degelijk vergelijkbaar waren en dus of de `daad' het enige element is
om het verschil in kankerincidentie te verklaren. Het is immers niet
ondenkbaar dat de vrouwen in de groep die aan orale seks deed,
jonger waren dan de vrouwen in de groep die geen orale seks had ge-
had. en aangezien de belangrijkste risicofactor voor de ontwikkeling
van borstkanker bij de vrouw de leeftijd is, zou dit gegeven mogelijk
bijna exclusief het verschil in kankerincidentie kunnen verklaren.
wat we beschrijvende of etiologische `observationele' studies noemen,
zien we in theorie veel minder bij
niet in alle onderzoeksdomeinen uitgevoerd. een studie die bijvoor-
beeld mensen zou randomiseren om gedurende een lange periode
een grote hoeveelheid alcohol of een controledrank te verbruiken,
zou immers volkomen onethisch zijn. bovendien blijven zelfs inter-
ventionele klinische studies niet volledig gespaard van
methodologische vertekening. Het gebeurt bijvoor-
beeld dat de dubbelblindprocedure niet tijdens de hele
studie wordt gerespecteerd, dat er soms heel wat pa-
tiënten uit de studie stappen of dat de groepen in het
begin van de studie niet vergelijkbaar zijn.
studies moeten we ook rekening houden met het feit dat
hun opzet kan verschillen (bijvoorbeeld gekruiste stu-
dies, superioriteit of niet-inferioriteit of gelijkwaardig-
heid). tot slot zijn deze studies heel vaak opgenomen
in een meta-analyse met methodologische vertekenin-
gen en moeten we bij de interpretatie rekening houden
met de beperkingen van een dergelijke oefening. In een
een klinisch onderzoek zonder enige methodologische vertekening
is zelfs bijna onmogelijk.
de integriteit van de resultaten te garanderen, of toch tenminste hun
mathematische component.
belangrijke plaats innemen in de moderne geneeskunde, kennen de
artsen hun principes en interpretatiebasis nog altijd niet voldoende.
vaak zijn alleen enkele experts er volledig mee vertrouwd. boven-
dien zijn de methodologische en statistische principes in de loop der
jaren regelmatig verfijnd. de rationele beoordeling van de behan-
delingen blijft daardoor een esoterisch domein waartoe alleen een
handvol specialisten toegang heeft. een dergelijk status quo is be-
treurenswaardig, want de therapeutische test is uiteindelijk een mid-
del waarmee artsen hun praktijk kunnen verbeteren. Iedere zorg-
verlener die zijn therapeutische keuzes zelf in de hand wil houden,
ten van therapeutische tests, maar ook van het klinische
onderzoek in de ruime betekenis van het woord.
aantal punten uit de methodologie aan te halen in het
kader van `methodologische dossiers'. We houden de
artikels bewust kort en lichten alleen de essentie toe.
de bedoeling is om de clinicus te helpen om de weten-
schappelijke literatuur kritischer te bekijken, wat de
patiënten alleen maar ten goede komt. omdat het in
het klinische onderzoek niet ontbreekt aan controverse,
zullen we gemakkelijk echte voorbeelden kunnen vin-
den die gelukkig heel wat serieuzer zullen zijn dan het
voorbeeld dat we daarnet aanhaalden!
dus hebben over de meest gebruikte
statistische tests, de verschillende soorten
informatie en selectie), de verschillende soorten
invalshoeken van epidemiologische of klinische
studies (cohortstudies, case-control studies,
gecontroleerde gerandomiseerde studies, niet-
inferioriteitstests...), het belang van de analyses bij
de intention-to-treat, het begrip oorzakelijkheid,
post-hocanalyses, secundaire beoordelingscriteria...
voor bepaalde onderwerpen zullen we kunnen
rekenen op de steun van belgische of buitenlandse
experts die een referentie zijn in hun domein.
wetenschappelijke
artikels vragen bij
u oproepen, leg ze
dan gerust aan ons
voor. We kunnen
deze problematische
casestudy's misschien
in detail behandelen
in een van onze
methodologische
dossiers. U kunt uw
vragen doorsturen naar:
medi-sfeer@rmnet.be