background image
Epilepsi: Tan>mlar ve Arka Plan
Çeviren: Dr. Murat Alemdar
I. EPHippokrat epilepsiyi beynin organik bir süreci olarak tan>mlam>flt>r.
Ancak, eski ça¤ yazarlar>n>n bir ço¤u epileptik nöbetin do¤a üstü
güçler taraf>ndan oluflturuldu¤unu düflünürlerdi. Asl>nda epilepsi
kelimesi "bilinmeyen güçler taraf>ndan kas>lmalar>n oluflmas>" anla-
m>na gelen Yunanca bir kelimeden türemifltir.
J. H. Jackson'>n 19. yüzy>l>n sonlar>na do¤ru olgular> ayr>nt>l> ola-
rak incelemesi ile epilepsi daha iyi anlafl>lmaya bafllanm>flt>r. Gözlem-
lerinden yola ç>karak Jackson (15) modern epilepsi tan>m>n> gelifltir-
mifltir: "Sinir dokusunun aras>ra gelen, afl>r> ve düzensiz boflal>m>".
Jackson daha sonra "Bu boflal>mlar>n her derecede, her yaflta, her has-
tal>k durumunda olabilece¤i ve say>s>z koflul alt>nda geliflebilece¤i"
sonucuna varm>flt>r. Bir nöbetin klini¤ini, nöbetin bafllang>ç an>ndan
itibaren tan>mlam>fl ve fokal epilepsiyi takiben deflarj yapan hücrele-
re yay>l>m kavram>n> gelifltirilmifltir.
Epilepsi beyinde birçok patolojik sürecin yol açt>¤> kompleks bir
semptomdur. Nöronlar>n aras>ra gelen (paroksismal), afl>r> ve düzen-
siz boflal>mlar> ile özellik gösterir. Tan> klinik bulgularla, elektroense-
falografik (EEG) kay>tlama ile ya da her ikisi ile beraber konulabilir.
Nöronal membranlar>n ateflleme efli¤i, intrensek membran-eflikde¤er-
stabilize edici mekanizmalar>n atefllemeyi önleme kapasitesinin alt>na
düfltü¤ünde nöronlarda paroksismal boflal>mlar meydana gelir (bö-
lüm VI). Bu atak bölgesel olup oda¤>nda s>n>rl> kalabilece¤i gibi bey-
nin di¤er alanlar>na da yay>labilir. Boflal>m yapan alan>n boyutu ye-
terli ise klinik bir nöbet oluflur; de¤ilse lokalize, asemptomatik elek-
triksel bozuklukla s>n>rl> kal>r. Etkilenen beyin alan> nöbetin klinik
görünümünü belirler. Nöronal yap>lar>n senkronize boflal>mlar> EEG
ile kafatas>ndan kay>tland>¤>nda paroksizmler; diken, yavafl dalga ve
dalga-diken potansiyelleri olarak belirir.
Epilepsili hasta için hastal>k daha kiflisel terimlerle ifade edilir, ör-
ne¤in hastan>n deneyimi veya bu deneyim ile ilgili hat>rlad>klar>, di-
¤er kiflilerin gözlemleri ve tan>mlamalar>, ataklar>n s>kl>k ve süresi, ki-
flisel imaj ve sosyal uyuma etkileri gibi.
II. NÖBETNöbetin gerçekten olufltu¤u dönem iktus veya iktal dönem olarak ad-
land>r>l>r. Aura nöbetin bilinen en erken ve hastan>n hat>rlad>¤> tek
bölümüdür; ayn> zamanda uyar>c>d>r. Nöbetin bitiminden hemen
sonraki dönem postiktal dönemdir. Nöbetler aras> süre interiktal dö-
nem olarak adland>r>l>r.
1
1