get hastal>¤>) veya immobilizasyon durumlar>nda oldu¤u gibi
kemik dokusunun destrüksiyonu; (3) D vitamini intoksikas-
yonu, sarkoidoz (makrofajlar D vitamini prekürsörünü aktive
eder), D vitaminine anormal duyarl>l>k ile karakterize infantla-
r>n idiyopatik hiperkalsemisini (William sendromu) içeren D
vitamini ile iliflkili hastal>klar; (4) fosfat retansiyonuna yol
açarak sekonder hiperparatiroidizme neden olan renal yet-
mezlik. Daha az görülen nedenler aras>nda alüminyum intok-
sikasyonu vard>r. Bu durum kronik renal diyaliz hastalar>nda
meydana gelir. Bir di¤er nadir neden süt-alkali sendromudur.
Bu da süt veya kalsiyum karbonat gibi absorbe edilebilir anti-
asitlerin afl>r> miktarda al>nmas>na ba¤l>d>r.
dokular>n>, böbrekleri, akci¤erleri, sistemik arterleri ve pulmo-
ner venleri etkiler. Farkl> yerleflim yerlerinde olmalar>na ra¤-
men bütün bu dokular asit kaybederler ve bundan dolay> me-
tastatik kalsifikasyon için predispozan internal alkali kompart-
mana sahiptirler. Bütün bunlarda biriken kalsiyum tuzlar> dis-
trofik kalsifikasyonda tan>mlananlara morfolojik olarak ben-
zer. Böylece non-kristalize amorf depolanmalar ya da baflka za-
man da hidroksi apatit kristalleri meydana gelebilir.
X-ray görüntüsü oluflturur ve solunum yetersizli¤i yapar. Böb-
rekte yayg>n depolanmalar (nefrokalsinozis) zamanla renal ha-
sara yol açabilir (Bölüm 20).
bafllar, organizman>n ve onun hücrelerinin matürasyonu ve di-
feransiyasyonunu kapsar, zamanla y>pranman>n bir özelli¤i
olarak fonksiyonel kayba giden aflamalara ulafl>r ve ölümle son
bulur.
oranda genetik faktörler, diyet, sosyal koflullar ve ateroskleroz,
diyabet, osteoatrit gibi yafl ile iliflkili hastal>klardan olumsuz et-
kilenir. Ayr>ca hücrelerdeki yafllanma ile ortaya ç>kan de¤iflik-
liklerin organizman>n yafllanmas>nda önemli bir komponent
oldu¤unu gösterir sa¤lam kan>tlar vard>r. Biz burada hücresel
ölümüne yol açabilen en az>ndan zedelenmeye verdi¤i yan>t>n
azalmas>na neden olan subletal hasar>n y>llar boyunca süren bi-
rikimini temsil etmektedir.
sif hücresel ve moleküler hasar art>fl>na yol açan eksojen et-
kilere sürekli maruz kalma sonucunda olur (fiekil 1-43).
fiimdi bu süreçler gözden geçirilecektir.
yonlar>n>n birço¤u giderek azal>r. Mitokondrilerin oksidatif fos-
forilasyonu, ayn> flekilde nükleik asitlerin yap>sal ve enzimatik
proteinlerin, hücre reseptörlerinin ve transkripsiyon faktörleri-
nin sentezi azal>r. Y>pranm>fl hücrelerde besin al>m> ve kromo-
zom hasarlar>n>n onar>m kapasitesi azal>r. Yafllanmayla birlikte
oluflan morfolojik de¤ifliklikler aras>nda anormal lobulasyonlu
düzensiz nükleuslar, pleomorfik vakuollü mitokondriler, azal-
m>fl endoplazmik retikulum ve distorsiyone olmufl Golgi aparat>
vard>r. Ayn> zamanda lipofuskin pigmentinde sürekli art>fl var-
d>r, daha önce de gördü¤ümüz gibi lipofuskin bir lipid peroksi-
dasyon ürünüdür ve oksidatif hasar>n kan>t>d>r. Non-enzimatik
glikozilasyon sonucu ortaya ç>kan ve bitiflik proteinlere çapraz
ba¤lanma niteli¤ine sahip olan ileri glikasyon son ürünleri ve
anormal katlant>l> proteinlerin birikimi söz konusudur. Oksi-
datif hasar>n rolü daha sonra tart>fl>lacakt>r.
dir ve Bölüm 24'de tart>fl>lacakt>r. Ancak ayn> zamanda yafllan-
mada etkilidir. Örne¤in senil katarakt>n alt>nda lens proteinleri-
nin yafla ba¤l> glikozilasyonu yat>yor olabilir. Anormal katlant>l>
proteinlerin yap>s> bu bölümde daha önce tart>fl>lm>flt>r.
den aç>¤a ç>kart>lm>flt>r. Normal insan fibroblastlar> doku kül-
türlerinde belirli say>yla s>n>rl> bölünme potansiyeli gösterir-
ler.
sine erken yafllanmayla karakterize ender bir hastal>k olan
Werner sendromlu hastalardan al>nan hücrelerin in vitro ya-
flam süresinde belirgin azalma vard>r. S>n>rl> say>da bölünme-
den sonra bütün hücreler art>k bölünmeyen bir durumda ka-
l>rlar; bu da hücresel y>pranma olarak bilinir. Hücresel yafl-
lanma s>ras>nda gen ekspresyonunda pek çok de¤ifliklikler
meydana gelmektedir, fakat anahtar soru fludur ki bunlardan
hangileri nedenlerdir ve hangileri hücresel y>pranman>n etki-
leridir.
Genetik faktörler ve çevresel uyar>lar yafllanma
için karakteristik olan hücresel anomalileri olufltur-
mak üzere biraraya gelirler.
y>pranma