aras>ndaki mesafenin herhangi bir yerinden do¤arsa da en
fazla görülen nokta L
3
'ün ortas>d>r (Taniguchi). Damar>n ori-
jini (3-5 mm çap, ortalama 4 mm) zamanla duodenumun
üçüncü bölümünün üstünde yer alabilir.
a., mezenter içinde arkaya do¤ru, sol iliak fossaya aortla bir-
likte 30 derecelik bir aç> yaparak uzan>r ve sol common ili-
ak a.i çaprazlarken sol taraf>ndan sol kolik ve çok say>da sig-
moid aa. verir ve üst rektal (hemoroidal) a. olarak küçük pel-
vise do¤ru devam eder. Befl ila alt> dal> ile da¤>l>m kal>b> üst
mezenterik a.e göre daha az de¤iflkendir.
Sol kolik a. alt mezenterikin orijininin 4-6 cm alt>ndan
ç>kar ve ba¤>rsak duvar>ndan de¤iflik bir mesafeye (3-10 cm)
kadar k>sa ve oldukça yatay bir seyir izleyip bir asendan ve
bir desendan dala bölünür. Asendan dal splenik fleksuraya
do¤ru yukar>ya t>rman>rsa da bir sol ve bir sa¤ dala bölünür
ve bunlar s>ras>yla desendan ve transvers kolonun marginal
a.'e eklenir. Orta kolik a.'in yoklu¤unda (yukar>ya bkz.)
asendan dal transvers kolonun büyük k>sm>na veya tamam>-
n> besleyebilir (Michels). Baz> hallerde bu dal hepatik fleksu-
raya kadar bile uzanarak Riolan'>n çok uzun anostomotik ar-
kad>n> oluflturur. Alt inferior a. bafllang>ç noktas>ndan ba¤la-
nacak olursa (günümüzde rektal rezeksiyon için kabul edi-
len bir giriflimdir) sol kolikin bölünme noktas>n>n korunma-
s> önem tafl>r zira bunun sol ve sa¤ dallar> aras>ndaki iletiflim
distal kolona yeterli kan gitmesini güvence alt>na alan ikinci
bir marginal arter olarak görev yapabilir. Her iki dal>n çapla-
r> de¤iflkenlik gösterirse de kural olarak desendan dal asen-
dal daldan önemli derecede daha kal>nd>r. Birçok durumda
(%30) sol kolik, aksi takdirde mezenterik inferiordan direkt
olarak ç>kan birinci sigmoid a.'i verebilir.
bilir. Ön çekal a., ileoçekal kavfla¤>n üst ke-
nar>nda çekumun ön yüzeyine eriflmek için
vasküler üst ileoçekal k>vr>m boyunca sey-
reder (bkz.sayfa 51). Bazen çift olan arka çe-
kal, bu kavfla¤>n arkas>ndan çekumun arka
yüzeyine geçer ve ço¤u kez ön çekal a. ile
birlikte ortak bir pedikül halinde do¤ar.
Mezenteriolum içindeki seyirlerinin ol-
dukça sabit olmas>na karfl>n appendiküler
a. bafllang>ç noktas> olarak oldukça büyük
de¤iflkenlik gösterir (bkz.Levha 20) ve on
farkl> tipi belirlenmifltir (Anson). Bu arter
ileal dal>n sol veya sa¤ kenar>ndan (%35);
dallanmadan önce veya dallanma noktas>n-
da direkt olarak ileokolik a.den (%30); ter-
minal ileumun alt>ndan geçmeden önce ça-
tallanan ileokolik a.in kolik dal>ndan; ayn>
flekilde ileumun bifürkasyonunu üzerinde
arka çekalden; veya ileokolik a.'in kolik ve-
ya ileal uç dallar> taraf>ndan oluflturulan çok
say>da arkad>n bir tanesinden do¤abilir.
Çift appendiküler aa. bulundu¤unda (%30
olguda oldu¤u gibi; Shah ve Shah) bunlar-
dan bir tanesi ileokolik a.in ileal ve kolik
dallar> aras>ndaki arkaddan do¤abilirken di-
¤eri bunun ileal dal>ndan; veya biri ön di¤e-
ri arka çekal daldan, veya her ikisi de bu dal-
lar>n herhangi birisinden do¤abilir. Çift ap-
pendiküler aa.in her ikisi apendiksin tama-
m>n> besleyebilece¤i gibi bunlardan bir ta-
nesi taban k>sm>n> beslerken di¤eri tepe
bölgesini besler.
Hem superior mezenterik ve hem ile-
oçekal aa.in uçlar>n> belirlemek güçtür zira
bunlar bask>n olarak bir halka veya ilmik
fleklinde birleflirler ve bunun proksimal k>s-
m>ndan superior mezenterik orijinin ba¤>r-
sak aa.i ç>karken ilmi¤in distal yar>s>ndan ç>-
kan ve say>lar> üç ila alt> aras>nda de¤iflen ar-
terler ileokolik a.in ileal dal>ndan ç>kan ba-
¤>rsak aa.idir. Bu ba¤>rsak aa. aras>ndaki
a¤>zlaflmalar tek veya çift yaylar yapabilir,
arteriae rectae'yi besler ve bunlar ileumun
son 3-6 inç k>sm>n> besler. Bununla beraber
bazen superior mezenterik a.in en son ba-
¤>rsak dal> bir arkad oluflturamayabilir. Bu
bölgedeki di¤er arkad varyasyonlar> ileoko-
lik a.in ileal ve çekal dallar> aras>ndaki ba¤-
lant>larla ilgilidir (Kornblith).
(bkz.Levha 21) ti-
pik olarak aortun sol kenar>n>n ön yüzün-
den, L
4
'ün alt üçte biri seviyesine yerleflmifl
aort bifürkasyonunun 3-5 cm üzerinden do-
¤ar. k>fl seviyesi
L
2
'nin ortas> ile L
3
ve L
4
aras>ndaki diskin
68
BÖLÜM X -- LEVHA 22
<
NCE VE
K
ALIN
B
A/IRSA/IN
K
AN
D
ESTE/<
(Sayfa 67'nin devam>)
(Sayfa 69'de devam ediyor)
ANAHTAR
AR RC ÇÖLD DUODENUM
DP ARKA PANKREAT
ARTER
H HEPATIC IM
ARTER
LC SOL KOL
M MARGMC ORTA KOL
RC SA/ KOLRGE SA/ GASTRO-EP
ARTER
RRH REPLACED SA/ HEPAT
ARTER
RS REKTOSS SSM ÜST MEZENTER
ARTER
Sp SPLENSR ÜST REKTAL ARTER
SR TRANSVERS PANKREAT
ARTER
MARGSÜREKL< OLMAYIfiI (SA/
KOLARTERLER ARASINDA)
ÇÖLARTER YOLUYLA DO/AN ORTA KOL
DORSAL PANKREATKOL
ORTA KOLSUPERARTERDEN GELEN
SA/ GASTRO-EPARTERLE ORTAK
OR
SA/ HEPATARTERLE (ÜST MEZENTER