kezi çukurluk (çanaklaflma) içerir. Çukurluk ve disk kenar> aras>ndaki dokuya nöral rim
veya nöroretinal rim denir. Normal bireylerde rimin göreceli bir uniform geniflli¤i ve tu-
runcudan pembeye do¤ru de¤iflen bir rengi vard>r. Fizyolojik çukurlu¤un büyüklü¤ü ge-
liflimsel olarak belirlidir ve diskin boyutu ile iliflkilidir. Verilen sinir lifleri say>s>na göre
tüm disk alan> ne kadar genifl ise çukurluk da o kadar genifl olmaktad>r. Olas> bir gloko-
matöz hasarda tek bafl>na çukurluk-disk oran>, optik diskin de¤erlendirilmesi için yeterli
de¤ildir. Örne¤in genifl bir optik diskte bir 0.7 oran> normal olabilirken, çok küçük bir disk
için bir 0.3 oran> patolojik olabilir. Bu durum, disk boyutunun de¤erlendirilmesinin öne-
mini gösterir. Çukurlu¤un boyu yafl ile biraz artabilir. Ciddi bir benzerlik olsa da, gloko-
mu olmayan siyah bireyler, ortalamada beyazlara göre daha genifl disk alanlar>na ve da-
ha büyük çukurluk-disk oranlar>na sahiptir. Ortalama olarak, miyopu olan kifliler emet-
roplara ve hipermetroplara göre daha genifl disk ve çukurlu¤a sahiptirler.
zordur (Tablo 3-2):
· Çukurlu¤un fokal olarak genifllemesi
· Yüzeyel k>ym>k hemorajiler
· Sinir lifi tabakas> kayb>
· Nöroretinal rimin yar> fleffafl>¤>
· Damarlar>n üzerinden atlama geliflmesi
· Hastan>n gözleri aras>ndaki çanaklaflma asimetrisi
· Peripapiller atrofi (beta bölgesi)
lir. Bir gözün di¤er göz ile karfl>laflt>r>lmas> yararl> olabilir çünkü disk asimetrisi normal
bireylerde ola¤an de¤ildir (fiekil 3-13). Normal bireylerin hemen hemen %5'inde çukur-
luk-disk oran> 0.6'dan fazla olsa da vertikal çukurluk-disk oran> normalde 0.1 ile 0.4 ara-
s>ndad>r. Normal bireylerin %1'inden az>nda çukurluk-disk oran>ndaki asimetri 0.2'den
fazla olur. Bu asimetri, disk boyu asimetrisi ile iliflkili olabilir. Fizyolojik çukurlu¤un bo-
yunda büyüme ailesel bir özellik olabilir ve ayn> zamanda bu durum yüksek miyoplu bi-
Sinir lifi tabakas> kayb>