BÖLÜM 12 Kavram Oluşturma ve Akıl Yürütme Dr. Hatice Mavioğlu, Dr. Zeynep Elmas SÖZEL KAVRAM OLUŞTURMA TESTLERİ Atasözü Testi Kaliforniya Atasözü Testi Wisconsin Kart Sınıflama Testi (Wisconsin Card Sorting Test) Renkli Formda Sınıflama Testi Object Sorting Test KELİME KULLANIM TESTLERİ Benzerlikler (Similarities) Soyut Kelime Testi Luria’nın Kavramsallaşmayı Ölçen Metodları Stanford-Binet Alt Testleri Görsel Formatta Kavramsallaştırma Testleri Sınıflama Testi Görsel Sözel Test 20 Soru ödevi Genel Nesnelerin Tanınması Raven’in Progresif Matriksleri Raven’in Renkli Progresif Matriksleri Sembol Paternleri Shipley İnstitute of Living Scale’in Soyutlama Alt Testi AKIL YÜRÜTMEYİ ÖLÇEN TESTLER SÖZEL AKIL YÜRÜTME Kavrama Stanford-Binet Alt Testleri Zehirli Yemek Problemleri Cümle Düzenleme GÖRSEL AKIL YÜRÜTME TESTLERİ Resim Tamamlama Resim Düzenleme Resim Problemleri MATEMATİKSEL İŞLEMLER Aritmetik Akıl Yürütme Problemleri Aritmetik Aritmetik Öykü Problemleri Blok Sayımı Tahmin SINIFLAMA Kasanın-Hanfmann Kavram Formasyon Testi Modifiye Vygotsky Konsept Oluşturma Testi Kart Sınıflaması Zamanlı Kart Sınıflama Testi Sınıflama ve Yön Değiştirme HESAPLAMA (KALKULASYON) Benzer özelliklere sahip nesne, olay ve düşüncelere verilen ortak isime kavram adı verilir. Örneğin; insan, hayvan, bitki, eşya, sebze gibi isimler birer kavramdır. Kavramlar genellikle tek kelimeler ya da kelimeler gurubu ile ifade edilir. Hemen hemen özel isimler dışındaki kelimelerin tümü bir kavramı ifade eder. Kavram oluşturma bilişsel gelişimin temelidir. Öğrenmeyi kolaylaştıran en önemli öğedir. Kavramsallaştırma aslında bir sınıflamadır. Çocuk gelişirken zamanla etrafındaki nesnelerin, olayların ortak ve farklı yönlerini ayırtetmeye başlar. Daha sonra bunları yetişkinlerin yönlendirmesi ve kendi deneyimlerine göre düzenler, sınıflar. Başlangıçta sınıflama daha genel özelliklere göredir. Zamanla detaylara göre alt sınıflamalar yapılır. Örneğin, çocukluğun daha erken dönemlerinde hayvanları dört ayaklı olmaları, farklı sesler çıkarmaları, tüylü olmaları gibi özellikleri ile insanlardan ayırt etmeyi öğrenirler. Ama farklı hayvan türlerini ayırtedemezler. Zamanla köpeği, kediyi, tavşanı birbirinden ayırtedebilirler ve daha da büyüdüklerin de bu hayvanların farklı cinslerini ayırtedebilirler. Soyutlama, kavram oluşturma ile yakından ilişkilidir. Genellikle okul çağına kadar olan dönemde kavramlar somuttur. Yani çocuğun algıladığı gerçek nesneler ve bunların dış özelliklerine göre 363