T
Taarrtt>>flflm
maa:: Livedo retikülaris, altta yatan
birçok durum ve hastal>k sonucu geliflen,
vasküler bir reaksiyon paternidir. Morum-
su, a¤ benzeri görünüm, subpapiller der-
misde venöz pleksusun dilatasyonuna ba¤-
l>d>r. Dilatasyonun nedeni, kan>n hipervis-
kozitesi, deriden geriye do¤ru kan ak>m>-
n>n azalmas> ile vaskülit veya vazospazm
gibi küçük damar anomalileri olabilir.
Livedo retikülarisin
ay>r>c> tan>s>nda
konjenital olarak kutis marmorata telenji-
ektatika konjenita ve akkiz olarak fizyolojik
(kutis marmorata), idiyopatik ve birçok du-
rum ve hastal>k say>labilir. Livedo retiküla-
risin sekonder nedenleri, kollajen doku
hastal>klar> (miks sistemik lupus eritemato-
zus, skleroderma, dermatomyozit, romato-
id artrit ve kutanöz veya sistemik poliarte-
ritis nodoza); vaskülitler (lökositoklastik
vaskülit, Churg-Strauss granülomatöz arte-
riti, ve livedoid vaskülit); paraproteinemi
(so¤uk aglutininemisi veya kriyoglobuline-
mi); intravasküler oklüzyon (dissemine int-
ravasküler koagülasyon [DIC], protein C
ve S eksikli¤i, antitrombin III eksikli¤i,
trombositemi, polistemia vera, trombotik
trombositopenik purpura, makroglobuli-
nemi ve kolesterol embolisi); enfeksiyonlar
(sifiliz, meningokoksemi, endokardit, tü-
berküloz); ilaçlar (amantadin, katekolamin-
ler, kinidin ve minosiklin); ve antifosfolipid
sendromu, pankreatit, eozinofili myalji
sendromu, karsinoid, feokromositoma, hi-
potiroidizm, mikozis fungoides ve hiper-
kalsemiye efllik eden hiperparatiroidizm
gibi durumlard>r. Livedo retikülarisin his-
topatolojik bulgular> de¤iflken olup, süresi-
ne ve fliddetine ba¤l>d>r. Hafif formlarda,
yaln>zca yüzeysel kapillerlerde dilatasyon
görülür. Di¤er olgular, DIC veya vaskülit-
teki intimal proliferasyon ve arteriyel trom-
bus bulgular>n> gösterebilir.
kiz livedo retikülaris lezyonlar> asempto-
matik, yayg>n ve simetriktir. En çok 25-45
yafl aras> genç kad>nlarda görülür. Bazen
bu hastalarda k>fl>n (k>fl ülserasyonlu livedo
retikülaris) ya da yaz>n (yaz ülserasyonlu
livedo retikülaris), küçük, a¤r>l> ülseras-
yonlar geliflir. A¤r>l> ülserasyonlar>n teda-
visinde de¤iflik oranlarda baflar> sa¤layan
antiplatelet ajanlar dipiridamol, tiklopidin
ve düflük doz aspirindir. Pentoksifilin erit-
rosit esnekli¤ini art>r>p, kan>n viskozitesini
düflürerek yard>mc> olabilir. Ülser iyilefl-
mesi için yatak istirahati gereklidir. Fibri-
nolizisi art>ran ajanlar örn; stanazolol de
yard>mc> olabilir.
Burada sunulan hastan>n biyopsi örne-
¤inde küçük kan damarlar>nda fibrin trom-
büsleri ve buna sekonder ter bezi nekrozu
ve az miktarda perivasküler lenfositik in-
filtrasyon mevcuttu. Kanda bak>lan afla¤>-
daki parametreler normal ya da negatifti;
ANA, anti-DNA, hepatit B yüzey antijeni,
kryoglobulinler, so¤uk aglütininleri, kre-
atin fosfokinaz, antitrombin III, lupus anti-
koagülan>, protein S, protein C, antifosfoli-
pid antikoru ve fibrin monomerleri. Günde
325 mg aspirin tedavisi bafllanarak, intra-
vasküler koagülasyonu art>rabilece¤i yö-
nünden so¤uktan korunmas>, sigara, do-
¤um kontrol hap> veya hormon hap> kul-
lanmamas> önerildi. k düflük doz as-
pirin tedavisinden sonra, döküntü bir mik-
tar geriledi. Hasta s>k> takibe al>nd>.
22
T
Taan
n>>:: Livedo retikülaris (primer veya idiyopatik).
K
Klliin
niik
k <
nc
ciille
err
1. Livedo retikülaris bir vasküler reaksiyon paterni olup, kesin tan>ya ulaflmak
için metotsal bir evaluasyon gereklidir.
2. Livedo retikülaris, subpapiller dermisde venöz pleksusun dilatasyonu sonucu
geliflir. Bu dilatasyonun sebebi, kan>n hiperviskozitesi, azalm>fl kan ak>m> ile vaskülit
veya vazospasma ba¤l> damar anomalileri olabilir.
3.
t>ran veya koagülabiliteye yol açan durumlardan (örn; sigara, do¤um kontrol hap>)
sak>nmal>d>rlar.
4. Livedo retikülaris nedenleri aras>nda ilaçlar fazlaca suçlanmaktad>r.
K
KA
AY
YN
NA
AK
KL
LA
AR
R
1.
Weir NU, Snowden JA, Greaves M, et al: Livedo reticularis associated with hereditary protein C de-
ficiency and recurrent thromboembolism. Br J Dermatol 132:283-285, 1995.
2.
Elkayam O, Yaron M, Caspi D: Minocycline-induced arthritis associated with fever, livedo reticula-
ris, and pANCA. Ann Rheum Dis 55:769-771, 1996.
3.
Morell A, Botella R, Silvestre JF, et al: Livedo reticularis and thrombotic purpura related to the use
of diphenhydramine associated with pyrithyldione. Dermatoloy 193:50-51, 1996.