background image
MEDI-
SfEEr
414
66
16 mei 2013
H
ypovitaminose D komt relatief veel voor bij be-
paalde bevolkingsgroepen in Noord-europa, bij
baby's, adolescenten, bejaarden en bevolkings-
groepen met een donkere huid. Het tekort moet worden
gecorrigeerd om een voor de botten nefaste hyperparathy-
roïdie te vermijden. De werkzame preventieve dosis op elke
leeftijd bedraagt 800 tot 1.000ie/dag, om een bloedwaarde
van 25 hydroxyvitamine D te garanderen (> 80nmol/l).
Bij adolescenten en volwassenen levert een evenwichtige
voeding 600 tot 700mg calcium per dag. De voornaamste
bron van calcium uit onze voeding is melk en melkproduc-
ten. Door de consumptie van melk en melkproducten ­ al dan
niet verrijkt met vitamine D ­ kan het noodzakelijke voedings-
supplement worden gegarandeerd als de behoeften oplopen
tot 1.000mg à 1.200mg/dag. merk op dat alle andere courante
voedingsmiddelen weinig calcium bevatten, behalve gedroogde
vruchten en enkele groenten.
De biologische beschikbaarheid van calcium van plantaardige oorsprong
is echter vaak verminderd door de aanwezigheid van calciumbindende
stoffen (fytaten, oxalaten, polyfenolen) en in het algemeen lager dan de
opname van calcium uit melk, die dienstdoet als referentie. in melkpro-
ducten is de biologische beschikbaarheid van calcium beter omdat het cal-
cium is gebonden aan eiwitten (caseïne) of polypeptiden, die de absorptie
ervan bevorderen.
Aanbevelingen van de franse nationale
Academie voor Geneeskunde
Tot de leeftijd van 5-6 maanden
De behoeften worden volledig gedekt door moedermelk of
zuigelingen melk.
Vanaf 6 maanden tot 3 jaar
melkformules (vervolgmelk en groeimelk) zijn noodzakelijk om de
behoeften aan calcium, eiwitten, essentiële vetzuren, ijzer en vitami-
nen te dekken. Deze formules zijn de voorbije jaren sterk verbeterd:
verrijking met meervoudig onverzadigde vetzuren, verlaging van de
hoeveelheid en verbetering van de kwaliteit van de eiwitten, verrijking
met bepaalde aminozuren, in vet en water oplosbare vitaminen, ijzer
en probiotica. Het is belangrijk om vanaf de leeftijd van zes maan-
den ten minste een halve liter melk aan een kind te geven in de vorm
van formules die zijn aangepast aan de leeftijd. Volle of
halfvolle koemelk is niet gewenst tot de leeftijd van 1 jaar
omdat ze arm is aan essentiële vetzuren en ijzer, en te rijk
aan eiwitten. De formules die in de handel verkrijgbaar zijn,
moeten zijn gebaseerd op studies en de aanbevelingen van
de europese Vereniging voor Gastro-enterologie en Nutri-
tie (eSPGAN), die in 2005 werden gepubliceerd.
Adolescenten
Als adolescenten geen melkproducten consumeren, krijgen
ze een calciumtekort omdat hun basisvoeding slechts 500 à
600mg calcium levert ­ de helft van de aanbevolen opname.
ze lopen een hoog risico op fracturen op middellange termijn
en op hogere leeftijd. met het oog op de primaire preventie
van osteoporose na 50-jarige leeftijd, en de bijhorende fractu-
ren, is het belangrijk om de consumptie van melkproducten
aan te moedigen. Uiteenlopende interventiestudies hebben namelijk
uitgewezen dat de consumptie van melkproducten heilzame effecten
heeft op de opstapeling van botkapitaal tijdens de groei.
Bij zwangere vrouwen
melkproducten blijven de voornaamste bron van calcium om de be-
hoeften van de moeder en die van de foetus te dekken. De aanbevolen
calciumopname bedraagt 1.000 tot 1.200mg/dag.
Bij volwassenen en postmenopauzale vrouwen
Dankzij de combinatie van calcium (1.200-1.500mg/dag) en vitamine D
(800-1.000ie/dag) kan het risico op fracturen vanaf de leeftijd van
50 jaar worden verlaagd, in het bijzonder bij bejaarden, ongeacht of ze
in een instelling verblijven. melkproducten blijven de voornaamste bron
van calcium en eiwitten in de vorm van magere melk, kaas of yoghurt.
Aanpassing in functie van de pathologie
- Bij postmenopauzale vrouwen of bejaarden moet calcium- en
vitamine D-suppletie systematisch worden aanbevolen als er
een groot risico op osteoporose aanwezig is, of als de patiënt lijdt
aan osteopenie.
- Voor de preventie en behandeling van stapelingsziekten (obesi-
tas, diabetes type 2 en dyslipidemieën) kunnen melkproducten
met een verlaagd vetgehalte helpen. ze zijn een bron van eiwitten,
calcium en bioactieve stoffen.
GeNeeSKUNDe
mS7644F
Melk voor elk,
voor alle leeftijden
Chloé Vaneeren
Melk en melkproducten zijn nog steeds de voornaamste bron van calcium in onze voeding (2/3 van de
opname). Zonder melkproducten is het onmogelijk om de volgens leeftijd aanbevolen hoeveelheden op
te nemen. Ze zorgen bovendien voor de zeer belangrijke aanvoer van eiwitten met een goede biologische
waarde en van bioactieve peptiden. Ze zijn een bron van fosfor, kalium, sporenelementen (zoals zink,
jodium en selenium) en vitamines (A, B12, B1, B6...). Een samenvatting van de in 2012 gepubliceerde
aanbevelingen van de franse nationale Academie voor Geneeskunde.