PS
UYKU VE UYKU BOZUKLUKLARI
Ortalama olarak hayat>m>z>n üçte birinde uyuruz. Uyku sürecinin amac>, detayl> olarak
bilinmemekle beraber, bilgiler beynin kendini kapatt>¤> pasif bir durumdan çok, uy-
kunun aktif bir süreç oldu¤unu destekler. Uyku hastal>klar> s>kt>r, ABD'de insanlar>n
yaklafl>k üçte biri yaflamlar> boyunca baz> uyku hastal>klar> geçirmifltir.
N O R M A L < N S A N U Y K U S U
Bir Gece Boyunca Uyku
Uyku evreleri her 30 saniyede bir ölçülür ve hepsi birlikte uyku yap>s> olarak tan>mla-
n>r. Bu evrelerin temelini EEG (elektroensefalogram) kayd>, çene EMG'si (elektrom-
yografi) ve EOG (elektro-okulogram) oluflturmaktad>r.
Tüm gece uykusunun tipik bozukluklar> Tablo 11-1'de gösterilmifltir. EEG dalga-
lar>n>n frekans da¤>l>m> Tablo 12-2'de gösterilmifltir.
Gece boyunca tipik bir uyku örüntüsü vard>r, uyku yap>s> olarak tan>mlan>r (fiekil
11-1).
REM periyodu genellikle her 90 dakikan>n son 10-40 dakikas>nda ortaya ç>kar. REM epizodu uykunun bafllang>c>ndan sonraki 70-100. dakikalar aras>nda bafllar.
Yani normal REM latans de¤eri (uykunun bafllang>c>n> takiben REM uykusunun
bafllama zaman>) 70-100 dakika aras>ndad>r.
30 yafl>nda erkek hastan>n tüm gece çekilen polisomnografisinde 1 dakika
sonra uykuya dald>¤> ve ilk 15. dakikada REM uykusuna geçti¤i görülüyor.
Hangi durumlar> düflünürsünüz? Tüm gece yap>lan testte k>sa REM latans>
herhangi bir durum için tan>sal de¤ildir. Fakat bu durum depresif bozukluk,
narkolepsi, uyku deprivasyonu, obstrüktif uyku apnesi, sirkadiyen ritm bozuklu¤u
ve alkol yoksunlu¤u veya stimülasyonuna iflaret edebilir.
138
T A B L O 1 1 - 1 .
Sa¤l>kl> Genç Eriflkin ve Yafll>lardaki Gece Uyku Evreleri
A
KT
Uyan>kl>k
Non-REM
uyku
REM uykusu
U
YKU
E
VRES<
Gözler aç>k
Gözler kapal>
Evre 1
Evre 2
Yavafl dalga uykusu
(YDU)
REM
Toplam uyku
süresi (TST)
U
YKU
S
ÜRES<
%
(20 Y
Afi
)
%5
%45
%15-25
%25
7-9 saat
U
YKU
S
ÜRES<
%
(70 Y
Afi
)
%5-8
%55
%5-15
%20
7 saat
T
EEG
Ö
ZELL
Senkronize olmayan, kar>fl>k frekans
Alfa dalgalar>
Alfalar sonlan>r
K kompleksleri, i¤cikler
Delta dalgalar> (düflük frekans)
H>zl> göz hareketleri (REM),
testere difli dalgalar
< %5
% 10-25