3
II
2
Anatomiye Dayali T
ani:
SPK-AK
SPK-AK GENEL BAKI
Embriyoloji
Temporal kemik 3 ayri embriyolojik olaydan geliir:
1) Di ve orta kulak, 2) iç kulak, ve 3) internal akustik
kanal (AK). Bu üç birbiri ile alakali ancak ayri embri-
yolojik olayin pratikteki önemi, AK'nin mevcut olup
olmamasinin iç, orta veya di kulak yolu geliiminden
baimsiz olmasidir.
AK, fasial ve vestibülokoklear sinirlerin bu alanda
oluumu/migrasyonuna cevap olarak oluur. AK boyu-
tu migrasyon gösteren sinir demetlerinin sayisi ile iliki-
lidir. Ne kadar az sinir mevcutsa AK da o kadar küçük
oluur. Eer AK çok küçük ve sadece tek sinir seçilebili-
yorsa genellikle bu tek sinir fasial sinirdir.
Görüntüleme Teknikleri ve Endikasyonlari
SPK-AK'nin radyologlar tarafindan deerlendiril-
mesini gerektiren en önemli görüntüleme endikasyonu
sensörinöral iitme kaybidir (SNK). SNK için yapilan
bir MRG tetkikinin tamamlanmasi için 3 hedef yerine
getirilmelidir: 1) Bu bölgedeki lezyonlarin saptanabilme-
si için kontrast sonrasi ya baskili ince kesit T1 SPK-AK
serileri alinmali, 2) bir kitle lezyonu varsa cerrahi öncesi
sorularin cevaplanabilmesi için yüksek çözünürlüklü T2
airlikli sekanslar bulunmali ve 3) beyin multipl skleroz
gibi intraaksiyel nedenler yönünden taranmalidir.
SNK'li hastalarin deerlendirilmesinde altin stan-
dart SPK-AK düzeyinden ince kesit (3 mm) aksiyel ve
koronal ya baskili kontrastli MRG'dir. Bu kontrastli se-
kanslar ile SNK'e neden olabilecek lezyonun atlanma
olasilii çok düük olacaktir. SPK-AK lipomunu yan-
lilikla vestibuler vannom olarak tanimlama hatasina
dümemek için, kontrast öncesi aksiyel veya koronal T1
airlikli serilerin ve de kontrast verildii zaman ya bas-
kisinin unutulmamasi gerekmektedir. Ya baskilamasi
yapilmadiinda lipoma ait yüksek sinyal "kontrastlani-
yor" gibi görülecek ve "vestibuler vannom" yanli tani-
sina neden olacaktir.
SPK-AK bölgesindeki kitle lezyonu bulunan hasta-
larin yakalanabilmesi için aksiyel ve koronal düzlemde,
yüksek çözünürlüklü T2 airlikli ince kesit (1 mm) MR
sekanslari (CISS, FIESTA, vb) tarama tetkiki olarak kont-
rast verilmeden de kullanilabilir. Ancak, bu sekanslar
güncel olarak daha çok kontrastli serilerde vestibuler
vannom saptandiinda spesifik, cerrahi açidan önem-
li sorulara cevap vermek için ek sekans olarak kulla-
nilmaktadir. Bu sorulardan fundal baliin boyutu ve
vestibuler vannom küçük olduunda lezyonun hangi
sinirden kaynaklandii önemlidir.
SNK için MR tetkiki istendiinde beyinin FLAIR,
GRE, ve DAG sekanslarini eklemek unutulmamalidir.
FLAIR sekansi SNK ile nadiren bavuran multipl skleroz
hastaliinin taninmasinda ve dier intraaksiyel sebeb-
lerin saptanmasinda faydali olacaktir. GRE vestibuler
vannomdaki mikro- ya da makrokanamayi gösterebilir,
anevrizma tanisinin koyulmasinda kan elemanlarinda
veya duvardaki kalsiyumdan kaynaklanan kararma arti-
fakti ile yardimci olabilir. DAG, SPK kitlesinde kisitlan-
mi difüzyon gösterdiinde epidermoid tanisi kolayca
konur.
Koklea-AK-SPK Görüntüleme Anatomisi
Vestibülokoklear sinirin (KS8) koklear sinir parçasi
bipolar spiral ganglionlarin bulunduu koklea modi-
yolus kesiminden balar. Distale doru uzanan aksonlar
skala medyadaki Corti organina ulair. Proksimale uza-
nan aksonlarsa AK fundusunda birleerek koklear siniri
oluturur.
SPK ve AK sisternleri içerisindeki KS8 vestibuler
(denge) ve koklear (iitme) bileenlerden oluur. Koklear
sinir, AK nin antero-inferior kadraninda yerleir. Porus
akustikus düzeyinde koklear sinir superior ve inferior
vestibuler sinir demetleri ile birleerek SPK sisterni içeri-
sindeki vestibülokoklear siniri oluturur.
Vestibülokoklear sinir SPK sisterni içerisinde seyre-
den posterior sinir demetidir (KS7 anterior sinir deme-
tidir) ve beyin sapina medüllopontin bilekeden girer.
Giren sinir lifleri beyin sapini deler, çatallanir, dorsal ve
ventral koklear nukleuslar ile sinapslar yapar. Bu iki
nukleus inferior serebellar pedinkülün lateral yüzünde
(restiform cisim) bulunur. Lokalizasyonlari yüksek çö-
zünürlüklü tranvsers T2 görüntülerde inferior serebellar
pedinkülün konturu taninarak dorulukla saptanabilir.
AK sisterni içerisinde sinirlerin normal oryantas-
yonlarinin hatirlanmasi için "7-up, Coke down" kisalt-
masi ile hatirlanabilir. KS7 anteriosuperior kadranda yer
alirken, koklear sinir anteroinferior kadranda yer alir. Bu
noktadan sonra superior vestibuler sinirin (SVS) poste-
rosuperiorda ve inferior vestibuler sinirin (VS) postero-
inferiorunda yer aldiini hatirlamak daha kolaydir.
AK içerisinde bilinmesi gereken dier normal ya-
pilarsa horizontal krest (crista falsiformis) ve vertikal
kresttir ("Bill bar"). Horizontal krest, AK fundusu içe-
risinde medyale doru uzanan horizontal kemik lamel-
dir; KS7-SVS üstte, koklear sinir-VS altta yerleek ekilde
sinirleri ayirir. Vertikal krest KS7 ve SVS arasinda yerle-
im gösterir ve superior fundal kemik duvarda yer alir.
Horizontal krest kemik BT ve yüksek çözünürlüklü MR
tetkiklerinde rahatlikla görülür. Vertikal krestse sadece
kemik BT'de görüntülenebilir.
AK fundusundan iç kulaa açilan çok sayida delik
vardir. En büyüü koklear siniri modiyolustan AK fun-
dusuna taiyan anteroinferior koklear sinir kanali'dir.
Anterosuperiordaki meatal foramen KS7'nin labirentin
segmentine açilir. ç kulak vestibülünü AK fundusun-
dan ayiran çok delikli kemikse makula kribrosa'dir.
SPK sisterni içerisindeki dier önemli non-nöronal
normal anatomi içerisinde anterior inferior serebellar
arter (AICA halkasi), flokkulus ve koroid pleksus sayi-
labilir. AICA baziler arterden köken alarak süperolate-
rale doru önce SPK ardindan AK sisterninde seyreder.
AK içinde AICA kokleanin internal auditory arterini
besler. AK veya SPK sisterni içerisinde AICA halkasi
yüksek çözünürlüklü T2A MR'de kranial sinir demetini
taklit edebilir. AICA nin vasküler sahasi koklea, serebel-
lar flokkulus, KS5, KS7 ve KS8 nukleuslari bölgesindeki
anterolateral ponstur. Flokkulus serebellumun SPK sis-
ternine doru posterolateral uzanim gösteren lobülüdür.
4. ventrikül koroid pleksusu normal olarak foramen
Luschka'dan SPK sisternine geçebilir.
SPK-AK için Görüntüleme Önerileri
Erikinde Sensörinöral itme Kaybina Yaklaim
Salikli erikin hastada tek tarafli SNK, SPK-AK'dan
geçen kontrastli ince kesit ya baskili T1A görüntüler
ile deerlendirilir ve lezyon saptandiinda yüksek çö-
zünürlüklü T2A sekanslar cerrahi planlamaya yardimci
olur. Otolaringoloji kliniklerinde çok fazla sayida odi-
yometrik ve iitsel beyin sapi cevabi testleri yapilmasina