r>na bir periton kat> ile (mezenter) ba¤lanm>fl olup transvers
mezokolon fleksuralar bölgesinde çok k>sa iken transvers
kolonun orta bölümünde en uzun boyundad>r. Longitüdinal
kaslar> kas>ld>¤> zaman transvers kolon soldan sa¤a do¤ru
yükselir ve ventral olarak d>flbükey bir yay yapmakta olup
ön-arka pozda bak>ld>¤> zaman az çok düz bir çizgi halinde
görülür. Mezenterinin orta k>s>mda en uzun olmas> nedeniy-
le bu alanda kolon kayda de¤er bir hareketlilik gösterir ve
uzun bir transvers kolon, özellikle longitüdinal kaslar> gevfle-
di¤i zaman, U fleklinde bir boru gibi pelvis içine kadar sarka-
bilir. Soldan sa¤a do¤ru bak>ld>¤>nda, transvers mezokolo-
nun parietal yap>flma çizgisi önce duodenumun inen bölü-
münü, sonra pankreas> ve en sonunda sol böbre¤i çaprazlar.
Böbre¤in lateral kenar>nda, dala¤>n alt kutbu civar>na kolo-
nun sol (veya splenik) fleksuras> yerleflmifltir. Büyük omen-
tumun arka yüzeyi transvers mezokolonun üst yüzeyine ve
transvers kolonun ön kenar> üzerindeki seroza örtüsüne ya-
p>flm>flt>r. Transvers kolon orta k>sm>nda sadece mideden
afla¤>ya inen omentumun çift tabakas> ile örtülü olup di¤er
k>s>mlar>nda kar>n ön duvar>na do¤rudan bitiflik flekilde uza-
n>rken çeflitli organlar>n konum ve doluluk derecesine ba¤l>
olarak sa¤da karaci¤er ve safra kesesi, solda mide ve dalak ta-
raf>ndan az veya çok derecede örtülüdür.
20-25 cm kadar boyda olan retroperitoneal desendan
kolon sol kolik fleksuradan sol iliak kristaya veya bunu da
afl>p sol iliak fossa içine do¤ru afla¤> yönde uzan>r. Önce böb-
re¤in lateral kenar> ile kuadratus lumborum kas> aras>ndaki
aç>da sonra iliak kas> üzerinde seyrettikten sonra psoas ma-
jor kas>n>n önünden geçer, femoral ve genitofemoral sinirle-
ri çaprazlar ve arada keskin bir ay>r>m çizgisi bulunmaks>z>n
pelvik (sigmoid) kolonla yoluna devam eder; bu son nokta-
da kolon tekrar intraperitoneal konum kazan>r. Desendan
kolonun ön yüzü büyük omentumla ve genellikle ince ba¤>r-
sak anslar> ile örtülüdür.
Kal>n ba¤>rsaklar>n çap> ifllevsel duru-
muna ba¤l> olarak son derece büyük de¤ifl-
kenlik gösterir. Üstelik, haustralar konstrik-
tör halkalarla birbirlerinden ayr>lm>fl keseler
yapt>¤>ndan lümen ard>fl>k olarak kabar>p
büzülebilir (bkz.sayfa 55). Çap>n en büyük
oldu¤u yer kal>n ba¤>rsa¤>n bafllang>c> (çe-
kum) iken (bkz.sayfa 52) rektuma do¤ru da-
ral>r. Bir bütün halinde ele al>nd>¤>nda, kal>n
ba¤>rsa¤>n çeflitli bölümleri at nal> fleklinde
bir yay olarak betimlenir. Kal>n ba¤>rsa¤>n
toplam uzunlu¤u yaklafl>k 120-150 cm'dir.
Asendan, transvers, desendan ve sigmoid
(pelvik) kolon olarak bilinen kal>n ba¤>rsa-
¤>n dört segmentinden asendan ve desen-
dan olanlar> retroperitoneal iken transvers
ve sigmoid kolon intraperitonealdir.
Asendan kolon ortalama 15-20 cm
uzunluktad>r ve ileokolik valvin üst duda-
¤>ndan sa¤ kolik (veya hepatik) fleksuraya
kadar az çok düz bir seyir göstermekte olup
bu fleksurada transvers kolona ba¤lan>r. Sa¤
iliak fossadan bafllay>p iliak kristay> çapraz-
lad>ktan sonra psoas major ile kuadratus
lumborum ve transversus abdominis kaslar>-
n>n aras>ndaki aç>da uzan>r. Karaci¤er sa¤
lobunun alt yüzü üzerindeki kolik izden so-
rumlu olan sa¤ kolik fleksura (bkz. NETTER
KOLEKS
re¤in kaudal k>sm>n>n önünde uzan>r ve bu
iki organ birbirlerine gevflek ba¤ dokusu ile
ba¤lanm>flt>r. Transvers kolonun proksimal
k>sm> duodenumun desendan bölümü ile
de ba¤lant>l> olup burada duodenumun de-
sendan bölümü sa¤ böbre¤in medial yüzeyi
ile olan direkt temas>n> kaybedip sola do¤ru
dönmektedir (bkz.NETTER KOLEKS
NU, Cilt 3/I, sayfa 50). Asendan kolonun ka-
r>n ön duvar> ile ne ölçüde temas edece¤i
bunun dolulu¤una ve ince ba¤>rsak anslar>
ile ne ölçüde kapland>¤>na ba¤l>d>r.
Uzunlu¤u 30-60 cm olan transvers ko-
lon hepatik (sa¤) fleksuradan biraz daha
kranial bir konum gösteren sol kolik (veya
splenik) fleksuraya kadar uzan>r.
toneal olarak yer ald>¤> için kar>n arka duva-
54
BÖLÜM X -- LEVHA 8
K
OLON
Topografi ve Ba¤lant>lar>
KOLONUN RÖNTGEN<
(ÇBARYUM VE HAVA DOLU)
TRANSVERS KOLON
YUKARI ÇEKBA/IRSAKLAR ÇIKARTILMIfi