miksödem ile hipofizer kaynakl> hipotiroidizmin kar>flt>r>l-
mas>d>r. Altta yatan latent adrenal kortikal yetersizli¤i olan
hastalara tiroid tedavisinin verilmesi, bazen öldürücü olabilen
adrenal krizi tetikleyebilir. E¤er hipofizer yetersizlik flüphesi
güçlü ise, tiroid tedavisine kortizon eklenmelidir. Tiroid bezi-
nin tirotropin verilmesine radyo-iyot al>m>nda ve serum
P.B.I'>nda art>flla cevap vermesi primer tiroidal miksödemin
d>fllanmas>nda çok yard>mc>d>r. Bu cevap sadece TSH sal>n>m>-
n> tutan unihormonal yetersizlik tan>s>n> elimine etmez.
Hormonal eksikli¤in klinik ve laboratuvar kan>tlar>n>n ya-
n> s>ra, baz> tan>sal yard>m sella turcican>n radyolojisi ve gör-
me alan>n>n belirlenmesi ile sa¤lanabilir. Bu bölgenin yer iflgal
eden lezyonlar>na sekonder geliflen vakalarda vizüel yollara
ciddi bas> cerrahi giriflim için bir endikasyondur. Cerrahi ge-
nellikle adenohipofizer fonksiyonu daha da bozar ve birçok
vakada diabetes insipidus geliflimine neden olur.
Hipofizektomi s>kl>kla metastatik meme kanseri ve prog-
resif retinopatili diyabet vakalar>n>n palyatif kontrolü için ya-
p>lmaktad>r. Metastatik meme kanserinde pituiter rezeksiyon
over ve adrenallerden seks steroidlerinin sal>n>m>n> azaltarak
rol oynamaktad>r. Büyüme hormonu ve prolaktin sal>n>m>n>n
azalt>lmas> da yard>mc> olabilmektedir. Diyabetin oküler
komplikasyonlar>nda bir düzelme, baz> hastalarda hipofizekto-
miyi izlemektedir. Bu flekilde oluflturulan hipofizer yetersizlik
replasman tedavisi hemen bafllat>ld>¤> için spontan vakalarda
görülen klinik tabloya neden olmamaktad>r. Hipofizektomiyi
takip eden hipopituitarizm s>kl>kla spontan geliflenden daha
fazla flekilde diabetes insipidusla komplike olmaktad>r.
1914 y>l>nda Simmond ilk olarak do¤um
s>ras>nda, hipofizin ön lobunun septik in-
farkt> ile iliflkili ölümcül sonlanma olan hi-
pofizyal kaynakl> kafleksi vakalar>n> tan>mla-
d>. Ayn> zamanda gonadlar, tiroid ve adre-
nal bezlerin atrofisini de gözlemledi. Bu bi-
zim hipofiz hedef organ iliflkisini anlama-
m>zda önemli bir ilerlemeydi. Daha sonra
kafleksinin hastal>¤>n as>l özelli¤i olmad>¤>
anlafl>ld>. Hipofizer yetersizli¤in etyolojisin-
de do¤umla iliflkili infarkt>n önemi nedeniy-
le, her seride kad>nlar daha fazla etkilenmifl-
tir. "Scheehan sendromu" terimi bazen
postpartum nekroz ile iliflkili fliddetli hipofi-
zer yetersizli¤i tan>mlamak için kullan>l>r
çünkü Scheehan gebeli¤in bafllang>ç ile ilifl-
kili oldu¤u genifl bir seri toplam>flt>r (bkz.
Sayfa 25). Daha hafif dereceli yetersizlikler
bezin normal k>sm>na bir hipofiz tümörü-
nün bas>s> ile oluflabilir.
Klinik tablo bazen bir derece vücutta
kay>p, erken yafllanma ve tipik olarak "kaz
aya¤>n>" and>r>r flekilde çizgilerin a¤>z çevre-
sinde ve yanaklara kadar ç>kt>¤> k>r>fl>klar,
kuru cilt fleklinde ortaya ç>kar. Pigment yok-
tur ve var olan orta dereceli anemiyle oran-
t>s>z solukluk gözlenir. Özel aç>k kahveren-
gi bir renk s>kt>r. Aksillar ve pubik k>llar>n
ve bazen de difllerin kayb> vard>r. Kad>nlar-
da amenore, sterilite ve libido kayb> bulu-
nur; sonuncusu kural olarak impotansla
birlikte erkeklerde de bulunur. Tiroid eksik-
li¤i normal alt> vücut >s>s>, so¤u¤a artm>fl du-
yarl>l>k, düflük metabolik h>z, kuru cilt ve
kab>zl>¤a yol açar. Ayn> zamanda, tiroid hor-
mon ve testosteronun kombine azalmas>,
kafllar>n yan üçte birinde kay>pla neticele-
nir. Adrenal yetersizlik düflük kan bas>nc>,
asteni ve bulant> ve kusma krizlerinden so-
rumludur ve ayn> zamanda spontan hipogli-
semi ile birlikte olabilir. Kan flekerinde uza-
m>fl düflüklük kal>c> entellektüel azalmaya
neden olabilir.
sizli¤i olan az say>da hasta gebe kalm>flt>r,
bir k>sm>nda gebelik ile iliflkili hiperplazi
nedeniyle hipofiz fonksiyonunda belirgin
düzelme olmufltur.
Bu vakalarda tehlikeli hata birbirine ba-
zen yak>n benzerlik gösterebilen primer
21
BÖLÜM I -- LEVHA 19
E
R
H
Ö
N
L
OB
Y
ETERS
KIRIfiIKLIK
M
AKSKIL
KAYBI
SOLUKLUK
MEME
ATROF
DÜfiÜK KAN
BASINCI
DÜfiÜK KAN
fiEKER<
PUBKAYBI
GENGONADAL
ATROF<
AMENORE
AZALMIfi
POTANS
ASPERM<
HALSKASLAR, DE/DERECELERDE
ZAYIFLIK
DESTRÜKT
TÜMÖR,
GRANÜLOM,
TRAVMA
DESTRÜKT
TÜMÖR,
GRANÜLOM,
TRAVMA
KADIN:
ERKEK: