background image
Kifli gerçek bir ölüm ya da ölüm tehdidi, a¤>r bir yaralanma veya kendisinin ya da
baflkalar>n>n fiziksel bütünlü¤üne bir tehdit olay> yaflam>fl, böyle bir olaya tan>k ol-
mufl ya da böyle bir olayla karfl> karfl>ya gelmifltir.
Kiflinin tepkileri aras>nda afl>r> korku, çaresizlik ya da dehflete düflme vard>r.
Aç>k gibi görünmekle beraber net bir flekilde ortaya konmal>d>r. Güncel bir çal>flmada
kat>l>mc>lar>n önemli bir k>sm> bu ölçüte uyan bir travma öyküleri olmadan TSSB'nin
belirti ölçütünü karfl>lam>fllard>. Belirtiler yerleflmifl olmal> ve en az 1 ayd>r sürmeli ve
her 3 kategoriyi de kapsamal>d>rlar (Tablo 7-1).
A
YIRICI
T
ANI
Ay>r>c> tan>s> genifl kapsaml>d>r ve özellikle belirtilerinin genifl do¤as>na ba¤l> olarak
majör psikiyatrik bozukluklar>n tamam>n> kapsar. Tablo 7-2'de TSSB ile benzer belir-
tileri olan di¤er psikiyatrik bozukluklar listelenmifltir.
T
EDAV<
TSSB olan hastalar>n ço¤u sonunda ilaç ve psikoterapi kombinasyon tedavisi al>r.
Depresyonda oldu¤u gibi daha çok kombinasyon tedavisi yaklafl>m> uygulansa da,
depresyondan farkl> olarak TSSB'nda muhtemelen bunu destekleyecek daha az ka-
n>t mevcuttur.
Britanya'daki National Institute for Clinical Excellence (NICE) psikoterapiyi
ilaçlardan önce ilk basamak tedavi olarak önermektedir.
Tedavide yayg>n olarak kullan>lan ilaçlar Tablo 7-3'te, yayg>n olarak kullan>lan psi-
koterapiler Tablo 7-4'te gösterilmifltir.
75
PS
ANKS
T A B L O 7 - 1 .
TSSB Belirtileri
B
EL
K
ATEGOR
B
EL
Yeniden yaflant>lama
(tan> için bu
kategoriden en az bir belirti
gereklidir)
Kaç>nma
(tan> için bu kategori-
den en az 3 belirti gereklidir)
Artm>fl uyar>lm>fll>k
(tan> için bu
kategoriden en az 2 belirti
gereklidir)
Tekrarlay>c> ve intrusif düflünceler
Olaylarla ilgili tekrarlay>c> ve s>k>nt> verici rüyalar
Olay yeniden oluyormufl gibi hissetme (örn. "Flashback")
Olay> an>msatan ya da simgeleyen ipuçlar> karfl>s>nda yo¤un psikolo-
jik s>k>nt> duyma
Olay> an>msatan ya da simgeleyen ipuçlar> karfl>s>nda yo¤un fizyolo-
jik s>k>nt> duyma
Travma ile ilgili düflünceler, duygular ya da konuflmalardan kaç>nma
Travma ile iliflkili etkinlikler, yerler ve kiflilerden kaç>nma
Travman>n önemli ayr>nt>lar>n> hat>rlayamama
Belirli etkinliklere karfl> ilgide ya da kat>l>mda gözle görülür azalma.
Di¤erlerinden ayr>flma ya da yabanc>laflma duygusu
K>s>tl> duygulan>m aral>¤>
Bir gelece¤i kalmad>¤> duygusu
Uykuya dalmakta ya da uykuyu sürdürmekde güçlük
Konsantrasyon güçlükleri
Hipervijilans
Abart>l> irkilme tepkisi