Karin Ön Duvari ve Gastrointestinal Sistem
7
2
KARIN ÖN DUVARI VE Gæ SæSTEM EMBRæYOLOJæSæ VE ANATOMæSæ
ERKEN EMBRæYOLOJæK OLAYLAR
2. Hafta: Konsepsiyon SonrasÏ 8-14. Günler
· °kiler Kural±
k
Embriyo 2 tabakaya ayrûlûr: Epiblast ve Hipoblast
k
Trofoblastdan 2 doku oluúur: Sitotrofoblast ve Sin-
sityotrofoblast
k
Blastokist kavitesi 2 kez modellenir: Primer ve se-
konder yolk kesesi
k
2 yeni kavite ortaya çûkar: Amniyon ve koryon
k
Ekstraembriyonik mezoderm koryonik kaviteyi dö-
úeyen 2 tabakaya ayrûlûr: Somatik ve Splanknik
mezoderm
3. Hafta: Konsepsiyon SonrasÏ 15-21. Günler
· Bilaminer disk trilaminar disk (gastrulasyon baúlar)
· Gastrulasyon: 3 primer germ tabakasûnûn oluúma sü-
reci
k
Ektoderm
epidermis, retina, santral ve periferik
sinir sistemi ve diýerleri
k
Mezoderm
düz kas, baý dokusu, damarlar, kardi-
yovasküler sistemin çoýu, kan hücreleri, kemik iliýi,
iskelet, çizgili kaslar, üreme ve boúaltûm sistemi
k
Endoderm
solunum yollarû ve gastroistestinal
(GI) sistemin epitelyal döúemesi ve GI sisteme açûlan
bezler ve karaciýer ile pankreasûn glandüler hücreleri
· Endoderm ve ektoderm, tüm barsak bölgelerinde me-
zoderm tarafûndan ayrûlûrlar ve bunun 2 istisnasû vardûr
k
Mezodermal eksiklik alanlarû: orofaringeal memb-
ran (geleceýin orofaringeal kavitesi) ve kloakal
membran (geleceýin üretra ve anüs bölgeleri)
· Allantoyis 16. günde kaudal yolk sakta divertikulum
úeklinde ortaya çûkar ve birleútirici sap içine uzanûr
k
þnsanlarda mesane geliúimi ve erken kan oluúumu
ile ilgilidir.
k
Mesane geniúledikçe urakus haline gelir
k
Allantoyisin kan damarlarû umbilikal arter ve ven
haline gelirler
4. Hafta: Konsepsiyon SonrasÏ 22-28. Günler
· Hûzlû büyüme embriyonun katlanmasûna neden olur
k
4 katlantû: Kraniyel, kaudal, 2 lateral
· Katlanma, yolk sapûnûn daralmasûna ve vücut sapûnûn
yakûnûna gelmesine neden olur
· Umbilikal halka hem yolk hem de vücut sapûnû çev-
reler.
· Allantoyis, vücut sapû içindedir
· Trilaminar diskin lateral kenarlarû yolksapû ve vücut
sapûna doýru hareket ederek öne doýru katlanûr ve vü-
cut duvar±n± oluúturur.
5. Hafta: Konsepsiyon SonrasÏ 29-35. Günler
· Organlar ön barsaýûn kaudal parçasûnûn mezenterinde
geliúir.
· Fetal mide 2 mezogastria tarafûndan asûlmûútûr ve mi-
denin rotasyonu baúlar
k
Dorsal mezogastriyum: Dalak, pankreasûn gövde
ve kuyruýunun geliútiýi yer
k
Ventral mezogastriyum: Karaciýer, safra kanallarû,
pankreas baúûnûn geliútiýi yer
Ventral mazogastriyumun dorsal bölümü küçük
omentum olur
Küçük omentum gastrohepatik ve hepatoduodenl
ligamenti içerir.
· Ön barsak: Karaciýerin kaudalindeki tomurcuk özefa-
gus, mide ve proksimal duodenumu oluúturur.
· Orta Barsak: Karaciýer tomurcuýundan transevers ko-
lonun 2/3'ü; yolk saka açûlûr
k
Barsak uzamaya baúlar
primer intestinal ilmek
(yolk saka yolk/vitellin kanal ile baýlûdûr)
k
þlmeýin ekseni superior mezenterik arterdir (SMA)
k
Yolk kanalû ve birleútirici sap birleúmeye baúlarlar
· Son Barsak: Distal 1/3 transvers kolon, inen kolon,
sigmoid, rektum ve üst anal kanalû oluúturur
k
Son barsaýûn endodermi mesane ve üretranûn döúe-
mesini de oluúturur.
k
Son barsaýûn kaudal ucu endoderm tafaûndan dö-
úenmiú olan kloakada sonlanûr
Kloaka allantoyisin tabanûnû içerir
k
Bir mezodermal doku tabakasû olan ürorektal septum
son barsak ve allantoyisin tabanû arasûnda yer alûr
6-7. Haftalar: Konsepsiyon SonrasÏ
36-49. Günler
· Umbilikal kordu oluúturacak yolk sapû ve vücut sapû
birleúmesi tamamlanmûútûr
k
Yolk sapû atrofiye olur: Regresyon tam olmazsa
Distal ileumdan köken alan kör Meckel divertikülü
· Fizyolojik herniasyon
k
Orta barsaýûn uzunluýu artar, barsak hacmi vücu-
dun kaldûrabileceýinden fazladûr
umbilikal kord
tabanûna herniasyon
k
SMA ekseninde saat yönünün tersine 900 döner
(embriyonun önünden bakûldûýû gibi)
k
Ürorektal septumdan kloakal membrana kûrûmlar
oluúur ve kloakayû rektum ve ürogenital sinüse ayûrûr.
Kloakal membran, anal membran ve ürogenital
membrana dönüúür
8. Hafta: Konsepsiyon SonrasÏ 50-58. Günler
· Ürorektal septum, lateral mezoderm katlantûlarû ve
kloakal membranûn perineal yapûyû oluúturmak üzere
füzyonlarû, GI ve ürogenital sistemlerin ayrûúmasû
· 8. Haftada kloakal membranûn yûrtûlmasû baúlar ve bu
son barsakta anal açûklûk, ürogenital sinüste ön açûklû-
ýû oluúturur
9. Hafta
· Karûn boúluýu barsaklara yetecek úekilde büyümüútür
ve barsaklar karûn boúluýuna geri dönmeye baúlarlar
10. Hafta
· Barsaklarûn karûn boúluýuna dönmesi ile rotasyon
2700 olacak úekilde 1800 daha olur.
ABDOMæNAL DAMARLAR
Arterler
· Majör fetal arterler aortadan öne doýru barsaýû ve int-
ramezenterik organlarû beslemek için dorsal mezen-
terlerde seyreder
· Omfalomezenterik arterler yolk kesesini beslerler
daha sonra barsaýûn dorsal mezenterindeki arterleri
oluúturmak üzere kademeli olarak füzyona uýrarlar