adenozin trifosfataz (ATPaz) aktivitesi azal>r ve daha yavafl,
enerji aç>s>ndan daha ekonomik kas>lma gerçekleflir. Ek olarak,
yaln>zca erken geliflme evresinde eksprese edilen baz> genler
hipertrofik hücrelerde yeniden eksprese olur ve bu genlerin
ürünleri strese karfl> hücresel yan>tta yer al>r. Örne¤in, embri-
yo döneminde kalpte atrial natriüretik faktör (ANF) geni hem
atriumda hem ventrikülde eksprese olur. Do¤umdan sonra, bu
genin ventriküllerde ekspresyonu azal>r. Kalp hipertrofisinde
ise, ANF geni ekspresyonu yeniden bafllar.
9
ANF, böbrekten
tuz at>lmas>n> sa¤layan, kan hacmini ve bas>nc>n> azaltan, dola-
y>s>yla hemodinamik yükü düflüren bir peptid hormondur.
Hipertrofiyi ve gen ekspresyonundaki bu de¤ifliklikleri ne-
ler bafllat>r? Kalpte, en az iki grup sinyal vard>r: Gerilme gibi
mekanik tetikleyiciler; polipeptid büyüme faktörleri (IGF-1)
ve vazoaktif ajanlar (anjiyotensin II,
-adrenerjik agonistler) gi-
bi trofik tetikleyiciler. Güncel modellere göre, hemodinamik
strese karfl>l>k olarak kas d>fl> kalp hücreleri veya myositler ta-
raf>ndan üretilen büyüme faktörleri veya vazoaktif ajanlar>n çe-
flitli genlerin ekspresyonunu uyard>klar> ve myosit hipertrofisi-
ne neden olduklar> düflünülür. Hücrelerin büyüklü¤ü, henüz
araflt>r>lmakta olan birkaç sinyal iletimi yolu üzerinden besin
maddeleri ve çevresel koflullar taraf>ndan düzenlenir.
10
KISIM I
Genel Patoloji
8
fiEKGebelik süresince uterusun fizyolojik hipertrofisi A, Normal uterusun (sa¤da) ve gebelikte uterusun (do¤um sonras> kanama nede-
ni ile ç>kar>lm>fl) (solda) gros görünümü. B, Normal uterusa ait küçük, i¤si görünümlü uterus düz kas hücrelerinin (solda) gebelik uterusuna ait
büyük fliflkin hücreler ile karfl>laflt>r>lmas> (sa¤da).
fiEKMyokardiyal hipertrofi süresince baz> genlerin ve proteinlerin ekspresyonlar>ndaki de¤ifliklikler.
AGON
-adrenerjik
hormonlar
Mekanik
gerilme
Anjiotensin II
Endotelin
Büyüme faktörleri
RESEPTÖRLER:
FAKTÖRLER<
KONTRAKT
GENLER
EMBR
-myozin a¤>r zinciri
-aktini
Atrial natriüretik faktör
Azalm>fl
ifl yükü
Artm>fl kas
aktivitesi
Myozin hafif zincir
Kardiyak
-aktin
c-Jun
c-Fos
Egr-1