background image
nellikle daha iyi çal>fl>rlar. Çocuk, dikkatini yeniden yönlendirmek ko-
nusunda özel bir dan>flmandan yard>m alabilir. Okulda oldu¤u gibi ev-
de de sürekli bir e¤itim program> uygulanmas> önem tafl>r. Ebeveynler
bu e¤itim program> ile aktif olarak ilgilenmelidir. Barbitüratlar ve ben-
zodiazepinler gibi antiepileptik ilaçlar ADHD semptomlar>n> kötüleflti-
rebilir; ADHD' li çocuklarda bu ilaçlar kullan>lmamal>d>r.
Epilepsili çocuklarda ADHD tedavisinde stimülan ilaçlar dayanak
noktas>d>r. Fakat bu ilaçlar>n nöbet efli¤ini düflürebilecekleri unutul-
mamal>d>r. Stimülan ilaçlarla iliflkili nöbetler nadir görülür ve deksed-
rin, metilfenidat, atomoksetin gibi ilaçlar tedavide oldukça yarar sa¤-
layabilir. Bir atipik antidepresan olan bupropion ise tedavide kullan>l-
mamal>d>r çünkü nöbet efli¤ini düflürebilir.
B. Depresyon
1. Tan>mlamalar
Epilepsili çocuklarda depresyon insidans>, beklenen de¤erden da-
ha yüksektir. Epilepsili adolesanlar ile yap>lan bir çal>flmada, adole-
sanlar>n %23'ünde depresyon semptomlar> saptanm>flt>r. Adolesanla-
r>n aile iliflkilerindeki düflünce, tutum ve memnuniyet düzeyleri dep-
resyonla ba¤lant>l> bulunmufl olup klinik çerçevede de¤erlendirilmesi
gerekir. Epilepsili çocuklarda suisid riski vard>r.
Çocuklar baz> duygular>n> sözle ifade edemeyip, davran>fllar> yo-
luyla ortaya koyarlar. Fobi, anksiyete bozuklu¤u, somatik yak>nmalar
ile öfke ve sald>rganl>k gibi davran>fl problemlerine, küçük yafltaki
depresyon hastalar>nda daha s>k rastlan>r. Adolesanlarla ilgili olarak,
okul baflar>s>nda düflme, y>k>c> davran>fllar, sosyal aktivitelere karfl> il-
gi kayb> ve arkadafl iliflkilerinde problemler görülebilir. Ayr>ca bazen
sald>rgan davran>fl, iritabilite ve suisid düflüncesinden de bahsedilebi-
lir. Ebeveyn çocu¤un kendisi ile birlikte etraf>ndaki herkes ve her fley-
den nefret etti¤ini söyleyebilir.
2.Tedavi
Depresyon flüphesi olan her çocu¤a ruhsal durum de¤erlendirmesi
(psikolojik testler ile) yap>lmal>d>r. Tan> konuldu¤unda, hastalara ve-
rilen dan>flmanl>k hizmeti fayda sa¤layabilir. Depresyonu a¤>rlaflt>ran
antiepileptik ilaçlar yerine, duygudurum düzenleyici etkisi olan anti-
epileptikler kullan>lmal>d>r. Örne¤in, barbitürat ve benzodiazepinler
kesilerek, yerine nöbet türü için uygunsa lamotrijin, karbamazepin ve-
ya valproat verilmesi çok yararl> olabilir.
Çocuk ve adolesanda meydana gelen depresyonun ilaç ile tedavi-
si konusundaki bak>fl aç>s>, seçici serotonin gerial>m inhibitörleri
(SSRI) sayesinde de¤iflmifltir. Klasik antidepresanlar kadar belirgin
yan etkileri olmayan bu ilaçlar, doz afl>m> durumlar>nda da k>smen
daha az toksik etki gösterirler. Fluoksetin, depresyonda etkinli¤i gös-
terilmifl SSRI grubu bir ilaçt>r ve suisid riskini artt>rmaz.
C. Kognisyon
1. Tan>mlamalar
Nöbet kontrolünden ayr> olarak; epilepsili bir çocu¤un, ba¤>ms>z geli-
flim derecesine yön veren en önemli faktör kognisyondur. Mental retar-
14. Komorbiditeler
254