ganlar>n ufakl>¤>, ciddi ön hipofiz yetersizli¤inin en çarp>c>
genel patolojik de¤iflikli¤idir. Özellikle kalp, karaci¤er ve
böbreklerde görülen bu mikrosplanknika hasta ister çok
zay>f, ister normal kiloda isterse de hafif kilolu olsun, bu du-
rumun hemen tüm yay>nlanm>fl makalelerinde bildirilmifltir.
Bu organ küçülmesi, çeflitli zay>flat>c> hastal>klara ba¤l> çok
daha zay>flam>fl olarak ölen hastalarda genellikle bulunandan
daha fazlad>r. Kaslar kas liflerinde say> ve boyutça azalma
nedeniyle hacim kaybeder. Somatotropinin olmamas>
muhtemelen bundan sorumludur. Bu hastalarda, koma ve
konvülsyon ataklar>na neden olabilen hipoglisemiye bir e¤i-
lim vard>r. Adrenal glukokortikoidlerin eksikli¤i, somatotro-
pik hormon yetersizli¤i, kötü g>da al>m> ile birlikte bu hipog-
lisemi krizlerine katk>da bulunmaktad>r.
Panhipopituitarizm terimi tüm adenohipofiz fonksi-
yonlar> etkilenmifl ve ayn> zamanda nörohipofizyal fonksi-
yonda da yetersizlik olan yani diabetes insipidusu olan has-
talar için saklanmal>d>r. Bu bölgenin yavafl ilerleyen destrük-
tif lezyonlar> olan hastalar ilk olarak, adenohipofiz tutulumu
ciddileflerek sekonder adrenal kortikal yetersizli¤e neden ol-
duktan sonra düzelen, diabetes insipidusla gelebilirler. Va-
zopressin ve glukortikoidler aras>ndaki bu antagonizma, has-
talara replasman dozunda kortizol verilmesi ile diabetes insi-
pidusun tekrar ortaya ç>kmas> ile daha sonra gösterilmifltir.
Son y>llarda panhipopituitarizmin en s>k nedeni, s>kl>kla me-
tastatik meme kanserli ve daha az s>kl>kta progresif diyabe-
tik retinopatisi olan hastalarda uygulanan cerrahi hipofizek-
tomidir.
Anterior hipofiz yetersizli¤inin ciddi
semptomlar> sadece adenohipofiz destrük-
siyonunun neredeyse tam oldu¤unda orta-
ya ç>kar. Ekstrasellar etkisi olmadan adeno-
hipofizi etkileyen lezyonlar, ön lobun yakla-
fl>k dötte üçü hasarlanmadan, sadece hipo-
gonadizme neden olur.
yonla hafif hipogonadizm daha ciddi hale
gelir ve asteni, halsizlik, ifltah kayb> ve so-
¤uk intolerans> gibi tiroid ve adrenal kor-
teks yetersizli¤ine atfedilebilecek genel
semptomlar ortaya ç>kar ve ilerler. Hipofiz-
deki lezyon s>kl>kla, postpartum hemorajiyi
takip eden iskemik postpartum nekroz so-
nucu geliflen bir infarktt>r. Vakalar>n büyük
bir k>sm>nda plasenta retansiyonu, afibrino-
jenemi veya postpartum hemorajinin di¤er
nedenleri hikayesi vard>r. Hipofiz bezi fib-
rozisinde yay>nlanm>fl birkaç vakada sifilizi
suçlayacak baz> kan>tlar mevcuttur. Trav-
ma hipofizi nadiren hasarlayabilir. Tümör-
ler ve granülomlar nadiren ön lobu tama-
men hasarlayabilir ve s>kl>kla tümör çevre
dokulara bas> yapacak kadar büyük olsa bi-
le, hipofiz yetersizli¤i semptomlar> hafiftir.
Ancak bu vakalarda cerrahi giriflim bunlar>
komplet hipofizer yetersizli¤e çevirmeye
neden olmaktad>r.
Gonadlar>n afl>r> atrofisi bu hastal>¤>n
de¤iflmez bulgusudur. Sekonder seksüel
karakteristiklerde bir regresyon da oluflur.
Overler küçük ve fibröz hale gelir; uterus
infantil oranlara geriler, endometrium taba-
kas> belirgin incelir; eksternal genitaller kü-
çülür, vajinada düzgün atrofik epitel gözle-
nir. Memeler geriler ve areola pigmentasyo-
nunu kaybeder.
bez, kayda de¤er miktarda ya¤ içerebilir. Er-
kelerde penis küçüktür, testisler belirgin
ufalm>flt>r ve k>vr>m içermezler ve prostat
ciddi atrofiye gider. Tüm vakalarda tiroid
bezi küçüktür, alçak küboidal epitel ile dö-
fleli folliküller içerir. Ancak bezin genel ya-
p>s> korunur. Adrenal korteksin küçülmesi
zona fasikülata ve retikülariste en belirgin-
dir; aldosteron yap>m bölgesi olan zona glo-
meruloza, di¤er iki tabakan>n tersine ACTH
sal>n>m>na ba¤>ml> de¤il gibi görünmekte-
dir. Adrenal korteksin genel yap>s> devam
eder, fakat hücreler lipid içeri¤i bak>m>n-
dan fakirdir.
Var olan orta dereceli anemiyle orant>-
s>z bir solukluk birçok vakan>n en çarp>c>
özelli¤idir. Bu muhtemelen melanosit sti-
müle eden hormon eksikli¤ine ba¤l>d>r.
Endokrin bezlerdeki atrofinin yan> s>ra, or-
23
BÖLÜM I -- LEVHA 21
C
A
NTER
H
P
ER
ER
AZALMIfi
LAMENORE
ADRENAL
KORTYETERS
ADRENAL
KORTYETERS
YAYGIN TÜMÖR
(GENELL
CERRAH< SONRASI
NAD
VEYA TRAVMA
SOLUKLUK
CÜCELKAS KAYBI VE
MHYATKINLIK
SOLUKLUK
CÜCELKAS KAYBI VE
MHYATKINLIK
YAYGIN DESTRÜKT
(GENELLVEYA KRON
POSTPARTUM NEKROZ
NAD
VEYA CERRAH<
SONRASI TRAVMA
STH
EKS
MSH
EKS
ACTH
EKS
TSH
EKS
GONADOTROPEKS
ETYOLOGY
ETYOLOGY
AZALMIfi LASPERM<, YÜZ
VE VÜCUT
KILLARININ BKISMININ KAYBI
ÇOCUK
ANTHORMON
EKS
GONADOTROPEKS
TSH
EKS
ACTH
EKS
MSH
EKS
STH
EKS
GEÇ
(YETERS
ER
ER
AZALMIfi
LAMENORE
AZALMIfi, LASPERM<, BAZI
YÜZ VE VÜCUT
KILLARININ KAYBI
ÇOCUK
GEÇ
(YETERSYAPIYI G
D(ADRENAL
KORTHORMONLAR
YOKSA VEYA
VERSÜRECE)
LATENT