background image
Patolojiye Dayali T
ani:

T
ravma
2
I
4
TRAVMAYA GENEL BAKI
yonlar (bazi beyin cerrahlarinca "beyin mantari" olarak
adlandirilir) intrakraniyal basinç artii çok iddetliyse
oluur. Beyin yirtilan duradan epidural aralia ekstrude
olur. Eer kafa kirii ya da burr hole varsa, ekstrude be-
yin galea ve skalp altina çikar.
Serebral ödem, iskemi. Orta ve air beyin yaralanmala-
rinin %10-20'sinde travmatik serebral ödem olur. Difüz
beyin imesi tipik olarak travmadan sonraki 24-48 saat
içinde geliir. Çocuklar ve genç erikinler en sik etkile-
nenlerdir. Düük dansiteli i beyin ve gri-beyaz ayri-
minda azalma görülmesi tipiktir. Sulkuslar ve subarak-
noid aralik basilir ve tümüyle kapanabilir.
Perfüzyon ve metabolik deiimler. TBY'de metabolik
bozukluklar siktir. Ardiik olan kompleks olaylar vaskü-
ler disotoregülasyonla oksidatif doku hasarina, reaktif
nitrojen türlerinde yükselmeye ve inflamasyona ne-
den olurlar. Perfüzyon deiiklikleri de siktir ve bozul-
mu otoregülasyonun göstergesidir. Fokal, bölgesel ya
da yaygin olabilir ve ciddiyeti fokal kortikal iskemiden
infarkt ve kortikal laminar nekroza deiebilir. En air
perfüzyon azalmasi intrakraniyal basincin airi artmasi
sonucu oluur ve beyin ölümü ile sonuçlanir.
Beyin ölümü. ntrakraniyal basinç intraarteriyel ba-
sinci geçerse, beyin ilevleri tamamen ve dönüümsüz
olarak durur. Beyin ölümünün hukuki kriterleri yargiya
göre deiir. Genel olarak görüntüleme beyin ölümünü
dorular ancak klinik kriterlerin yerine geçmez.
Vasküler yaralanmalar. Travmanin vasküler bulgulari
primer etkileri (damar laserasyonu, diseksiyon, trom-
boz, yalanci anevrizma ve AV ant) ve sekonder hasarla-
ri içerir. Beyin herniasyonu vasküler tikanma ve infarkt
oluturabilir. Arka serebral arter alani en sik etkilenir ve
tek tarafli DTH'den kaynaklanir. Ciddi beyin imesi ve
bilateral tam DTH, Willis poligonundaki perforan arter-
leri sikitirarak bazal beyinde çok sayida infarkta neden
olur.
Minör Kafa Yaralanmasinda New Orleans
Kriterleri
Minör Kafa Yaralanmasinda Kanada Beyin BT
Kurallari
GKS = 15 ve aaidakilerden biri varsa BT çekilmelidir
Ba arisi
Kusma
>60 ya hasta
ntoksikasyon (ilaç, alkol)
Yakin hafiza defisiti (anterograd amnezi)
Klavikulalardan yukarida, görülebilen travma
Nöbet
Klinik deerlendirme ve beyin BT endikasyonlari
GKS 13-15 ve ahit olunmu BK, amnezi veya konfüzyon varsa BT
Nöroirürjik giriim için yüksek risk
2 saatte GKS <15
Açik/çökme kafa kirii üphesi
Kafa tabani kiriinin klinik bulgulari
2 veya daha fazla kez kusma
Ya 65
Beyin BT'de saptanacak beyin yaralanma riski orta
Antegrad amnezi 30 dakika
"Tehlikeli mekanizmalar" (araç dii trafik kazasi, firlama, vb)
Stiell IG et al: Comparison of the Canadian CT head rule and the New Orleans criteria in patients with minor head injury. JAMA 294(12):
1511-1518, 2005'ten deitirilmi ve adapte edilmitir.