tikülün orjinal kavitesinin kal>nt>s>d>r. Bu kleftin dorsal du-
var> ince kal>r ve pars intermedia'y> oluflturmak üzere pos-
terior lobun bitiflik bölümü ile birleflir. Eriflkin bezin hori-
zantal kesitlerinde kolloid dolu follikül içeri¤i ile tan>mlana-
bilir. Hipofizin pars tuberalisinin hemen üstünde uzanan tu-
ber cinereum bölümüne median eminens ismi verilir. Hem
adenohipofiz hem de nörohipofiz üç alt bölüme ayr>l>rlar.
Adenohipofiz, median eminens ve nöral sap>n üst k>sm>n>
çevreleyen ince bir doku parças> olan pars tuberalis; klef-
tin posteriorunda ve nöral lob ile temas halinde bulunan
pars intermedia; ve kleftin d>fl>nda uzanan ve bezin ana sal-
g> yapan k>sm> ola pars distalis(pars glandularis)'den, olu-
flur. Nörohipofiz, infundibular ç>k>nt> veya nöral lob ola-
rak isimlendirilen genifllemifl distal bölüm; infundibular
kök veya nöral sap olarak bilinen sap>n sinir bölümü; ve tu-
ber cinereumun median eminensi olan sap>n genifllemifl
üst ucundan, oluflur. Tüm vertebral>lar>n ortak özelli¤i olan
önemli bir anatomik ve fonksiyonel iliflki, nörohipofizin
median eminensi ve pars distalisi ba¤layan vasküler yolun
yata¤>n> oluflturan, median eminensin pars tuberalis tara-
f>ndan çevrelenmesidir.
Rathke kesesi art>klar>ndan köken alan tümörler, stomo-
deumdaki kökenlerini yans>tan özellikler gösterirler. Embri-
yonik mine organ>n>n adamantoblastlar> da dahil, embriyo-
nun yanak epiteline benzeyen hücreler içerirler. Bu tümör-
ler kalsifikasyona gitmeye çok yatk>nd>rlar ve bazen kemik
bile gelifltirebilirler. Bunlar genellikle sellar diafram>n üze-
rinde bulunurlar, fakat bazen sellan>n içerisinde de yer ala-
bilirler.
Ön lob veya adenohipofiz, stomodeu-
mun ektoderminden köken al>r; arka, veya
nöral, lob ön beyin taban>n>n nöral ekto-
dermnden köken al>r.
Oral membran>n y>rt>lmas>ndan önce
stomodeumun tavan>n ektodermal döfleme-
sinin içersinde kese benzeri bir girinti mev-
cuttur. Bu Rathke kesesi hipofizin ön lobu-
nu oluflturmak üzere geliflmifltir. Stomodeal
membran>n sefalik kenar>na hemen ventral
olarak uzan>r ve ön beyinin alt yüzeyi ile te-
mas edecek flekilde notokordun rostral
ucunun önünde yukar> do¤ru uzan>r.
Daha sonra kapal> bir kavite olufltura-
cak flekilde çevredeki mezoderm taraf>n-
dan s>k>flt>r>l>r. Kenarlar>, geçici olarak,
stomodeumun ektodermi ile iliflkiyi,nazal
septumun posterior kenaar>nda bulunabi-
len, solid hücre kordonu arac>l>¤>yla sürdü-
rür. Her kenarda ve kavitenin ventral duva-
r>nda epielyal hücreler büyür; ön lobun
stromas> mezenflimden köken al>r. Rathke
kesesi ile stomodeumu ba¤layan, kraniofa-
rengeal kanal olarak da bilinen, orijinal sap,
pituiter fossan>n ön k>sm>ndan kafatas>n>n
alt yüzeyine do¤ru uzan>r. Asl>nda s>kl>kla
büyük oranda oblitere olmas>na ra¤men,
eriflkin hayatta bir kal>nt> fleklinde "farenge-
al hipofiz" olarak farenksin dorsal duvar>n-
daki mukozan>n içine gömülü olarak sebat
edebilir.
Rathke kesesinin arkas>nda oyuk nöral
ç>k>nt> diensefelonun taban>ndan a¤>za
do¤ru uzan>r. Bu nöral proses huni fleklin-
de bir kese oluflturur, infundibular proses
ve üçüncü ventrikülün infundibular girinti-
si olarak sebat eden üst ucu hariç solid bir
yap>ya dönüflür.
Hipofizin solid arka lobu (pars nervosa)
ön lobun her yana uzanmas> ile birlikte ku-
flat>lm>fl hale gelir. Ön lob ventral duvar>n-
dan iki uzant> verir, bu infundibulum bo-
yunca pars tuberalis olarak uzan>r ve tuber
cinereum ile iliflkili olarak sap>n üst ucunu
saracak flekilde birleflir.
Eriflkin bezinde sagital kesitlerinde ta-
n>mlanabilen kleft (yar>k) stomodeal diver-
3
BÖLÜM I -- LEVHA 1
H
B
EZ
G
EL
(Sayfa 4'de devam ediyor)
BEY
ORAL ECTODERM
MEZODERM
RATHKE KESES<
SFENOS
PARS
TUBERAL
PARS
NERVOZA
5. PARS TUBERAL(LATERAL YÜZ GÖRÜNÜMÜ)
KEFT
PARS D(PARS GLANDULAR
6. OLGUN fiEKL<
4. "SIKIfiTIRILMIfi" SEGMENT NÖRAL PROSESE
DÖNÜfiÜR, PARS DPARS TUBERAL
2. RATHKE KESESBÜYÜMES<
RATHKE KESES<
A/IZ BOfiLU/U
1. RATHKE KESES< VE BAfiLANGIÇ OLUfiUMU
3. RATHKE KESES< "SIKIfiTIRILMIfi"