Yüz ve Boyun
4
2
YÜZ VE BOYNUN EMBRæYOLOJæ VE ANATOMæSæ
GENEL KAVRAMLAR
Brankial Arklar (BA)
· Embriyo geliúiminin 4. ve 5. haftalarûnda oluúurlar
· 4 BA mezenúimal doku kolonlarû olarak belirir
· BA'lar yarûklarla ayrûlmûúlardûr
k
Brankial oluklar
· BA ve oluk yapûsû
k
Dûú ektoderm
k
þç endoderm
k
Santral mezoderm
k
Göçen nöral krest hücreleri
BA Üzerinde Oluãan kabartÏlar
· Prominensler (çûkûntûlar)
· Plakodlar (kalûnlaúmûú embriyonik doku tabakalarû)
o Göç ve füzyon ile yüzü oluútururlar
· Baúarûsûz göç ve füzyon, yüz ile ilgili bilinen anomali-
lere neden olur.
Lenfatikler
· Baúlangûçta birbirinden ayrû çift lenfatikler
· Venöz sistemle birleúirler
· Baú, boyun ve üst ekstremiteleri drene ederler
· Oluúum veya füzyonda baúarûsûzlûk lenfatik bozukluk-
lar ile sonuçlanûr
BURUN, DUDAKLAR VE DAMAK
Frontonazal ÇÏkÏntÏ (Frontonazal
Prominens - FNP)
· Anterior kranial doku çûkûntûsû
· Önbeyni içerir
Burun PlakodlarÏ
· FNP üzerinde geliúirler
k
Embriyo geliúiminin 5. haftasûnda
· Bilateral, oval biçimde kalûnlaúma
· Sonuç olarak evajinasyon gerçekleúir
k
Burun çukurlarû oluúumu
Medial + Lateral Burun ÇÏkÏntÏlarÏ
· FNP üzerinde geliúirler
k
Embriyo geliúiminin 6. haftasûnda
· Nazal marjinlerin mezenúimal proliferasyonu
o Atnalû úeklinde kabarûklûklar
· Burun çukurlarûnûn derinleúmesi burun keselerini
oluúturur
k
Burun keseleri dorsale ve superiora doýru büyürler
k
Oral ve nazal kaviteleri ayûran baúlangûçtaki bölme
k
Primitif koanalar primer damaýûn posteriorunda
oluúurlar
Oronazal membranûn yûrtûlmasû
· Medial burun çûkûntûlarû birleúir
k
Orta hattaki medial çûkûntûlarûn füzyonu
k
þntermaksiller segmenti oluúturur
Dudak filtrumu oluúur
Maksiller ÇÏkÏntÏlar
· Embriyonik hayatûn 5. ile 8. haftasû arasûnda
· Primitif aýzûn lateralinde bir çift kabarûklûk olarak beli-
rirler
k
Hûzlûca orta hatta doýru büyürler
· Lateral burun çûkûntûlarû ile birleúirler
k
Filtrumun lateral kenarlarû
Burun deliklerinin hemen altûnda
Damak (Palat)
· Embriyonik hayatûn 6. ile 12. haftasû arasûnda
· 2 primordiadan oluúur
· Primer Damak
k
þntermaksiller segmentin en iç kûsmû
Medial burun çûkûntûsûndan oluúur
k
Kama úeklinde parça
k
Sonuçta eriúkin sert damaýûn küçük bir kûsmûnû oluú-
turur
Anterior maksilladan foramen insizivuma kadar
Kesici diúleri kapsar
· Sekonder Damak
k
Sert damaýûn büyük bir kûsmû ile yumuúak damaýûn
öncü halidir
k
Maksiller çûkûntûlardan geliúir
Lateral palatin raflar
k
Palatin raflar orta hatta ve yukarûya doýru büyürler
Geliúen dilin üzerinde
k
Lateral damak raflarû birleúir
Medialde birbirleriyle
Anteriorda primer damak ile
Superiorda nazal septum ile
k
Nöral krest hücreleri eú zamanlû olarak damaýû ke-
mikleútirir
Posterior kûsûmda kemik yoktur (yumuúak damak)
MANDæBULA VE KULAKLAR
Mandibula
· Embriyonik geliúimin 4. ile 8. haftasû arasûnda
· Çene yüzün oluúan ilk bölümüdür
· Çift mandibular çûkûntû
k
þlkel aýzûn kaudal sûnûrû
k
4. haftanûn sonunda ortada birleúirler
· Meckel kûkûrdaýûnûn bir kûsmû göç eder
o Orta kulaýûn inkus ve malleusunu oluúturur
Kulaklar
· Embriyonik geliúimin 4. ile 8. haftasû arasûnda
· þç kulak arka beyinden geliúir
· Orta kulak 1. farengeal keseden geliúir
· Dûú kulak 1. brankial oluktan geliúir
k
Mandibular çûkûntûnûn inferior ve dorsalinde
þlk kulaklar ileride oluúacak boynun üst kûsmûndadûr
· Mandibula geliútikçe lateral ve superiora doýru yer de-
ýiútirirler
k
Aurikül (kulak kepçesi) 6 kabartûdan (tepecikten) ge-
liúir
GÖZLER
Lens Plakodu
· Üçüncü haftada FNP üzerinde oluúur
· Optik veziküller tarafûndan tetiklenir
k
Ön beyinden
k
Lens vezikülüne ve sonuçta göz lensine dönüúür
· Optik kaplarû oluúturur
k
Önce büyüktürler, daha sonra içeriye doýru girinti
yaparlar
Orbitalar (Göz ÇukurlarÏ)
· Optik vezikülün etrafûnû çevreleyen mezenúimden ge-
liúir
k
Nöral krest hücreleri
· Orbitanûn duvarlarû 7 kafatasû kemiýinden oluúur