background image
lar. Prelaminar bölgede oldu¤u gibi, peripapiller koroidin daha genifl damarlar>, peripa-
piller koriokapillerler ile optik sinirin kapillerleri aras>nda bir ba¤lant> olmamas>na ra¤-
men, bu bölgenin kan dolafl>m>na ara s>ra var olan küçük arteriolleri ile katk>da bulunabi-
lir.
Retrolaminar bölge, retrolaminar optik sinir bölgesinin yan>nda seyreden pial arterle-
rin dallar> ile oldu¤u gibi, k>sa arka silyer arterlerin dallar ile de beslenir. Pial arterler, op-
tik sinire girmeden önce hem retrobulber santral retinal arterden hem de daha önde k>sa
arka silyer arterlerin dallar>ndan köken al>rlar. Santral retinal arter retrolaminar bölgeye
çeflitli küçük intranöral dallar verebilir.
Anterior optik sinir içinde bulunan 4 anatomik bölgenin her birinde yer alan zengin
kapiller yataklar anatomik olarak birbiri ile ba¤lant>l>d>r. Anterior optik sinirin venöz dre-
naj>, neredeyse yaln>zca tek bir ven ile, santral retinal ven, sa¤lan>r. Sinir lifi tabakas>n>n
içinde kan daha sonra birleflen santral retinal veni oluflturacak olan retinal venler ile dre-
ne olur. Prelaminar, laminar, ve retrolaminar bölgelerde venöz drenaj ayn> zamanda san-
tral retinal ven veya santral retinal vene do¤ru olan aksiyel kollar taraf>ndan sa¤lan>r.
Glokomatöz Optik Nöropati
Glokomatöz optik nöropati tüm glokom çeflitlerinin olmazsa olmaz>d>r (fiekil 3-12). Histo-
lojik bir seviyede, erken glokomatöz çanaklaflma aksonlar, kan damarlar> ve glial hücrele-
rin kayb> ile oluflur. Doku kayb> lamina kribroza seviyesinden bafll>yor gibi görünmekte-
dir ve laminar tabakalar>n s>k>flmas> ve füzyonu ile iliflkilidir. Bu durum en çok optik dis-
kin üst ve alt kutuplar>nda belirgindir. Optik sinirin yap>sal de¤ifliklikleri saptanabilir bir
fonksionel kay>ptan önce gelebilir. Daha çok ilerlemifl glokomda doku harabiyeti kribri-
form tabakan>n arkas>nda uzan>r ve lamina arkaya do¤ru yaylan>r. Optik sinir bafl> böb-
rek küvetine benzer gibi alt> oyulmufl ve temeli çürümüfl bir görünüm almaya bafllayabi-
lir.
Bebeklerde ve çocuklarda görülen glokomatöz çanaklaflmada, bütün skleral halka ge-
nifllemifltir, bu durum çocuklarda çanaklaflman>n neden daha erken olufltu¤unu ve bu va-
kalarda baflar>l> bir tedavi ile neden çanaklaflman>n geriye dönüfllü oldu¤unu aç>klar gibi
görünmektedir. Çanaklaflma eriflkinlerde de tersine dönebilir fakat bu durum daha nadir
ve daha zor görülen bir durumdur.
Glokomatöz Optik Sinir Hasar>nda Teoriler
Glokomatöz optik nöropatinin geliflimi optik sinirin hem intrinsik hem de ekstrinsik ola-
bilecek çeflitli faktörlerinden kaynaklanmaktad>r. Göziçi bas>nc>n>n artmas> birçok birey-
de glokomatöz optik nöropatinin gelifliminde major bir rol oynamaktad>r ve glokomatöz
optik nöropati için en önemli risk faktörü olarak düflünülmektedir. Tek tarafl> sekonder
glokom, glokomun deneysel modelleri ve hasta kiflilerde göziçi bas>nc>n>n azalt>lmas>n>n
etkilerinin gözlemleri bu sonuca iflaret etmektedir. Ama ayn> zamanda göziçi bas>nç d>fl>n-
daki faktörler de glokomatöz hasara karfl> bireyin duyarl>l>¤>na katk>da bulunur.
Glokomatöz optik nöropatinin gelifliminde iki hipotez ortaya ç>km>flt>r: mekanik ve is-
kemik teoriler. Mekanik teori, retinal ganglion hücrelerinin ölümü ile sonuçlanan lamina
kribroza tabakalar>n>n bozulmas> ve aksoplazmik ak>mda bir kesilme ile birlikte olan an-
BÖLÜM 3:
Klinik De¤erlendirme
·
51