bij het baten/risico-evenwicht dus ook verandert omdat
het risico blijft. Vrouwen die minder dan één jaar geleden
stopten met hun 5 jaar adjuvante tamoxifen namen ook
deel aan de ATLAS-trial en kunnen dus herstarten tot 10
jaar tamoxifeninname in totaal. Of vrouwen die meer dan
één jaar geleden hun 5 jaar adjuvante tamoxifen beëindig-
den nu moeten herstarten met tamoxifen voor nog 5 jaar,
kunnen we niet beantwoorden.
juvant tamoxifen een extra 5 jaar inname aan te raden bij
alle patiënten met een ER-positieve borsttumor, behalve
bij pT1pN0 graad 1 of graad 2 mét lage Ki67. Het voor-
deel in absolute cijfers voor deze prognostisch gunstige
groep weegt mogelijk niet op tegen de nadelen van deze
verlengde therapie. Bovendien hadden zowat de helft van
de vrouwen in de ATLAS een pT1- en/of pN0-tumor. De
beslissing dient dus in samenspraak met de patiënte te ge-
beuren, waarbij rekening dient gehouden te worden met
de potentiële voor- en nadelen alsook met het tolerantie-
profiel van de eerste (voorafgaande) 5 jaar hormonale
therapie.
basis van de ATLAS-publicatie bijkomend 5 jaar tamoxifen
moeten voorschrijven aan alle vrouwen die reeds 5 jaar
tamoxifen adjuvant innamen, werd beantwoord door 122
leden. Hiervan besloten 115 leden (94%) dat dit niet het
geval was, 6 (5%) vond van wel en 1 persoon had geen
mening.
van 5 extra jaren tamoxifen (20mg daags), na 5 jaar ad-
juvant tamoxifen, maar wijst men erop dat het moeilijk
is een definitieve beslissing te nemen gezien de data van
aTTom (
zijn (9). Data van aTTom (inclusies van 1991-2005) wer-
den in 2008 reeds gepresenteerd en toonden 10% minder
events in de `
kleinere studie spreekt de ATLAS-resultaten zeker niet te-
gen. Men wijst erop dat er in België reeds een verlengde
therapie mogelijk is met letrozol na 4-5 jaar tamoxifen in
klierpositieve postmenopauzale vrouwen.
tacteerd werden, reageerden er 9 op ons verzoek om te
reageren op onderstaande vragen:
- adviseren jullie iedereen die aan de ATLAS-inclusie-
vrouwen deelnamen aan de ATLAS-studie?
adviseert 5 extra jaren tamoxifen voor iedereen en wacht
niet op andere studies. Hij geeft uitleg over ATLAS en be-
schrijft de voor- en nadelen in een `
Portugal) adviseert reeds jaren een verlengde therapie met
tamoxifen (maar niet noodzakelijk in totaal 10 jaar) aan
vrouwen die premenopauzaal zijn en ook deze die post-
menopauzaal zijn en aromataseremmers niet verdragen.
ATLAS bevestigt deze visie om dat in totaal gedurende 10
jaar te doen tenzij er nevenwerkingen zijn. Ze denkt niet
dat data van aTTom (een kleinere studie) iets zullen veran-
deren aan ATLAS. Grote vraag is wat we moeten doen bij
de vrouw die in de eerste 5 jaar reeds een aromataserem-
mer kreeg. Ze is ervan overtuigd dat meer dan 5 jaar beter
is dan 5 jaar met `
moxifen en daarna weerom een aromataseremmer (maar
hiervoor is een studie nodig).
lengde 5 jaar voorstellen aan iedereen die premenopau-
zaal is na 5 jaar tamoxifen, tenzij laag risico op herval. Bij
postmenopauzale vrouwen stelt hij verlengde tamoxifen-
inname voor, enkel indien goede prognose (diegenen die
5 jaar tamoxifen innamen).
is lid van de groep die recent de Duitse richtlijnen veran-
derde naar aanleiding van ATLAS. Ze adviseren 10 jaar en-
docriene therapie bij iedereen, tamoxifen zo premenopau-
zaal en therapie naar keuze voor deze in de menopauze.
dat we best wachten op aTTom (ASCO 2013) en de EBCTCG
overview in September 2013.
Nederland) stelt dat in haar instituut 10 jaar tamoxifen
wordt gegeven bij hoog-risico premenopauzale vrouwen.
Na de menopauze is dat minstens 7,5 jaar zo lymfeklier-
positief. Ze stelt dat we allen op zoek gaan naar een bio-
merker voor therapieduur.