background image
Çoul Gebelikler
11
3
ÇOäUL GEBELæKLERE YAKLAâIM
niyotik ikizler ve yapûúûk ikizler arasûndadûr. Embriyolar
küçük olduklarûndan ve aralarûnda köprüleúen dokularû
daha az bükülgen olduýundan ilk trimesterde yapûúûk
ikizlerin birbirleriyle fikse bir iliúki içinde olmalarû muh-
temeldir. Yapûúûk ikizlerle ilgili anahtar gözlem, baýlantû
bölgesinde aralarûndaki deri bütünlüýüdür.
Koryonisite, çoýullarda sonucun önemli bir belirle-
yici etkenidir. Perinatal morbidite ve mortalitenin çoýu
sonuçta koryonisiteyle iliúkili preterm doýuma baýlûdûr.
Erken doýum, dikoryonik ikiz gebeliýe kûyasla komplike
monokoryonik bir gebelikte daha olasûdûr. þki canlû be-
bek doýurma olasûlûýû sûrasûyla dikoryonikten monokor-
yonik ya da monoamniyotik gebeliklere doýru tedricen
azalmaktadûr.
Eçer monokoryonikse, spesifik komplikasyonlar
mevcut mu?
Monokoryonik ikizliýin spesifik komplikasyonlarû
TTTS, ikiz anemi polisitemi sekansû, ikiz ters arteryal per-
füzyon sekansû ve söylendiýi úekliyle ikiz embolizasyon
sendromunu içermektedir. Eýer ikizler aynû zamanda
monoamniyotikse, kord dolanmasû önemli bir ek risktir.
Fetuslerden herhangi biri yapÏãÏk mÏ?
Yapûúûk ikizler için bildirilen sonuçlar kötü olup ço-
ýunluýu in utero veya doýumdan hemen sonraki dö-
nemde kaybedilmektedir. Eýer ebeveynler ayrûlmalarû-
nû talep ederse, doýum öncesi anatomiyi olabildiýince
doýru bir úekilde haritalandûrmak önemlidir. Yapûúûk
ikizlerin ekokardiyografisi, akustik giriú için daha fazla
opsiyon mevcut olduýundan in utero daha kolaydûr. Fe-
tal MR, fetuslarûn plasental destekte stabil olmasû ve se-
dasyon ihtiyaçlarûnûn olmamasû avantajûyla, anatomiyi
ortaya koymada oldukça yararlû olabilir.
Çoçul gebelikler için diçer spesifik riskler nelerdir?
Aneuploidi deéerlendirmesi
Maternal serum tarama gebelik baúûna bir risk ortaya
koymaktadûr; tekizlerde, risk fetus baúûnadûr. Çoýullar-
da, genetik sonogram spesifik riski olan fetusu belirleye-
bildiýinden daha deýerlidir. Birinci trimester taramanûn
rolü, özellikle çoýul gebeliklerde en riskli fetuslarû tespit
edebilme yanûnda yüksek riskli monokoryonik gebelik-
leri saptama doýrultusunda oldukça yoýun bir úekilde
araútûrûlmaktadûr.
Anomaliler
Yapûsal anomaliler çoýullarda tekizlerden daha sûktûr
ve çoýullar içinde de, monozigotiklerde dizigotik ikizler-
den daha sûktûr.
Plasental varyantlar
Suksentrat loblar ve vaza previa çoýullarda artmak-
tadûr. Bir suksentrat lob, kötü sonuç için tek baúûna bir
risk faktörü deýildir, ancak plasentanûn tam olarak do-
ýurtulduýunun dikkatli bir úekilde gözlendiýini garan-
tiye alma açûsûndan doýum bakûmû saýlayanûn, bunun
varlûýûnû bilmesi gereklidir. Vaza previada, fetal arterler
serviksi çaprazlayarak geçer; servikal dilatasyon veya
spontan membran rüptürü sûrasûnda damarlar hasarla-
nûrsa kanûn tükenmesi ve ölüm hûzlû bir úekilde gerçek-
leúebilir.
Çoýul gebeliýi ve geçirilmiú sezaryen seksiyosu olan
bir hastada, bir tekizdekinden daha fazla plasental doku
vardûr ve plasenta akreata açûk bir risktir. Plasental do-
kunun önceki histerotomi ile olan iliúkisi dikkatlice
deýerlendirilmelidir. ART hastalarû myomektomi veya
metroplasti geçirmiú olabilirler ve bu da onlarû cerrahi
sahada anormal plasental yapûúma açûsûndan riskli hale
getirmektedir. Bu hastalarûn sonografik olarak deýerlen-
dirilmesi zordur ve MR bu grupta en iyi modalite ola-
bilir.
Büyüme k±s±tl±l±é±
Çoýul gebelikler, büyüme kûsûtlûlûýû açûsûndan artmûú
risk altûndadûrlar ve çoýu, her bir fetusun ara büyüme-
sini deýerlendirme yanûnda büyümenin uyumlu olup
olmadûýûnû saptama amacûyla tekizlerden daha sûk mo-
nitorize edilmektedir. Eýer preterm doýum varsa veya
ikizler monokoryonik ise uyumsuz ikizler için sonuç
daha kötüdür.
Preterm doéum
þkizler için median gestasyonel yaú 36 hafta 5 gün
iken bu, tekizler için 39 haftadûr. þkizlerin yaklaúûk
%50'sinin aýûrlûýû doýumda <2.5 kg'dûr ve ikizlerin dü-
úük doýum aýûrlûklû (<1.5 kg) olma ihtimali tekizlere
göre 10 kat daha fazladûr.
Preterm doýum için en iyi tarama metodunun ne ol-
duýu veya yüksek risk ile prezente olanlarda nasûl bir te-
davi baúlatûlacaýû konusunda net bir fikirbirliýi mevcut
deýildir. Fetal fibronektin ve servikal uzunluk, popüler
testlerdir; her ikisinin de güçlü negatif prediktif deýeri
vardûr. Yirmi altûncû hafta öncesinde servikal uzunluýun
>35 mm olmasûnûn 35. haftadan önce preterm doýum
için güçlü bir negatif prediktif deýeri vardûr.
Preterm doýum, kötü sonuç açûsûndan major bir fak-
tör olsa da, aslûnda tûbbi açûdan endike olduýunda peri-
natal mortaliteyi azaltmaktadûr.
Maternal komplikasyonlar
Tekiz gebeliklerle karúûlaútûrûldûýûnda preeklampsi,
postpartum kanama ve ölüm riskinde 2 kat ve eklampsi
riskinde 3 kat artûú mevcuttur.
Sonuç
Ultrason, çoýul gebeliklerin yönetiminin tamamla-
yûcû bir parçasûdûr. Bu gebeliklerin dikkatli bir úekilde ta-
kip edilmesi, her özgün olguda en iyi olasû sonucu elde
etmek üzere bireyselleútirilmiú yönetime izin vermekte-
dir
Dikoryonik
Monokoryonik
Anöploidi riski (yaúla iliúkili)
Monozigotik = tekiz oranû
Monokoryonik = tekiz risk
Dizigotik = 2x tekiz fetus
Dizigotik = her iki fetus için (tekiz)2
Anomalilerin riski
Monozigotik 50%> dizigotik
3-5x dikoryonik
2./3. trimester ölüm riski
3-4x dikoryonik
Perinatal morbidite ve mortalite
3-5x dikoryonik
2 canlû doýum olasûlûýû
12. haftada ultrasonu normalse %95.8
12. haftada ultrasonu normalse %74.4
Koryonisitenin Etkisi