background image
MS7820N BE00479/09-2013
NIEUWE BELGISCHE AANBEVELINGEN
VOOR VACCINATIE TEGEN
PNEUMOKOKKEN:
centrale positie van
Pneumo 23
®
bevestigd
Omdat de serotypes in het 13-valent geconjugeerd vaccin (PCV13) de incidentie van invasieve
pneumokokkenaandoeningen (IPD) kunnen doen dalen, stelden enkele auteurs voor om dit vaccin aan oudere
patiënten toe te dienen in plaats van het 23-valent polysacharidenvaccin (PPV23) (Pneumo 23
®
, Sanofi Pasteur MSD).
Noch de Hoge Gezondheidsraad van België (1), noch de Britse Joint Committee on Vaccination and Immunisation
(JCVI) (2) zijn het echter eens met dit voorstel. Zij bevestigen de centrale rol van Pneumo 23
®
.
Enige toelichting.
Dat IPD's bij bejaarde patiënten heel wat gezondheidsproble-
men teweegbrengen, staat vast. De incidentie van invasieve
pneumokokkeninfecties (vooral pneumonie met bacteriëmie)
neemt toe vanaf de leeftijd van 50 jaar en is beduidend hoger
bij personen ouder dan 65 jaar (35 tot 50 per 100.000 per jaar)
en bij patiënten met chronische aandoeningen. Twee derde
van alle pneumokokkenbacteriëmieën komt voor bij oudere
patiënten boven de 50 jaar (1).
De mortaliteit van pneumokokkenbacteriëmie bedraagt
20% bij 65-plussers en 40% bij 85-plussers. De vaccins PCV13
en PPV23 bevatten de antigeentypes van respectievelijk 63
en 88% van alle isolaten van pneumokokkenbacteriëmieën
bij personen ouder dan 50 jaar in België voor de periode
2009-2011 (1).
Bij invasieve pneumokokkeninfecties is de prevalentie van kap-
seltypes die aanwezig zijn in PCV13 en niet in PCV7 (serotype
19A en 7F), en van kapseltypes aanwezig in PPV23 maar niet
in PCV13 (serotype 12F en 22F), toegenomen sinds bij kinderen
en volwassenen het 7-valente vaccin wordt gebruikt, zowel in
België als in andere landen (1).
De resistentie van de pneumokok tegen antibiotica is stabiel
of zelfs dalend, maar blijft belangrijk. In 2011 vertoonden 11,8%
van de pneumokokken een verminderde gevoeligheid voor
penicilline (MIC > 0,06mg/l). Bij 1,9% daarvan bedroeg de MIC-
waarde voor penicilline meer dan 1mg/l. In 2011 vertoonde
PNEUMO 23
®
: DE HOEKSTEEN
IN DE PREVENTIE VAN INVASIEVE
PNEUMOKOKKENINFECTIES
PPV23 is een mengsel van kapselpolysachariden, elk in een
dosis van 25µg, van de 23 meest voorkomende serotypes bij
invasieve pneumokokkeninfecties. PPV23 wordt bij voorkeur in-
tramusculair toegediend of subcutaan. Het is geregistreerd voor
de preventie van pneumonieën of andere systemische infecties
veroorzaakt door pneumokokken waarvan de serotypes in het
vaccin zijn opgenomen, bij personen vanaf twee jaar met een
verhoogd risico op een pneumokokkeninfectie. Hoewel niet alle
componenten van PPV23 even immunogeen zijn, blijven de anti-
stofconcentraties die worden bereikt bij gezonde volwassenen en
ouderen voldoende tot 5 jaar na de toediening (1).
De grote retrospectieve case-control- en cohortstudies hebben
consistent aangetoond dat PPV23 bij gezonde ouderen tussen
65 en 80 jaar ongeveer 50% bescherming biedt tegen invasieve
pneumokokkeninfecties.
De gepubliceerde studies met een gerandomiseerd of quasi-
gerandomiseerd gecontroleerd design leverden tegenstrijdige re-
sultaten op en er werden te weinig patiënten bij betrokken om tot
geldige conclusies te komen. De 17 beschikbare meta-analyses
bevestigen het effect tegen invasieve pneumokokkeninfecties
bij gezonde volwassenen, maar niet bij kwetsbare ouderen en
populaties met een verhoogd risico (1).
Artikel samengesteld op basis van informatie van Sanofi Pasteur MSD
MS7820N.indd 1
24/09/13 11:53