Capraro gebruikte de term `hymen microperforatus' voor het
eerst in 1968 (12, 13): de diagnoses van deze aandoening
worden veel later gesteld. Het klinische beeld is vaak be-
drieglijk door de aanwezigheid van menstruatie, soms zelfs
regelmatig, en bij sommige patiëntes een verhoogde weef-
selelasticiteit (connectiviteit, collagenose) waardoor verticale
depressie van het hymen en dus penetratie (penis, tampons,
echovaginale sonde, vingers) mogelijk is. In Israël werd zelfs
een zwangerschap beschreven van een vrouw met hymen
microperforatus (14).
we bij hymen microperforatus heel vaak ook recurrente vagi-
nale of urineweginfecties die resistent zijn tegen antibiotica
(15). De positie van een opening van ongeveer één millimeter
bepalen is niet makkelijk. Het team van Capraro
wijsvinger op het hymen te drukken op de stand van zes uur,
vlak onder de urineopening (13). Deze techniek is erg pijn-
lijk en oncomfortabel voor de patiënte die sowieso al pijn
heeft, en wordt dus uitgevoerd onder narcose. Een Japans
team beschreef een alternatieve methode die erin bestaat
om de uitwendige geslachtsorganen te observeren tijdens
de menstruatie in de zeven dagen dat de gecombineerde
contraceptiepil niet wordt genomen (16). Deze methode is
nuttig bij patiëntes met oligomenorroe bij wie de menarche
nog niet is begonnen. In de gerapporteerde gevallen is de
baarmoederhals niet zichtbaar. Hysteroscopie is een tech-
niek die makkelijk kan worden toegepast voor een definitieve
diagnose zodra de positie van de opening is bevestigd. Ze is
bijzonder nuttig vóór de chirurgische behandeling.
blijven noodzakelijk en leiden al zeer vroeg naar de juis-
te diagnose. Het aanvullende referentieonderzoek is nog
steeds echografie. Vaginale echografie is bijzonder moei-
lijk uit te voeren bij patiëntes met dyspareunie. Heel vaak
wordt abdominale of transrectale echografie toegepast
om een hyperechogene bekkenmassa met vochtige inhoud
of een ophoping ter hoogte van de vagina op te sporen.
Het transrectaal onderzoek is vandaag de
ren en correct te situeren. In gevallen waar zeer veel twijfel
heerst, kunnen een CT-scan en vooral MRI meer duidelijkheid
verschaffen. Bij eenzelfde diagnostische waarde moet ook
rekening worden gehouden met de kosten-batenverhouding
en de snelheid waarmee de onderzoeken kunnen worden
uitgevoerd (11).
gie. Een incisie in het hymen, gevolgd door een hymenoplas-
tiek en eventueel een vaginaplastiek, zijn de procedures die
het vaakst worden uitgevoerd. Het betreft een kleine incisie
in het hymen die wordt uitgevoerd in steriele omstandig-
heden (11, 12, 17). De behandeling van hematocolpos lijkt
op het eerste gezicht eenvoudig, maar vergt de grootste
geniet immers niet de bescherming van lactobacillen en de
pH is alkalisch of licht zuur, wat de vagina uiterst geschikt
maakt voor de proliferatie van bacteriën. De bacteriën kun-
nen makkelijk in de vagina dringen en doordat deze volledig
gesloten is en er zich bloed en resten opstapelen, is ze een
gunstige kweekbodem voor bacteriën. Als hematocolpos niet
tijdig wordt behandeld, kan ze ook ernstige gevolgen hebben
zoals endometriose. Een hymen microperforatus dat onop-
gemerkt blijft, kan ook onvruchtbaarheid veroorzaken (18).
moeten de nodige aandacht besteden aan tekenen zoals
primaire amenorroe, cyclische pijn, dyspareunie, herhaal-
de urineweginfecties en acute urineretentie. Het onder-
zoek van de uitwendige geslachtsorganen moet al van bij
de geboorte systematisch deel uitmaken van onze medi-
sche praktijk. Hoe vroeger hymen imperforatus of hymen
microperforatus wordt opgespoord, hoe meer de symp-
tomatische complicaties van hematocolpos zullen worden
vermeden. Voor jonge, symptomatische adolescentes bij
wie de diagnose niet werd gesteld bij de geboorte, moet
een volledige medische evaluatie worden uitgevoerd. Die
omvat een volledige anamnese, de bepaling van de me-
narche en een onderzoek van de borsten en de uitwendige
geslachtsorganen. De aandoening kan enkel chirurgisch
worden behandeld. Bij een vroege diagnose moeten de
risico's van de anesthesie bij het kind worden afgewo-
gen tegen de mogelijke risico's van een latere behande-
ling. En nog een zeer belangrijk punt: het klinische beeld
van een hymen microperforatus kan atypisch zijn. Het is
belangrijk om deze aandoening op te nemen bij de dif-
ferentiële diagnoses, ook als de patiënte een regelmatige
menstruatiecyclus heeft.