612 Klinik Nöropsikoloji ve Nöropsikiyatrik Hastalıklar Sıkı glisemik kontrolün, nöropatik ve nefropatik komplikasyonlar gibi kognitif bozukluk riskini de azaltabileceği öngörülebilir. Gözlemsel çalışmalarda akut hipergliseminin tip 1 veya tip 2 diyabetli bazı hastalarda kognitif performans yavaşlaması ile ilişkili olduğu gösterilmiştir (Cox et al., 2005). Bu durumun hiperglisemi veya altta yatan insülin rezistansına bağlı olabileceği düşünülmektedir. Epidemiyolojik çalışmalarda hiperinsülinemi; demans ve bellek gerilemesi gelişimi açılarından bir risk faktörü olarak rapor edilmiştir (Luchsinger et al., 2004). Sıkı glisemik kontrol, aynı zamanda kognitif bozukluğa neden olabilecek tedaviye bağlı hipoglisemi atakları riskini artırabilir. Hipoglisemide akut nöropsikiyatrik bulgular geliştiği bilinmektedir. Ciddi hipoglisemide ise akut amnezi gelişebilmektedir (Fisher, 2002). İntensif insülin tedavisi altında derin hipoglisemi yaşamış diyabetik hastalarda amnestik sendrom bildirilmiştir. Prognoz değişkendir. Amnezi tamamen geri dönüşümlü veya kısmi geri dönüşümlü olabilir (Holemans et al., 2001; Larner et al., 2003). İnsülinomalı hastalarda hipoglisemiye bağlı amnezi oldukça yaygın bir bulgudur (Dizon et al., 1999). Diyabetik hastalarda tekrarlayan hipoglisemi ataklarının kalıcı kognitif bozukluklara yol açıp açmadığı konusunda çelişkili yayınlar mevcuttur. Bazı küçük çalışmalarda ciddi hipoglisemi yaşamış erişkinlerin ciddi hipoglisemi yaşamamış erişkinlere nazaran daha düşük nöropsikolojik test sonuçlarına sahip oldukları gösterilmiştir (Wredling et al., 1990; Sachon et al., 1992). Ancak, longitudinal çalışmalarda tekrarlayan ciddi hipoglisemi ataklarının kötü kognitif etkileri gösterilememiştir (Diabetes Control and Complications Trial Research Group, 1996). Kaynaklar Akomolafe A, Beiser A, Meigs JB, et al. Diabetes mellitus and risk of developing Alzheimer disease: results from the Framingham Study. Arch Neurol 2006;63:1551-1555 Arvanitakis Z, Wilson RS, Bienas JL, et al. Diabetes mellitus and risk of Alzheimer disease and decline in cognitive function. Arch Neurol 2004;61:661-666 Biessels GJ, Staekenborg S, Brunner E, Brayne C, Scheltens P. Risk of dementia in diabetes mellitus: a systematic review. Lancet Neurol 2006;5:64-74 Brands AMA, Biessels GI, De Haan EHF, Kappelle LJ, Kessels RPC. The effects of type 1 diabetes on cognitive performance. Diabetes Care 2005;28:726-735 Cox DJ, Kovatchev B, Gonder-Frederick LA, et al. Relationships between hyperglycemia and cognitive performance among adults with type 1 and type 2 diabetes. Diabetes Care 2005;28:71-77 Cukierman T. Gerstein HC, Williamson JD. Cognitive decline and dementia in diabetes: systematic overview of progressive observational studies. Diabetologia 2005;48:2460-2469 Diabetes Control and Complications Trial Research Group. Effects of intensive diabetes therapy on neuropsychological function in adults in the diabetes control and complications trial. Ann Intern Med 1996;124:379-388 Dizon AM, Kowalyk S, Hoogwerf BJ. Neuroglycopenic and other symptoms in patients with insulinomas. Am J Med 1999;106:307-310 Donovan DS. Epidemiology of Diabetes and its burden in the world and in the United States. In: Poretsky L, ed. Principles of Diabetes Mellitus. Boston, Dordrecht, London: Kluwer Academic Publishers. 2002, 107-121 Fisher CM. Unexplained sudden amnesia. Arch Neurol 2002;59:1310-1313 Holemans X, Dupuis M, Missan N, Vanderijst JF. Reversible amnesia in a type 1 diabetic patient and bilateral hippocampal lesions on magnetic resonance imaging (MRI). Diabet Med 2001;18:761-763 King H, et al. Global burden of Diabetes 1995-2025, prevalance, numerical estimates and projections. Diabetes Care, 1998;21:1414-31 Kumari M, Marmot M. Diabetes and cognitive function in a middle-aged cohort: findings from the Whitehall II study. Neurology 2005;65:1597-603 Larner AJ, Moffat MA, Ghadiali E, et al. Amnesia following profound hypoglycaemia in a type 1 diabetic patient. Eur J Neurol 2003;10(Suppl 1):92(abstract P 1170) Luchsinger JA, Tang-Ming X, Shea S, Mayeux R. Hyper insulinemia and risk of Alzheimer disease. Neurology 2004;63:1187-1192 Messier C. Impact of impaired glucose tolerance and type 2 diabetes on cognitive aging. Neurobiol Aging 2005;26(Suppl 1);26-30 Sachon C, Grimaldi A, Digy JP, et al. Cognitive function, insulin-dependent diabetes and hypoglycaemia. J Intern Med 1992;231:471-475 Satman İ. Diabetes Mellitus Epidemiyolojisi. İmamoğlu Ş, ed. Diabetes Mellitus 2009 Multidisipliner Yaklaşımla Tanı, Tedavi ve İzlem. İstanbul, Deomed. 2009, 11-32