BÖLÜM 22 Motor Sistem Hastalıkları ve Kognitif Bozukluklar Dr. Tolga Özdemirkıran PARKİNSON HASTALIĞI VE LEWY CİSİMCİĞİ DEMANSI DİĞER ATİPİK PARKİNSONİYEN SENDROMLAR İLERLEYİCİ (PROGRESİF) SUPRANÜKLEER PARALİZİ (STEELE-RICHARDSONOLSZEWSKI (SRO) SENDROMU) KORTİKOBAZAL DEJENERASYON ÇOKLU (MULTİPL) SİSTEM ATROFİSİ (MSA) PRİMER LATERAL SKLEROZ (PLS), PROGRESİF SİMETRİK SPİNOBULBER SPASTİSİTE MİLLS SENDROMU HİPOKAMPAL SKLEROZ, SAF HİPOKAMPAL SKLEROZ İLERLEYİCİ KAS ATROFİSİ (PROGRESİF MÜSKÜLER ATROFİ-PMA) DEMANS PUGİLİSTİCA AMİYOTROFİK LATERAL SKLEROZ/ PARKİNSONİZM DEMANS KOMPLEKSİ (ALS/ PDC), LYTICO-BODIG, MARIANAS DEMANSI PRİON HASTALIKLARI SPORADİK PRİON HASTALIĞI: SPORADİK CREUTZFELDT-JAKOB HASTALIĞI (sCJH) İYATROJENİK PRİON HASTALIĞI, VARYANT CREUTZFELDT-JACOB HASTALIĞI (vCJH), KURU KALITSAL PRİON HASTALIĞI: AİLEVİ CJH, GERSTMANN-STRAUSSLER-SCHEINKER HASTALIĞI (GSS), FATAL AİLESEL İNSOMNİA (FFI) PARKİNSON HASTALIĞI DEMANSI (PDD) VE LEWY CİSİMLERİ DEMANSI ((DLB) Charcot’un daha sonra nezaketle onun ismini verdiği hastalıkla ilgili olarak, James Parkinson 1817 yılında yaptığı açıklamasında zekanın hasar görmediğini ifade etmiştir (Parkinson’un titremeli felç hakkındaki kitabının bir baskısı Gardner-Thorpe, 1987’de yer almaktadır). Daha sonra Charcot (1875) gerçekte bunun böyle olmadığına, ‘psişik becerilerin kesinlikle azaldığına’ ve ‘aklın bulutlanıp belleğinin kaybolduğuna’ dikkat çekmiştir. Şu an genel olarak kabul edildiği üzere, Parkinson hastalığı (PD) basit bir motor bozukluktan daha fazlasıdır ve bilişsel bozulmalar yaygındır, bazı hastalarda demansa dek gitmektedir (Starkstein ve Merello, 2002). Hoehn ve Yahr (1967) tarafından geliştirilmiş olan ve sadece motor semptomlarla ilgili PD evresi ölçeğinde bu durum belirtilmemekle beraber, daha kapsamlı olan Birleştirilmiş Parkinson Hastalığı Değerlendirme Ölçeği (UPDRS) entellektüel fonksiyonları da kapsamaktadır. PD’nin motor evreleri bilişsel semptomlar ile iyi korrelasyon göstermez (Mortimer et al., 1982). 557