lenmifltir. Portal sisemin primer kapiller pleksusu ve sinir uç-
lar> aras>ndaki iliflki sinirden kapillerlere geçen kemotrans-
mitterlerin iyi tan>mlanm>fl posterior lob hormonlar> gibi dü-
flük moleküler a¤>rl>kl> küçük peptidler olmas> gerekti¤ini
varsayd>rmaktad>r.
da öz-
gün hücre tiplerinin varl>¤> her hücrenin sadece bir, en faz-
la birbiriyle yak>n iliflkili iki hormonun sal>n>m>ndan sorum-
lu oldu¤unu varsayd>rmaktad>r. Asidofiller prolaktin veya
luteotropik hormon (LTH) ve somatotropik hormon (STH)
yap>m>n>n oldu¤u bölge gibi durmaktad>r. Di¤er tüm hor-
monlar- tirotropin (TSH), adrenokortikotropin (ACTH),
folliküül stimüle eden hormon (FSH), lüteinlefltirici hor-
mon (LH) veya interstisyel-hücre stimüle eden hormon
(ICSH) ve melanosit stimüle eden hormon (MSH)- bazofil
seri alt tiplerinden gelmektedir.
Bu ön hipofiz hormonlar>, STH ve MSH hariç, primer ola-
rak özgün hormonlar>n sal>n>m>n> uyard>klar> hedef bezlerde
etki gösterirler. Bunlar geriye dönük olarak hipofizin uyar>c>
etkisini "negatif feedback" olarak isimlendirilen kontrol ile
düzenlerler.
Adenohipofiziyal sal>n>mlar>n "feedback" kontrolü kar-
mafl>kt>r ve tüm hormonlar için detaylar gösterilememifltir.
Genel olarak, hipotalamus hedef organlar>n yapt>klar> salg>-
lar>n etkilerine karfl> duyarl>d>r ve bunlar hipotalamustan hi-
pofiz hücrelerine giden mesajlar> bloke ederler. Ancak tiro-
id hormonu ve estrojenin hipofiz hücrelerine direkt etkile-
ri oldu¤u bu maddelerin küçük miktarlar>n>n intrapituiter
enjeksiyonunu takiben gösterilmifltir. Hipotalamusun pro-
laktin sal>n>m> üzerine tonik inhibitör etkisi oldu¤u ve bu et-
kinin cerrahi lezton veya hipotalamik bir tümör taraf>ndan
azalt>lmas> prolaktin sal>nmas>na izin verir.
Direkt innervasyonu olmamas>na ra¤-
men sinirsel uyar>lar>n ön hipofiz fonksi-
yonlar>n> etkiledi¤ine dair oldukça fazla ka-
n>t vard>r. Hipotalamustan düzenleyici nö-
rohormonlar>n hipofize hipofizer portal
dolafl>m yolu ile ulaflt>¤> bilinmektedir (say-
fa 5'e bak>n>z). Adenohipofizer düzenlen-
menin bu nörovasküler hipotezi, anterior
hipofizin median eminenste sonlanan bir
nöral segment ve hipofiziyal portal sistem
taraf>ndan oluflturulan bir vasküler segmen-
ten oluflan bir refleks ark> taraf>ndan idare
edildi¤ini varsayd>rmaktad>r.
tal gövdeler "uzun" ve "k>sa" olarak iki çe-
flittir. "Uzun" damarlar esas olarak median
eminens ve sap>n üst k>sm> üzerinden kö-
ken al>rken, "k>sa" damarlar esas olarak alt
saptan köken al>rlar. Bu k>sa damarlar>n ba-
z>lar> diafragma sella alt>ndan do¤arlar; böy-
lece sap kesileri tüm portal kan ak>m>n>
içermeyebilir ki bu muhtemelen adenohi-
pofizin de¤iflken bölümlerini bu ifllemi taki-
ben oluflan infarkttan korumay> sa¤lar.
Hipofizyotropik faktörlerin köken ald>-
¤> bölgeler belirsizdir. Çekici bir olas>l>k hi-
potalamusun belirli bölgelerinin ön hipofi-
ze portal dolafl>m arac>l>¤>yla tafl>nan özgün
salg>lat>c> faktörler salarak adenohipofizin
özgün bölgelerini etkileyebilece¤idir. Bili-
nen arka lob hormonlar>n> veya hipotalamo-
nörohipofizyal yolun nörosekretuvar ma-
teryalini ön lob hormonlar>n>n sentez ve
sal>n>m> ile iliflkilendirmek için birçok giri-
flimde bulunulmufltur; k>sa-zincirli polipep-
tidleri temsil eden birçok say>da salg>lat>c>
faktörler izole edilmifltir ve baz>lar> sentez-
9
BÖLÜM I -- LEVHA 7
Ö
N
H
H
ORMONLARI
AFFERENT SEMOSYONEL VE DIfi ETK
PARAVENTRNÜKLEUS
SUPRA-OPTNÜKLEUS
HNÖROSEKRESYONLARI ADENOHTAfiIRLAR
HNÖROSEKRESYONLARI
ADENOHSEKRETUVAR HÜCRELER<
MSH
STH
C
(MELANS
BÜYÜME
FAKTÖRÜ
YA/ DOKUSU
PANKREAS
KEMKAS,
ORGANLAR
(BÜYÜME)
MEME
(SÜT
YAPIMI)
OVER
PROGESTERON
ESTROGEN
TESTOSTERON
KORTHORMONLAR
THORMONLARI
TSH
ACTH
TBEZ<
ADRENAL
KORTEKS
KAN SEV
LTH
(PROLAKT
TEST
LH
FSH
IC
SH
KAS
FSH VE ACTH UYARISI
<ÇBÖLGELER