background image
Göüs
5
2
GÖäÜS ANATOMæ VE EMBRæYOLOJæSæ
GENEL KAVRAMLAR
Akciçer Geliãiminin Özeti
· Larinks ve trakea
k Laringotrakeal oluktan primitif larinksin kökenlen-
mesi
k Primitif trakeanûn önbarsak ve geliúmekte olan özo-
fagustan ayrûmû
· Bronúlar
k Trakeal tomurcuk iki primitif bronúiyal tomurcuýa
dallanûr
k Bronúiyal tomurcuklar bilateral ana bronúlarûn pre-
kürsörleridir
· Akciýerler
k Primitif bronúlarûn ardûsûra dallanmasû
k Ayrû pulmoner loblarûn oluúumu
k Ayrû pulmoner segmentlerin oluúumu
· Distal hava yollarû ve akciýer parankimi
k Endodermal ve mezodermal ögelerin etkileúimiyle
normal akciýer geliúimi
k Primitif havayollarûnûn süren dallanmasû
k Çevreleyen mezenúimin progressif vaskülarizasyo-
nu
k Alveolar-kapiller ara yüzün geliúimi
k Postnatal havayolu geliúimi ve maturasyonu
· Plevral geliúim
k Geliúmekte olan akciýerler sölemik boúluýa protru-
de olur
k Plevral ve prekardiyal kavitelerin ayrûmû
k Akciýerlerin bilateral hemitoraksta plevra ile kap-
lanmasû
· 5 geliúim evresi
k Embriyonik evre
k Psödoglandüler evre
k Kanalikuler evre
k Sakküler evre
k Alveolar evre
EMBRæYONæK EVRE (26. GÜN-6. HAFTA)
Laringotrakeal Oluk
· Fertilizasyondan 26-28 gün sonra geliúir
· Primitif yutak ve 4. yutak cebi çiftinin kaudalinden
kaynaklanûr
· Longitudinal büyüme
Respiratuvar Divertikulum ya da Akciçer
Tomurcuçu
· Fertilizasyondan 4 hafta sonra geliúir
· Laringotrakeal oluýun kaudal yanûndan cep benzeri
çûkûntûlar
· Kaudal büyüme
· Mezoderm kökenli splanknik mezenúimle çevrili
Trakeal Tomurcuk
· Distal akciýer tomurcuýunun yumrular halinde geniú-
lemesi
· Primordial yutaýûn kaudal büyümesi
· Önbarsak ile primordial laringeal giriú aracûlûýû ile
proksimal baýlantû
Trakeoözafageal Septum
· Geliúmekte olan trakeal tomurcuýun her iki yanûnda
longitudinal trakeoözafageal katlantûlar oluúur
· Bilateral trakeoözafageal katlantûlarûn medial büyümesi
· Trakeoözafageal katlantûlarûn orta hatta füzyonu ile
trakeoözafageal septumun oluúmasû
· Primitif trakeanûn geliúmekte olan özafagustan ayrûlmasû
Primer Bronãiyal Tomurcuklar ve DallarÏ
· Primitif trakeanûn saý ve sol dallara ayrûlmasû (fertizas-
yondan 5 hafta sonra)
k Saý bronúiyal tomurcuk: Daha büyük ve vertikal yö-
nelimli
k Sol bronúiyal tomurcuk: Daha küçük ve yatay yönelimli
· Primer bronúiyal tomurcuklarûn iki primitif lobar bron-
úa ayrûlmasû
k Saý üst lobar bronkus saý üst lob bronkus
k Saý alt lobar bronkus primitif intermedius bronkus
Saý orta lob bronkusu
Saý alt lob bronkusu
k Sol üst lob bronkusu
sol üst lob bronkusu
k Sol alt lob bronkusu
sol alt lob bronkusu
· Primitif lobar bronúlarûn primitif segmental bronúlara
dallanmasû
PSÖDOGLANDULER EVRE (6-16. HAFTA)
Önemli Noktalar
· Tüm ana havayolu elemanlarûnûn oluúumu
k Bronúiyal geliúim terminal bronúiyol seviyesine ka-
dar tamamlanûr
· Fertilizasyondan 7 hafta sonra tüm bronkopulmoner
bölümler oluúmuútur
Mikroskopik Morfoloji
· Akciýerin beze benzeri görünümü
· Fertilizasyondan 13 hafta sonra trakeabronúiyal kûkûr-
daklarûn, mukus bezleri ve silyalarûn oluúumu
· Primitif havayollarû endodermal kökenli silindirik epi-
telle kaplanûr
· Primitif havayollarû mezodermal kökenli mezodermal
kökenli mezenúimal doku ile kaplanûr
· Alveolar-kapiller arayüz yoktur
Fizyolojik Saptamalar
· Solunum mümkün deýil
· Ekstrauterin saýkalûm olasû deýil
KANALæKULER EVRE (16-28. HAFTA)
Önemli Noktalar
· Devam eden akciýer vaskülarizasyonu
· Devam eden primitif hava yollarû geliúimi
k Terminal bronúiyoller 2 ve üzerinde respiratuar
bronúiyol oluúturur
k Respiratuar bronúiyoller 3-6 alveolar kanal oluúturur
k Az sayûda terminal keseciklerin geliúimi