ziekte. Tabaksverbruik veroorzaakt twee be-
langrijke soorten verslaving: lichamelijke ver-
slaving, vooral aan de nicotine in de tabaksrook,
en psychologische verslaving die zich vooral uit
in het gedrag. Om de rokers te helpen van hun
verslaving af te raken, moeten we uiteraard
hun motivatie versterken, maar ook de twee
soorten verslaving aanpakken (1-4).
siek volgens de strategie van de "5 A's" (5):
- Ask: systematisch de rokers identificeren
tisch worden aangepakt tijdens een medi-
sche raadpleging, het helpen bij het stop-
pen en de opvolging van de patiënt kunnen
worden toevertrouwd aan een tabakoloog.
versterken
noeg minder geneigd om te stoppen met
roken. Ze zien roken immers als een posi-
tieve factor in hun leven. De motivatie om
te stoppen stimuleren en versterken, is dus
een constante bij de opvolging van deze
patiënten. Door hen te wijzen op de scha-
in het algemeen en op hun ziekte in het
bijzonder, en hun ongemak ten aanzien van
hun rookgedrag te verhogen, kunnen we hen
ervan bewust maken dat ze er alle belang
bij hebben om te stoppen. Ook moeten
we ze geruststellen over hun persoonlijke
slaagkansen en hen duidelijk maken dat er
middelen zijn om hen te helpen. Dat kan
bij elke consultatie volgens de regels van
het motivatiegesprek. Dat betekent: ons
empathisch opstellen en actief luisteren,
zonder een waardeoordeel te vellen over
hun gedrag. De motivatie om te stoppen
kan ook worden versterkt door objectieve,
duidelijke, niet-beschuldigende en weten-
schappelijk gestaafde informatie te geven
over de effecten van het roken, het versla-
vingsmechanisme en de voordelen van het
stoppen op korte en middellange termijn.
Het is belangrijk dat alle obstakels om te
stoppen die de roker ervaart worden wegge-
nomen, dat er open vragen worden gesteld
en dat elke verandering wordt ondersteund
(6). Een gunstige omgeving kan de roker
alleen maar helpen in zijn opzet.
verslaving
snel na het roken van enkele sigaretten en
wordt onderhouden door positieve verster-
kingen: de roker rookt om alle weldaden te
ervaren die hij van de tabak verwacht. De
verslaving is dus verbonden aan het plezier
van het roken, de ontspanning, de pauzemo-
menten, het gezelschap van de sigaret, de
handeling, de gewoonte, het stressbeheer,
het humeur en de eetlust.
met roken omvat cognitieve gedragsthera-
pieën die hun efficiëntie al hebben bewezen.
Deze methodes steunen op het stimuleren
van mentale activiteiten en gedragingen om
het rookgedrag tegen te gaan. Stoppen met
roken houdt immers een gedragsverandering
in. De roker moet nadenken over het relatieve
belang van de positieve en negatieve kanten
van het roken en, bij het stoppen, focussen op
positieve gedachten, de middelen om zich te
gestopt zijn, recidiveren heel vaak meermaals. Ze moet dan ook op lange
lichamelijke en een psychologische. De optimale hulp bij het stoppen met roken
bestaat er in om de roker psychologisch te begeleiden en om hem geneesmid-
delen voor te schrijven die de afkickverschijnselen verlichten. Nicotinevervangers
zoals varenicline, bupropion of nortryptiline hebben hun efficiëntie voor de
behandeling van deze lichamelijke verslaving al bewezen. Het is mogelijk, en
zelfs aanbevolen, om verschillende geneesmiddelen te combineren. Ten slotte
moeten zowel de posologie als de duur van de behandeling worden aangepast
aan de specifieke behoeften van elke roker.