background image
16
GUNAIKEIA
VOL 18 Nr 4
2013
Vartika Appiah
Georgia Tsina
G1606N
Hematocolpos bij een
adolescente van 17
Vartika Appiah
1
, Georgia Tsina
1
, Valéry Bogne Kamdem
1
, Anathasia Stoupa
2
1. Dienst Gynaecologie en Verloskunde, HU Erasme, ULB, Brussel
2. Dienst Pediatrie, HU Erasme, ULB, Brussel
Inleiding
Hematocolpos is een bloedophoping in de vagina, meestal
te wijten aan afwijkingen in de genitale tractus. Het is een
van de meest voorkomende afwijkingen bij jonge puber-
meisjes, die ongeveer 0,1% van deze populatie treft. De
meest frequente oorzaak is hymen imperforatus, maar ook
een hymen microperforatus kan eenzelfde klinisch beeld
opleveren. Hymen microperforatus is een aangeboren
obstructief membraan in de vagina waarin toch nog een
klein gaatje zit. Dat verklaart meteen het grote verschil
met het hymen imperforatus: de menstruatie.
De diagnose wordt meestal gesteld na de puberteit, dus
na de menarche, wanneer zich bloed ophoopt in het bek-
ken. Ze steunt op een anamnese, een klinisch onderzoek
en een echografie. De plaats van de kleine opening is vaak
moeilijk te bepalen. Capraro
et al. beschreven een techniek
om de microperforaties op te sporen onder anesthesie. Tot
op vandaag moeten deze afwijkingen chirurgisch worden
behandeld.
Casusrapport
Een meisje van 17 meldt zich op de spoeddienst met acute
buikpijn en mictiestoornissen. Uit de anamnese blijkt dat
de pijn enkele uren voordien begonnen is en dat pijnstil-
lers, met name paracetamol, geen soelaas bieden. Ook
rapporteert ze een ondraaglijke pijn bij het plassen. Het
meisje zit op de 28
e
dag van haar cyclus, had haar menar-
che op 14-jarige leeftijd en heeft een regelmatige cyclus,
zonder dysmenorroe of gerapporteerde metrorragie. Ze
gebruikt geen contraceptie en had haar eerste seksuele
betrekkingen 8 maanden geleden. Haar laatste seksuele
betrekkingen dateren van 2 maanden geleden. De seksuele
betrekkingen verliepen zeer moeilijk met ernstige dyspa-
reunie en vaginisme. Ze heeft geen bijzondere familiale of
medisch-chirurgische antecedenten.
Uit het klinisch onderzoek blijkt dat de parameters stabiel
zijn: haar bloeddruk bedraagt 100/79mmHg en haar pols-
slag 70/minuut. De patiënte weegt 52kg en is 1m64 lang.
Bij het klinische onderzoek voelt haar buik soepel aan. Bij
Inleiding: hematocolpos, beschreven als een ophoping van menstruatiebloed in de vagina, is een van de meest voorkomende
genitale afwijkingen bij meisjes van 13-15 jaar. De frequentie bedraagt 1/1.000-1/10.000. De meest voorkomende oorzaak
is een hymen imperforatus. Een hymen microperforatus kan eenzelfde klinisch beeld geven, maar wordt aangetroffen bij
oudere meisjes.
Klinische casus: wij beschrijven een geval van hematocolpos bij een meisje van 17. Zij biedt zich op de spoeddienst aan met
buikpijn die al enkele dagen aanhield en acute mictiestoornissen. De anamnese wijst op een menarche op de leeftijd van
13 jaar, regelmatige menstruatie, dysmenorroe in de laatste maanden en de eerste seksuele betrekkingen in de laatste 8
maanden met dyspareunie. Ze zit op de 28
e
dag van haar cyclus. Bij het klinische onderzoek merken we de aanwezigheid op
van een diffuse weerstand zonder rebound en een ernstig vaginisme, waardoor we geen volledig gynaecologisch onderzoek
kunnen uitvoeren. Op de buikechografie zien we een bekkenmassa van 8cm met een licht echogene inhoud. Bij het vaginaal
toucher dat we uitvoeren onder narcose, merken we een hymen microperforatus op. Een chirurgische behandeling dringt
zich op: verticale incisie in het hymen en vaginaplastiek.
Conclusie: hematocolpos blijft een frequente genitale afwijking bij vrouwen. Ze komt vaak al in de kinderjaren aan het licht
en het klinische beeld is niet altijd typisch. Zowel kinderartsen als gynaecologen krijgen met deze aandoening te maken. De
diagnose vergt een goede anamnese en een volledig onderzoek van de geslachtsdelen. Als de hymenmisvorming al kort na de
geboorte wordt opgemerkt, vermijden we situaties waarin pubers of adolescenten met spoed moeten worden opgenomen.