyonlar>nda immünopatolojinin dört örüntüsü bulunur: Makrofaj/T hüc-
resi inflamatuar tip; antikora ba¤>ml>/komplemanla iliflkili tip; oligodendrogli-
283
NÖROLOJ< KONULARI
NÖRO
MS'un patolojik
iflaretleri özellikle
venler çevresinde
belirgin
demiyelinizasyon ve
inflamasyondur.
Ciddi ya da ilerlemifl
hastal>kta ayn>
zamanda aksonal
bozulma ve kortikal
atrofi/
nörodejenerasyon
da rol oynar