flük apoptoz h>z>, anormal hücrelerin sa¤kal>m>n> art>rabilir
veya ortadan kald>r>lmalar>n> azaltabilir.
lere ya da meme, prostat veya over kanserleri gibi hormo-
na ba¤>ml> tümörlere neden olabilir (Bölüm 7); (2) otoim-
mün hastal>klar, kendi antijenleri ile karfl>laflt>ktan sonra
otoreaktif lenfositler elimine edilemedi¤inde ortaya ç>kar
(Bölüm 6).
ya da koruyucu hücrelerin belirgin kayb> ile karakterizedir
ve flu hastal>klar> kapsamaktad>r: (1) Nörodejeneratif has-
tal>klar, spinal müsküler atrofilerde oldu¤u gibi (Bölüm
27) spesifik nöron grubunun kayb> ile ortaya ç>karlar; (2)
iskemik zedelenme, myokard infarkt>nda (Bölüm 12) ve
inme'de oldu¤u gibi (Bölüm 28); (3) virüsle infekte hüc-
relerin ölümü, pek çok viral infeksiyonda oldu¤u gibi (Bö-
lüm 8).
veya hücre iskeletinde farkl> de¤iflikliklerle birliktedir. Bu de¤i-
flikliklerin baz>lar> akut letal zedelenmelerde tan>mlananlarla
birlikte ortaya ç>kar, di¤erleri hücre zedelenmesinin daha kro-
nik formlar>n> temsil ederler; di¤er bir k>sm> da homeostaz> sa¤-
lamaya yarayan adaptif yan>tlard>r. Burada bu reaksiyonlardan
sadece daha yayg>n veya ilginç olan baz>lar>na de¤inece¤iz.
litik enzimler içeren membranla çevrili hücre içi organellerdir.
Bu enzimler kaba (granüllü) endoplazmik retikulumda sentez
edilirler ve daha sonra Golgi aparat>nda veziküller içinde pa-
ketlenirler. Primer lizozomlar, içerisinde sindirilecek materya-
li bulunduran membranla çevrili vakuollerle birleflirler. Böyle-
ce sekonder lizozomlar> ya da fagolizozomlar> olufltururlar.
Lizozomlar, iki yoldan biri ile fagosite edilmifl materyallerin
parçalanmas>na kat>l>rlar: Heterofaji ve otofaji (fiekil 1-31).
materyaller endositoz olarak adlanan genel bir süreç ile
hücreler taraf>ndan al>n>r. Partiküler materyallerin al>nma-
s> fagositoz olarak bilinir; eriyebilir daha küçük makromo-
leküllerin al>nmas>na ise pinositoz denir. Ekstraselüler ma-
teryaller vakuoller halinde endositoza u¤rar (endozomlar
ya da fagozomlar). Bunlar da sonuçta al>nan materyalin sin-
dirldi¤i fagolizozomlar> oluflturmak üzere içlerindeki lizo-
zomlarla birleflirler. Heterofaji, di¤er hücre tiplerinde de
görülebilirse de, en çok makrofaj ve nötrofil gibi "profes-
yonel" fagositlerde izlenir. Heterofagositoz örnekleri için-
de, nötrofiller taraf>ndan bakterilerin al>m> ve sindirimi ile
makrofajlar taraf>ndan apoptotik hücrelerin ortadan kald>-
r>lmas> vard>r.
terimi (Fawcetl DW: A Textbook of Histology, II th ed. Philadelphia,
WB Saunders; 1986, p17'den yeniden çizilmifltir). B, Dejenere mito-
kondri ve amorf (flekilsiz) materyal içeren otofagozomun elektron
mikrografisi.
(sekonder
lizozom)