background image
T
Taarrtt>>flflm
maa:: K>z>l 4-8 yafl aras> çocuklar>
etkileyen, bir enfeksiyon hastal>¤> olup,
grup A beta-hemolitik streptokoklar>n
(GABHS) üretti¤i pirojenik ekzotoksinlerce
oluflur. Bu ekzotoksinler A, B ve C olarak
adland>r>l>r, grup A'dan çok beta-hemolitik
streptokok gruplar> ile oluflturulur. Strep-
tokokal enfeksiyonun kayna¤> genellikle
tonsiller veya farinkstir, ara s>ra deri enfek-
siyonlar> ve cerrahi yaralar da streptokok
kayna¤> olabilir. Ço¤u eriflkinde bu strep-
tokokal ekzotoksinlere karfl> antikorlar
mevcuttur ve bu nedenle k>z>la yatk>n de-
¤ildirler. Çocuklarda da bu nedenle k>z>la
ba¤l> reküren atak görülmez.
Bu çocukta oldu¤u gibi, döküntüden 1-
4 gün önce atefl ve farenjit görülür. Dökün-
tü karakteristik olarak boyundan veya yüz-
den bafllar, afla¤>ya do¤ru ilerler, a¤>z çev-
resinde belirginleflme veya solukluk olabi-
lir ve avuç içi ve ayak tabanlar> tutulmaz.
Üç tan> koydurucu kriter vard>r: P
Paassttiiaa ççiizz--
g
giilleerrii kapiller frajiliteye ba¤l> deri k>vr>mla-
r>ndaki eritem ve/veya peteflilerin birlefl-
mesidir; gövde derisine z>mpara ka¤>d> his-
si veren tto
op
pllu
u ii¤
¤n
nee b
baaflfl>> b
üy
ük
kllü
ü¤
¤ü
ün
nd
dee sseerrtt
p
paap
ülllleerr ve ççiilleek
k d
diilliidir.
Çilek dili, dilin beyaz kal>n bir tabakay-
la kapl> olmas> ve büyümüfl, eritematöz pa-
pillalar>n bu tabaka içinden ç>kmas>n> tarif
eder (beyaz çilek dili). Bu bulgu hastal>¤>n
erken döneminde görülür. Daha sonra be-
yaz tabaka geriler, parlak, canl> k>rm>z> bir
dil üzerinde ödemli papillalar görülür (k>r-
m>z> çilek dili). Çilek dili klasik olarak 3
hastal>kla görülür: k>z>l, toksik flok sendro-
mu ve Kawasaki hastal>¤>.
K>z>l hastal>¤>n>n
ay>r>c> tan>s>nda çilek
dilinin genellikle görülmedi¤i stafilokokal
k>z>l; enantemin olmad>¤> stafilokokal hafl-
lanm>fl deri sendromu; spesifik tan> kriter-
leri olan toksik flok sendromu; Kawasaki
hastal>¤>; streptokokal toksik flok benzeri
sendrom; özellikle antikonvülzanlara ba¤l>
ilaç erüpsiyonlar> ve baz> viral hastal>klar
(örn; enfeksiyöz mononükleozis, k>zam>k-
ç>k ve enteroviral enfeksiyonlar) yer al>r.
Tan> bo¤az kültüründe GABHS üreme-
si deste¤inde klinik olarak konur. ASO tit-
resinde yükselme olmas> da tan>y> destek-
ler. K>z>l> takiben romatizmal atefl geliflme
riskini erken tedavi azalt>r, ama post-strep-
tokokal glomerulonefrit insidans> azalmaz.
Bu nedenle, k>z>l>n iyileflmesinden sonra
birkaç ay boyunca idrar tetkikiyle hasta ta-
kip edilmelidir.
Burada sunulan hasta 10 günlük oral
penisilin tedavisiyle iyileflti, tüm belirti ve
bulgular> geriledi. Tekrarlanan idrar tetkik-
lerinde 2 ay boyunca mikroskopik hematü-
ri saptanmad>.
24
K
Klliin
niik
k <
nc
ciille
err
1. Çilek dili k>z>l, Kawasaki hastal>¤> ve toksik flok sendromunda görülen enante-
min bir parças>d>r.
2. K>z>l>n insidans>, nekrotizan fasiyit gibi daha invazif streptokokal hastal>klar>n
yan> s>ra birkaç dekad boyunca azalmay> takiben artmaya bafllam>flt>r.
3. K>z>l>n hemen tedavi edilmesi romatizmal atefl insidans>n> azalt>r, ama post-
streptokokal glomerulonefrit insidans>n> azaltmaz.
K
KA
AY
YN
NA
AK
KL
LA
AR
R
1.
Stevens DL: Invasive group A streptococcal infections: The past, present and future. Pediatr Infect
Dis J 13: 561-566, 1994.
2.
Hsueh PR, Teng LJ, Lee PI, et al: Outbreak of scarlet fever at a hospital day care centre: Analysis of
strain relatedness with phenootypic and genotypic characteristics. J Hosp Infect 36(3):191-200, 1997.
3.
Halsey NA, Abramson JS, Chesney PJ, et al: Severe invasive group A streptococcal infections: A sub-
ject review. Pediatr 101:136-140, 1998.
T
Taan
n>>:: Streptokokal farenjite ba¤l> k>z>l