background image
T
Taarrtt>>flflm
maa::
toksik flok sendromu S
taphylococcus aure-
us, faj grup 1, tip 16, 29, 35, 36 ve 52 taraf>n-
dan üretilen toksin nedeniyle geliflir. Bu
toksinler, toksik flok sendromu toksin-1
(daha önceden enterotoksin F olarak adlan-
d>r>l>yordu) ve toksik flok sendromu-1 ne-
gatif toksinler olarak ikiye ayr>l>r ve stafilo-
kokus enterotoksin A-E'yi içerir. Hemen
hemen tüm menstrüel ve baz> menstrüel ol-
mayan olgular toksik flok sendromu toksin-
1 taraf>ndan oluflturulur.
1987'de, grup A beta-hemotitik strepto-
koklara sekonder geliflen toksik flok-
benze-
ri sendrom tarif edilmifltir. nik grup A streptokoklardan baz>lar> salg>-
lad>klar> A, B ve C ekzotoksinleriyle toksik
flok benzeri sendroma neden olurlar (en s>k
enterotoksin A sorumludur). Streptokokal
A, B ve C ekzotoksinleri (k>z>la ayn> ekzo-
toksinler yol açar) ile S. aureus'un üretti¤i
toksik flok sendromu toksinleri aras>nda
belirgin biyolojik benzerlikler mevcuttur.
E¤er ayn> hastada stafilokok ve streptokok
enfeksiyonu beraber bulunuyorsa, stafilo-
koklar taraf>ndan oluflturulan toksik flok
sendromu toksin-1 ile, streptokoklar tara-
f>ndan oluflturulan pirojenik ekzotoksin C
s
siin
neerrjjiissttiik
k eettk
kii oluflturabilir. Bu potent tok-
sinler süperantijenler fleklinde davran>p,
inflamatuvar mediyatör ve sitokin üretimi
ile masif poliklonal T-hücre stimülasyonu-
na ve multisistem hasar>na neden olur.
Atefl, flok ve doku hasar>ndan sorumlu bu
sitokinler TNF-alfa, IL-1
ve IL-6'd>r.
Stafilokokal toksik flok sendromunun %
50'si genç, menstrüasyon gören kad>nlarda
görülür ve genellikle poliakrilat tampon
kullan>m>na ba¤l>d>r. Kalan % 50'si ise er-
kekler ve yenido¤anlarda flu nedenlerle gö-
rülür: (1) postoperatif yara enfeksiyonlar>,
(2) deri greftleri, (3) yan>klar, (4) abseler ve
(5) nazal tampon. Hastalarda 5 günden
uzun süren 39
°C üzerinde atefl, hipotansi-
yon ve tüm deri yüzeyinde skarlatiniform
maküler eritem mevcuttur. Eritem akut gü-
nefl yan>¤>na benzer ve ince bir soyulmay>
takiben 1-2 haftada avuç içi ve ayak taban-
lar>nda deskuamasyon ile (burada sunulan
hastada oldu¤u gibi) geriler. Palmar ve fa-
siyel ödem ile GI, kas-iskelet, müköz
membranlar (dil ve konjunktiva dahil), re-
nal, hepatik, hematolojik ve nörolojik sis-
temlerde multiorgan tutulum görülebilir.
Stafilokokal toksik flok sendromunda
mortalite oran> % 5'den az iken, streptoko-
kal toksik flok benzeri sendromda bu oran
% 30'a ulafl>r. Bu yüksek mortaliteye son
y>llarda ortaya ç>kan afl>r> virulan strepto-
kok sufllar>n>n sebep oldu¤una inan>lmak-
tad>r. Deskuamasyon ve maküler eriteme
ilave olarak, streptokokal organizmalar bül
ve yumuflak doku enfeksiyonuna yol açar
ve hastalar>n ço¤unda nekrotizan fasiyit ve-
ya myosit görülür ki, bu da yüksek mordi-
bite ve mortaliteden sorumludur. Benzer
flekilde, S. aureus'a ba¤l> toksik flok send-
romlu hastalar>n % 15'inde kan kültürleri
pozitif iken, bu oran streptokokal toksik flok
benzeri sendromda % 50'nin üzerindedir.
Toksik flok sendromunun
ay>r>c> tan>-
s>nda, k>z>l, leptospiroz, kayal>k da¤lar
hummas>, k>zam>kç>k ve viral ekzantemler
yer al>r.
Toksik flok sendromu tedavisi, uygun
antibiyotik ve yo¤un bak>m ünitesinde des-
tekleyici bak>m> içerir. Stafilokokal toksik
flok sendromunda lokalize enfeksiyonlar>n
yeterli drenaj>n> sa¤lamak veya streptoko-
kal toksik flok benzeri sendromda nekroti-
zan fasiyitli ya da myositli alanlar> eksize
etmek için agresif cerrahi giriflim gerekebi-
lir. Di¤er önerilen tedaviler toksini nötrali-
ze etmek için kullan>lan TNF-alfa antago-
nistleri, IL-1 antitoksin antikorlar> ve yük-
sek doz immunoglobulinlerdir.
4
T
Taan
n>>:: Aç>k k>r>k bölgesindeki stafikokal abse sonucu geliflen toksik flok sendromu
K
Klliin
niik
k <
nc
ciille
err
1. Grup A beta-hematolitik streptokokal enfeksiyonlar>n yeniden artmas> toksik
flok-benzeri sendromun insidans>n> art>rm>flt>r.
2. Toksik flok-benzeri sendroma yol açan invazif Grup A beta-hemotilik strepto-
koklar, toksik flok sendromuna yol açan
Staphylococcus aureus'un virulan fluslar> ile
genetik olarak iliflkili olabilir.
3. Streptokokal toksik flok-benzeri sendromdan iyileflme safhas>nda eritrojenik
toksinlere karfl> antikorlar gelifltiremeyen hastalar, gelecekte fliddetli streptokokal en-
feksiyonlara maruz kalabilir.