Pars distalisin epitel dokusu direkt arteryel kan almaz.
Anterior lobun sinuzoidleri kan deste¤ini median eminens
ve infundibular kökün alt ve üst bölgelerindeki kapiller ya-
taktan do¤an hipofizer portal damarlardan al>r. Kan bu pri-
mer kapiller a¤dan hipofizyal portal venlerden ön lob epi-
tel dokusuna geçer. Burada hipofizer portal sistemin se-
konder pleksusu oluflturulur, hipofizi saran venöz dural si-
nüslere ve genel dolafl>ma do¤ru yönlenir. Uzun hipofizer
portal venlerin baz>lar> sap>n yüzeyinde özellikle ön ve la-
teral k>s>mlar>nda yol al>r. Uzun hipofizer portal venlerin ço-
¤u, nöral dokuyu pars tüberalis içerisinde afla¤>ya do¤ru yol
almak üzere terkeder, fakat çok az> pars distalise ulafl>ncaya
kadar sap>n içerisinde derinde yer almaya devam eder. K>-
sa hipofizer portal venler alt infundibular kökü çevreleyen
doku içerisine gömülüdür. Bunlar pars distalisin arka bölü-
münün sinuzoidal yata¤>n> beslerler, uzun portal venler ise
ön ve lateral bölümleri besler.
Median eminens ve infundibular kökteki primer kapil-
ler a¤> oluflturan vasküler öbekler, bu bölgede yol alan hipo-
talamo-hipofizyal yolun büyük kütleli sinir lifleri ile yak>n
iliflkilidir. Uyar>lmada bu sinir lifleri spesifik hipofiz hor-
monlar> için salg>lat>c> faktörler olarak rol alan ve pars dis-
talisin sinuzoidlerine tafl>nan spesifik maddeleri portal da-
marlara b>rak>rlar. Hipofizer portal damarlar>n veya hipofi-
zer saptaki kapiller yataklar>n ciddi t>kan>kl>¤> anterior hipo-
fizin iskemik nekrozuna neden olur, çünkü bu hipofizer
portal damarlar pars distalisin sinuzoidlerine giden tek affe-
rent kanallard>r.
n>
iki çift damar sisteminden al>r; yukar>dan
sa¤ ve sol superior hipofizer arterler ve
afla¤>dan sa¤ ve sol inferior hipofizer arter-
ler gelir. Her iki superior hipofizer arter iki
ana dala bölünür- hipofizer sap içinden gi-
den anterior ve posterior hipofizer arter-
ler. Bu anterior ve posterior superior hipo-
fizer arterler aras>ndaki kominükan dallar
hipofizer sap>n lateral taraflar>nda yol al>r;
bu arteryel daireden çok say>da dallar ayr>-
l>r. Baz>lar> optik kiazmay> ve hipotalamu-
su beslemek üzere yukar> do¤ru geçer.
fundibular arterler olarak isimlendirilen di-
¤er dallar üst k>sm>ndan sapa girmek üzere
yukar> do¤ru ilerler veya alta do¤ru ilerleye-
rek daha alt seviyelerinden sapa girer. Her
iki anterior superior arterin di¤er önemli bir
dal>, pars distalise girmek üzere afla¤> do¤ru
ilerleyen trabeküla arteridir. Trabeküla
orta hatt>n her iki yan>nda pars distalis içeri-
sinde uzanan ve ba¤ dokusu ve damardan
oluflan belirgin kompakt bir bantt>r. Santral
ucunda trabeküla pars distalis ve alt infundi-
bular kök aras>nda bulunan konnektif doku
kütlesi ile temas halindedir. Periferde trabe-
külün komponentleri bir fibrovasküler kü-
me oluflturacak flekilde d>flar> yay>l>r. Alt in-
fundibular köke ulaflt>¤>nda trabeküla arteri,
bu bölgenin üst taraflar>na çok say>da düz
paralel damarlar verir ve "alt infundibular
kökün superior arteri"ni oluflturur. "Alt in-
fundibular kökün inferior arteri" inferior hi-
pofizer arteryel sistemden köken al>r. Tra-
beküla arteri seyri boyunca genifl çapl>d>r;
geçti¤i epitelyal dokulara hiç dal vermez.
Belirgin olarak tortiyözdür ve her zaman
ba¤ dokusu ile çevrilidir.
tid arterlerin intrakavernöz segmentinden
tek bir dal olarak do¤ar. Arter anterior ve
posterior loblar>n birleflme bölgesinin yak>-
n>nda pars distalisin dural örtüsüne bir veya
daha fazla k>vr>ml> damar dallar> verir ve so-
nunda iki ana dala ayr>l>r- medial ve lateral
inferior hipofizer arterler.
proses inferior hipofizer arter çiftinin medi-
al ve lateral dallar> taraf>ndan oluflturulan
bir arteryel halka taraf>ndan çevrilmifltir. Bu
arteryel halkadan posterior lob ve alt infun-
dibular köke dallar verilir. Superior ve infe-
riror hipofizyal arter sistemlerinin içerikleri
serbestçe anastomozlar yaparlar.
5
BÖLÜM I -- LEVHA 3
H
B
EZ
K
ANLANMASI
DURAL SEFFERENT VENLER
PROSESPLEKSUSU
DURAL SEFFERENT VENLER
DURAL SEFFERENT VENLER
PPORTAL
SSEKONDER
PLEKSUSU
TRABEKÜL
DURAL
SEFFERENT VEN
TRABEKÜL ARTER<
POSTERDAL
ANTERDAL